Rapport: 'Haagse politie discrimineert niet structureel'

Verkeerscontrole in Wassenaar
Verkeerscontrole in Wassenaar
DEN HAAG - Bewoners in de Haagse Schilderswijk ervaren discriminatie door de Haagse politie. Toch controleren agenten mensen niet structureel op basis van hun buitenlandse uiterlijk. Dat concludeert de Universiteit Leiden in een onderzoek naar ‘etnisch profileren’, dat woensdagochtend wordt gepresenteerd in de Haagse gemeenteraad.
‘Er zijn klachten over de politie, maar mensen kunnen die vaak niet hard maken. Uit ons onderzoek blijkt niet dat Haagse agenten structureel discrimineren’, zegt hoogleraar criminologie Joanne van der Leun, die het onderzoek leidde. De conclusie is niet verrassend: Van der Leun zei afgelopen december al in de gemeenteraad dat ze vond dat de politie mensen niet structureel op huidskleur beoordeelde.
De criminoloog vindt wel dat de politie beter moet uitleggen waarom mensen om hun identiteitsbewijs worden gevraagd. Ook moet volgens haar de klachtenprocedure bij de politie verbeterd worden. ‘Ik wil de politie wakker schudden, klachten moeten serieus worden genomen.’ De politie stelt klachten wel degelijk serieus te nemen. Zo is aan alle wijkbureaus van de eenheid Den Haag is een klachtenbehandelaar aangesteld, die moet bemiddelen tussen de klager en beklaagde.

Discriminatie staat al langer op de agenda

Omroep West zond eind maart een documentaire uit over de verhoudingen tussen bewoners en politie in de Schilderswijk. Daaruit blijkt onder meer dat jongeren zich opgejaagd voelen door de politie. Afgelopen oktober meldde Omroep West al dat agenten van politiebureau De Heemstraat in de Schilderswijk buitensporig veel geweld gebruiken tegen allochtone bewoners. De politie en de Haagse burgemeester Van Aartsen weerspraken de aantijgingen.
Ook Van der Leun zegt het beeld ‘in zijn algemeenheid’ niet te herkennen. ‘Wij hebben onderzoek gedaan naar selectieprocessen, niet naar geweld. Wel hebben we mensen gesproken die vinden dat de politie buitensporig geweld gebruikt.’ Amnesty International concludeerde eveneens in oktober dat etnische minderheden in Nederland door de politie vaker worden gecontroleerd dan autochtone Nederlanders. Dit is volgens Amnesty discriminerend en zelfs in strijd met de mensenrechten. Ook de Nationale ombudsman sprak zich uit over het onderwerp.

‘Soms nodig om uiterlijkheden mee te laten tellen’

Van der Leun noemde profileren op basis van uiterlijk in december ‘normaal en goed’. ‘De politie is vleugellam  als je dit soort afwegingen niet zou mogen maken. Dan zou ook betekenen dat de politie 50 procent van de vrouwen op straat moeten aanspreken en dat gebeurt nu ook niet.’ De politie kan uiterlijkheden in een situatie laten meetellen ‘als daar redenen voor zijn’, zegt de criminoloog in een toelichting. ‘Maar dat is geen vrijbrief om dat gewoon maar te doen.’
Op 25 juni staat in de gemeenteraad een nieuwe ‘werkbespreking’ over discrimineren door de Haagse politie gepland. Voor die bijeenkomst zullen het ‘Actiecomité Herstel van Vertrouwen’, dat tientallen klachten over de Haagse politie verzamelde, en andere specialisten worden uitgenodigd. Volgens Van der Leun wordt de definitieve versie van het onderzoek in augustus gepubliceerd.
De documentaire ‘Als iedereen verdacht is’, is hier terug te kijken.
Lees alle berichtgeving over dit onderwerp in ons dossier