Mitch Henriquez: wat weten we tot nu toe?

Mitch Henriquez (archieffoto)
Mitch Henriquez (archieffoto)
DEN HAAG - Mitch Henriquez overlijdt vorig jaar nadat hij in het Zuiderpark is aangehouden door de politie. De conclusies over het politieoptreden zijn keihard, maandag besluit het Openbaar Ministerie of het de agenten vervolgt. Wat weten we tot nu toe?
Door Vincent Veenman
De 42-jarige Arubaan Mitch is in juni vorig jaar op familiebezoek in Nederland. Hij wil voor zichzelf bepalen of hij zich hier gaat vestigen of toch bij zijn moeder op Aruba blijft. Op zaterdag 27 juni is hij onder meer met zijn neef op het festival Night at the Park in het Haagse Zuiderpark.
Wanneer ze kort voor 22.00 uur naar buiten lopen maakt Mitch, zo zeggen getuigen, een grap naar de politie. Hij roept: 'Ik heb een wapen!', en grijpt daarbij naar zijn kruis. De agenten besluiten geen risico te nemen en Mitch aan te houden. Zijn neef heeft het eerst niet  door.

Onwel en overleden
Mitch wordt gearresteerd en meegenomen naar het bureau Zuiderpark. De volgende avond komt het Openbaar Ministerie met een persbericht: de arrestant is onderweg naar het bureau onwel geworden en zondagavond in het ziekenhuis overleden.
Al diezelfde avond verschijnen filmpjes op internet waaruit blijkt dat Mitch helemaal niet 'onderweg naar het bureau' is overleden. Hij kan in het Zuiderpark al niet meer op zijn benen staan. Het Openbaar Ministerie -dat het bericht baseerde op eerste verklaringen van agenten- is in verlegenheid en stelt de verklaring de volgende dag bij.

Het Openbaar Ministerie laat weten dat de Rijksrecherche een onderzoek is gestart en dat het verband tussen het overlijden en het handelen van de agenten wordt bekeken. Ook wordt omstanders gevraagd meer filmpjes van het incident in te sturen.

Rellen in de Schilderswijk

De dood van Mitch leidt tot een uitbarsting van onvrede die zich daar al jaren heeft opgebouwd. Met name jongeren voelen zich gediscrimineerd en buitensporig hard aangepakt. Dat het Openbaar Ministerie in deze zaak aanvankelijk verkeerde info naar buiten brengt, versterkt het gevoel dat het politiegeweld met opzet wordt verzwegen, in de doofpot wordt gestopt.
Er wordt gedemonstreerd voor politiebureau De Heemstraat. Het bureau heeft niets te maken met de arrestatie en het overlijden van Mitch, maar staat in de Schilderswijk symbool voor etnisch profileren door agenten. De betoging heeft een aanzuigende werking op allerlei boze demonstranten van ver buiten de stad, die het vuurtje nog eens verder komen opstoken.

Halverwege de avond slaat de vlam in de pan. Als demonstranten het bureau proberen te bestormen, wordt de ME losgelaten om de omgeving schoon te vegen. Wat volgt zijn vier nachten van ongeregeldheden, waarin met stenen en vuurwerk naar de politie wordt gegooid,
op social media worden
als 'killer', brandjes worden gesticht en winkelruiten ingegooid.
De familie van Mitch laat duidelijk weten dat zij niets met de rellen te maken willen hebben. Ze roepen op vooral kalm en rustig te blijven.

Snel duidelijkheid
Op woensdagochtend zijn woordvoerders van zowel politie, Openbaar Ministerie als de gemeente niet of nauwelijks bereikbaar. Er is spoedoverleg op het stadhuis over de eerste resultaten van het onderzoek, waarna gezamenlijk een persconferentie wordt gegeven in het Paleis van Justitie. Het OM had beloofd snel met resultaten te komen; dat doet het nu ook.

Mitch Henriquez is
, is de eerste conclusie. De doodsoorzaak is zeer waarschijnlijk zuurstoftekort, dat is ontstaan bij de aanhouding. Ook eventuele vragen over de toestand van Mitch worden meteen beantwoord: toxicologisch onderzoek heeft uitgewezen dat er geen overmatig drank- of drugsgebruik in het spel was.
De vijf agenten die de aanhouding verrichtten, worden nu verdacht van zware mishandeling met de dood ten gevolg. Ze zijn per direct geschorst en blijven dat zolang het onderzoek loopt. Hoe zeer het de Haagse politie raakt, blijkt onder meer tijdens een debat in de gemeenteraad, een week later. Politiechef Paul van Musscher kan daar zijn tranen nauwelijks bedwingen.

Familie wil duidelijkheid
Zo snel als de eerste resultaten naar buiten komen, zo stil blijft het daarna. Meerdere keren doet de familie van Mitch, zowel in Nederland als op Aruba, oproepen dat ze duidelijkheid willen. Mitch is inmiddels naar Aruba overgebracht en daar begraven.

Naar mate het langer duurt slinkt het vertrouwen van de familie in een rechtvaardige afloop.

Onderzoek Rijksrecherche

In november zou het onderzoek van de Rijksrecherche zijn afgerond. Advocaat Gerald Roethoef zegt in tv-programma Pauw dat hij inzage heeft in het einddossier. Mitch is volgens hem 'gigantisch mishandeld'.

Toch duurt het daarna nog maanden voordat het Openbaar Ministerie een beslissing neemt. In juni meldt een woordvoerder van het OM
zijn en dat het onderzoek is afgerond. 'Er zijn zeventig getuigen gehoord en er is veel beeldmateriaal over de arrestatie beschikbaar gesteld. Per verdachte wordt nu gekeken wat de rol is van die agent.'

'Fout op fout'

Dit weekend brengt RTL Nieuws rapporten van twee politiewetenschappers naar buiten: de politie heeft fout op fout gestapeld. Het geweld dat is gebruikt, was buitensporig en alles behalve hoe agenten het op school leren.

Maandag komt het Openbaar Ministerie met een beslissing: worden de agenten vervolgd of niet? Dat zegt nog niets over de vraag of ze uiteindelijk schuldig zijn en straf krijgen. Het gaat er alleen om of het OM de agenten
. Ook daar kan uiteindelijk nog van alles gebeuren; van vrijspraak tot straf.
Als het OM besluit te vervolgen, kan het na deze beslissing opnieuw maanden duren tot de volgende stap: een rechtszaak.