COLUMN: Was er gerede twijfel in de zaak Monique B.?

Column Bart Nieuwenhuizen
Column Bart Nieuwenhuizen
REGIO - Twee weken geleden viel een rapport van projectgroep Gerede Twijfel op mijn bureau. Zij hebben -hun naam doet immers niet anders vermoeden- twijfels over de veroordeling van Monique B. voor het doden van de 78-jarige mevrouw Schermer. Een 'nieuwe gerechtelijke dwaling'? Ze komen voor...
COLUMN: Gerede twijfel

Rechtspsycholoog Peter van Koppen doorvlooit met studenten van de Vrije Universiteit Amsterdam dossiers van afgesloten strafzaken, om te bepalen of er mogelijk 'gerede twijfel' is en er iemand onterecht is veroordeeld. Het is goed dat we daar met zijn allen scherp op zijn. Ook wij kunnen er een keer helemaal naast zitten namelijk. Mijn professor zei vroeger al: Beter tien schuldigen vrij, dan één onschuldige vast.
Het gerechtelijk systeem kent daarvoor zelf al 'checks and balances'. Wij staan als Openbaar Ministerie altijd tegenover een advocaat, die een verdachte verdedigt en waar mogelijk gaten probeert te schieten in ons bewijs. In de rechtszaal roepen we geregeld deskundigen op, bijvoorbeeld forensisch experts, om hun professionele mening over een zaak te geven. En uiteindelijk is er natuurlijk de onafhankelijke rechter, die het vonnis velt. Daartegen kun je nog in beroep bij het gerechtshof, in cassatie bij de Hoge Raad, kortom: controle, controle, controle. We doen alles om onterechte veroordelingen te voorkomen. Daarom duren rechtszaken vaak ook 'zo lang'.

Monique B.

In de zaak van Monique B. hadden wij geen reden om te twijfelen aan onze aanklacht. En ook de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad waren kennelijk overtuigd: tot drie keer toe werd ze veroordeeld.
Gerede Twijfel werpt nu als alternatief het 'diefstalscenario' op, waarin Monique B. wel heeft gestolen maar niet de moord heeft gepleegd. Volgens Gerede Twijfel 'nooit serieus onderzocht'. Toch is het element 'diefstal' destijds wel al meegenomen, we hebben Monique aangeklaagd voor 'gekwalificeerde doodslag'. Dat betekent dat je iemand doodt om een ander misdrijf mogelijk te maken; in dit geval diefstal, zo was onze overtuiging. Maar Monique heeft altijd zowel de doodslag als de diefstal ontkend. En dat vind ik dus ook het lastige aan het rapport dat nu voor me ligt: Gerede Twijfel heeft een alternatief verzonnen dat Monique zelf tot op de dag van vandaag blijft ontkennen.

Novum

Hoe dan ook, als extra 'check' kan ze naar de Hoge Raad stappen. Wie definitief is veroordeeld, kan daar vragen om de zaak te heropenen. Daarvoor is wel een zogeheten 'novum' nodig; nieuw bewijsmateriaal of een nieuw inzicht. Ik wacht met belangstelling af hoe deze kwestie zich verder ontwikkelt. Vooralsnog vinden wij dat ze terecht is veroordeeld. Maar als de zaak voor de Hoge Raad wordt gebracht en toch opnieuw moet, dan staan we daarvoor open.
Uw hoofdofficier,
Bart Nieuwenhuizen
Reageren? Stuur Bart via bartnieuwenhuizen@omroepwest.nl een bericht.
Alle columns van Bart zijn gebundeld op een aparte pagina.