Patiënt minder vaak in ziekenhuis door meer aandacht van huisarts, blijkt uit proef

Huisarts Marco Ephraïm volgde in 2016 een cursus bij de campus Den Haag van het Leids Universitair Medisch Centrum die hem inspireerde in 2017 het project in Zoetermeer te starten. 'Als huisarts heb je tien minuten voor een patiënt. Vaak ben je gericht op de lichamelijke klachten, maar je weet vaak niet wat er allemaal nog meer speelt in het leven van een patiënt. Wij kijken bij deze proef ook naar iemands welbevinden, zingeving en hoe actief iemand is in de samenleving.'

Edwin Del Monte Lyon uit Zoetermeer doet als patiënt mee aan de proef. Hij heeft jarenlang de deur platgelopen bij zeven verschillende hulpverleners die allemaal vanuit hun eigen vakgebied naar hem keken, terwijl niemand echt met hem meedacht. 'Ik had lichamelijke, geestelijke en verslavingsproblemen. Ik ging ziekenhuis in, ziekenhuis uit, ggz-instelling in, dan was ik verslaafd aan medicijnen. Het was een spiraal naar beneden. Hier is dat anders, je wordt veel meer bewust wat je zelf nodig hebt.'

De methode vergt wel een flinke investering in huisartsenzorg. Maar op termijn verdien je dat ruimschoots terug doordat er veel minder ziekenhuisopnamen en specialistenbezoeken nodig zijn. De gedachte is eigenlijk heel simpel: als iemand voelt dat er aandacht is voor de hele situatie, is die persoon veel minder snel geneigd steeds weer de huisarts of de dokterspost in het weekend te bezoeken.

De methode vergt wel een andere blik op patiënten en de samenleving, zegt de huisarts. 'Voordat ik hiermee begon, wist ik nauwelijks wat de mogelijkheden zijn in mijn eigen wijk. Waar ze iets gezonds kunnen doen, tuinieren bijvoorbeeld wat mensen echt helpt zich beter te voelen. Dus kijk naar het sociale domein en werk daar mee samen.'

De proef vindt plaats in opdracht van de Stichting eerstelijns Gezondheidszorg Zoetermeer en wordt begeleid vanuit de campus Den Haag van het Leids Universitair Medisch Centrum. Directeur en professor Mattijs Numans is enthousiast over de proef. 'Vroeger had je een huisarts die in een wijk alle patiënten kende en 24 uur per dag beschikbaar was. Die tijd is voorbij. Je zoekt nu naar manieren om dat te evenaren: door te weten of er financiële of sociale problemen zijn die vaak een oorzaak zijn voor klachten.'

Maandagochtend heeft de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra het rapport 'Onderzoek en innovatie met en voor de gezonde regio'. Dat werd maandag aangeboden aan minister Bruno Bruins. Umc's hameren op het belang van netwerken in de regio waarin burgers, patiënten en betrokken organisaties samenwerken. 'Dit begint met het inventariseren van de belangrijkste uitdagingen in de regio', legt voorzitter Willy Spaan van de Nederlandse Federatie uit.

'Wat de hulpverleners merken, is dat al bij het eerste gesprek er een last van de schouders van de patiënten valt', legt de woordvoerster uit. 'Ze zien hen ontspannen. Dertien op de vijftien mensen geeft aan dat ze enorm geholpen zijn door deze aanpak en geen fysieke klachten meer hebben.'