Partijen en kunstenaars willen broedplaats Maakhaven redden

DEN HAAG - De bijzondere mix van bedrijfsverzamelgebouw, culturele broedplaats en ateliercomplex Maakhaven in het Haagse Laakhavengebied, moet worden gered van de sloopkogel.
Dat vinden GroenLinks en de Haagse Stadspartij. In het pand werkt een groep van ongeveer dertig kunstenaars, architecten, choreografen, muzikanten en acteurs samen. Het industriële gebouw aan de 1e Lulofsdwarsstraat/Calandkade  is eigendom van de gemeente Den Haag en wordt sinds 2002 via Stroom in bruikleen gegeven aan de stichting die het gebouw beheert: Stichting Luca.
De gemeente wil het pand slopen zodat er ruimte komt voor kluskavels. Bijvoorbeeld projectontwikkelaars, beleggers en particulieren kunnen hier welstandsvrij bouwen wat ze willen: appartementen, herenhuizen, bedrijven of een combinatie.

Oud gebouw in Laak heeft karakteristieke uitstraling

GroenLinks en de Haagse Stadpartij vinden dat zonde. ‘Behoud van het pand betekent niet alleen behoud van een belangrijke en levendige culturele en economische plek, maar kan ook de gewenste herontwikkeling van Laakhaven West bevorderen. Het gebouw stamt uit 1929 en heeft een zeer karakteristieke en authentieke uitstraling. Het gaat om schaars industrieel erfgoed met een lange en belangrijke geschiedenis als Centrale Werkplaats van Shell,’ aldus de raadsleden David Rietveld en Joris Wijsmuller in een initiatiefvoorstel dat beide partijen hebben geschreven en dat woensdag wordt besproken in de Haagse gemeenteraad.
De partijen worden gesteund door de gebruikers van het gebouw. Zoals Boris Duijneveld die in Maakhaven werkt aan  ‘Mobile Urban Design’. Hij maakt meubels en mobiele architectuur van oude silo’s en materialen. Volgens hem is er grote behoefte aan een goede plek dit soort activiteiten. ‘Er zijn nog meer heel weinig van dit soort plekken over in de stad. Toen wij hier tien jaar geleden kwamen barste het van dit soort plekken. Den Haag bruiste echt. Er waren wel tien of twaalf broedplaatsen.’

'Basis voor ontwikkeling kunstenaars'

Duijneveld benadrukt ook het grote belang van Maakhaven. ‘Het is de basis voor de ontwikkeling van kunstenaars. Veel mensen van de academie stromen hier in en kunnen voor weinig geld een atelier huren. Als je dat onmogelijk maakt, dan haal je de fundering weg van de kunstenaars. Ik denk niet dat de gemeente zich dat realiseert. Ik vind het heel frustrerend dat gemeenteambtenaren dat niet willen inzien. Die willen een cultuurpaleis van 181 miljoen gaan bouwen en de rest willen ze weg hebben. Zo krijg je geen creatieve stad. En dan hadden ze nog creatieve hoofdstad willen worden ook, in 2018. Nou, met zo’n beleid red je dat echt niet.’
De partijen uit de gemeenteraad die Maakhaven willen redden, wijzen op de rijke geschiedenis van het gebied. Ooit was de Laakhaven in Den Haag de grootste binnenhaven van Nederland die volstond met rokende fabrieken en industriële bedrijven met grote schepen en kranen langs de kades.
In de jaren negentig van de vorige week verdwenen veel van die bedrijven. Het laatste erfgoed dat nog overeind staat is het pand van Maakhaven, de vroegere Centrale Werkplaats van Shell. Het pand is gebouwd in 1929 en heeft een kenmerkend ‘zaagtanddak’. Anno 2013 is het pand nog in oorspronkelijke staat.

'Pand is niet bijzonder genoeg'

De gemeente kocht het in 2002 en tegenwoordig vinden  kunstenaars, architecten, choreografen, een theatergezelschap en muzikanten er onderdak. En hoewel GroenLinks, de HSP en de Stichting Haags Industrieel Erfgoed het een belangwekkend gebouw vinden, ziet wethouder Marnix Norder dat anders. ‘Als los object heeft het wel cultuurhistorische betekenis maar bezit het onvoldoende kwaliteiten om te voldoen aan de hoge criteria die gelden om in aanmerking te komen voor plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst. Inwendig stelt het complex niet meer zo veel voor, alle oude delen zijn er min of meer uit verdwenen zodat alleen nog ‘ruimte’ rest,’ stelt hij.
Bovendien zou de gemeente veel geld mislopen als hier geen woningen of bedrijfspanden kunnen worden gebouwd.
Daarom wil de gemeente het liever slopen zodat er woningen kunnen komen. De mensen die er nu actief zijn, kunnen dan naar een gebouw ergens op de Binkhorst, staat in de plannen van Norder.

Partijen geven strijd niet op

Rietveld en Wijsmuller geven de strijd echter niet op. Zij hopen de rest van de gemeenteraad te kunnen overtuigen. De laatste: ‘Dit pand is weldegelijk uniek, zeker in dat gebied. Bovendien is het niet waar dat het behoud ervan zal leiden tot een groot financieel gat. Er gaan hooguit een paar kluskavels niet door. Daarom ben ik heel optimistisch over de discussie van woensdag.’