'Een haring in stukjes snijden is voor Amsterdammers'

14 juni 2014, 11:43 • 2 minuten leestijd

Verse haring

DEN HAAG - Sinds woensdag het eerste vaatje is geveild, is de haring weer terug in het land. En die is weer lekker vet dit jaar. Zaterdag tijdens Vlaggetjesdag zullen er weer veel exemplaren in diverse kelen verdwijnen. En als het goed is, gewoon vanaf de staart natuurlijk. Want een haring in stukjes snijden? Dat zou geen enkele rechtgeaarde Scheveninger of Hagenees in zijn hoofd halen. Maar in Amsterdam snijden ze -ongelooflijk maar waar- hun haring wel degelijk in stukjes! Hoe komt dat eigenlijk?

Het antwoord daarop is verrassend: armoede.

In stukjes gesneden

Amsterdam kende vroeger veel arme inwoners. Die wilde ook graag een Hollandse Nieuwe eten, maar eigenlijk was daar geen geld voor. En dus werd de haring in stukjes gesneden en kreeg iedereen een klein gedeelte van de zilte lekkernij. Op Scheveningen was er blijkbaar meer geld, want daar wordt sinds jaar en dag de haring gewoon bij de start gepakt en in zijn geheel opgegeten, net als in de rest van Zuid-Holland gebruikelijk is. En zo hoort het natuurlijk ook.

Uitjes

Ook een verschil tussen de 'geliefde' hoofdstad en onze regio is het fenomeen 'uitjes'. Tegenwoordig is dat door alle moderne technieken niet meer nodig, maar vroeger werden uitjes gebruikt om de haring te conserveren. Echte snobistische 'connaisseurs' bezweren dat een haring tegenwoordig niet meer met uitjes gegeten moet worden, want dat zou de smaak verpesten.

Maar op veel plaatsen gebeurt dat dus nog wel. In Zuid-Holland laten we die uitjes gewoon 'op' de haring doen, maar in Amsterdam moet het natuurlijk weer anders. Daar liggen de uien ernaast. En krijg je er vaak ook nog eens een beetje zuur erbij , zoals schijfjes augurk. Een echte 'haringkenner' krijgt daarvan waarschijnlijk spontaan maagkrampen, want volgens snobs kan dat net als uien erbij absoluut niet.

Vlaggetjesdag eigenlijk Amsterdams idee?

Een ander opvallend detail is dat Amsterdam ooit, lang geleden, het centrum van de Nederlandse haringhandel zou zijn geweest. De oorspronkelijke vlaggetjesdag zoals wij die tegenwoordig op Scheveningen kennen, werd in vroeger tijden in Amsterdam gehouden. Daar werden de haringkarren versierd met vlaggetjes en stonden mensen langs de weg ook met vlaggetjes als de karren voorbij kwamen. Op Scheveningen bestaat vlaggetjesdag sinds 1947. Ook deze zaterdag is daar weer een hoop te doen.