Paul Verhoeven (83) weet van geen ophouden: 'Werk beschermt me tegen zwarte gedachten'

De Haagse regisseur praat hier zaterdagavond over als speciale gast tijdens de theatervoorstelling van filmjournalist René Mioch in Pathé Scheveningen. Hij heeft nog steeds de energie om zich op te laden voor een nieuwe film. Even daarvoor geeft hij in het interview aan dat er wat 'vervelende dingen' zijn gebeurd, 'dus ik weet niet precies hoe ik er voor sta, maar in principe zie ik er niet tegenop.'

De dood is niet iets waar hij zich mee bezig wil houden: 'Als ik aan iets werk dan denk ik niet aan het eind van het leven. Maar als ik dat dus niet doe, dan word ik overwelmd, op deze leeftijd, door het feit dat je eigenlijk op een gegeven ogenblik afscheid moet nemen van alles, van iedereen. En nog erger misschien, of in ieder geval even erg, dat je ook afscheid neemt van jezelf. Mensen die gelovig zijn, zien dat anders, maar ik ben helaas niet zo.'

De stilte die valt, is veelzeggend. Paul Verhoeven, Nederlands beste en meest spraakmakende regisseur, die over zijn dood praat. Maar zover is het nog niet, wat hem betreft. Daarvoor lopen er nog teveel projecten. Zoals de televisie-serie Bel Ami, naar de roman van Guy de Maupassant en de Nederlandse film Het Geheim Van Een Goed Huwelijk. Maar dat kan nog wel even op zich laten wachten, zegt hij in gesprek met Omroep West. 'Nou, twee jaar, denk ik. Voordat het geschreven is, voordat het gefinancierd wordt en voordat je gaat draaien, is altijd een periode van een jaar. Dus als dat allemaal al zou lukken om in één jaar te doen, dan moet je het nog gaan doen. Dus dat is twee jaar ongeveer.'

Tijdens het interview met René Mioch herinnert hij het publiek er aan dat hij ook nog steeds een langgekoesterde wens heeft om het leven van Jezus Christus te verfilmen. En, by the way, hij werkt nu ook nog aan een nieuwe commerciële film, 'een Washington-thriller', zoals hij het zelf noemt. 'Die heet Young Sinner, jonge zondaar. Dat is samen met de scenarist van Robocop en Starship Troopers, maar het is geen science fiction.'

Zoals gebruikelijk bij de films van Paul Verhoeven is ook bij de release van zijn nieuwste film Benedetta weer de nodige ophef over de seksscènes. Daarbij gaat het vooral om de seks tussen twee lesbische nonnen, de penetratie van Benedetta met een tot dildo afgeslepen Mariabeeldje en een visioen waarin Benedetta Jezus aan het kruis ontdoet van zijn lendendoek en blijkt dat hij geslachtsloos is.

De commotie verbaast hem niet: 'We zijn erg puriteins geworden, zeker in Amerika, maar ongelukkigerwijs ook in Nederland.' Waar hij zich wel over heeft verbaasd: dat niemand het over de martelscène heeft. 'Er is een scène met de kerk, met de inquisitie. Eén van die twee vrouwen wordt gemarteld om een bekentenis te geven dat ze lesbische seks heeft bedreven en dat werd in die tijd opgelost door ze te martelen. Dus er is een martelscène, die ik veel vreselijker vind dan wat er met de seksuele toestanden gebeurt.'

Ter sprake komt ook de veelbesproken scène met actrice Sharon Stone in Basic Instinct, die sinds vorige week ook weer te zien is in de bioscoop. Meestal tekent Paul Verhoeven de scènes van tevoren om deze te overleggen met de acteurs. Dit shot was echter niet getekend. 'Maar het was wel besproken. Het is gebaseerd op een vrouw in Nederland. Toen ik in mijn studententijd zat in Leiden, was er een oudere vrouw, en die deed dat op party's. Mijn vriend die ging naar haar toe en zei: Weet je dat we gewoon de hele tijd in jouw vagina kunnen kijken? Toen zei ze: Ja natuurlijk, daar doe ik het toch om?'

'Dat verhaal heb ik aan Sharon verteld en ze vond het geweldig om dat te doen. Anders hadden we het nooit gedaan. In de dialoog stond al dat ze geen ondergoed draagt. Dat zat al in het script. Als ze zich aankleed om verhoord te worden, zie je ook dat ze niets aan heeft. Alleen de jurk. Dus het stond al in het script, maar het zat niet visueel in het script. Dus toen ik met Sharon ging dineren - misschien hadden we iets teveel wijn op, dat kan natuurlijk - toen heb ik dat verhaal verteld.'

Verhoeven heeft na al die jaren in het buitenland nog steeds een huis in Den Haag. Hij verblijft de laatste tien jaren voor de helft van het jaar in Los Angeles en de andere helft in Den Haag. Daarnaast is hij ook regelmatig te vinden in Parijs. Maar Den Haag heeft voor hem een speciaal plekje in zijn hart: 'Ik vind het een prachtige stad. Ik ben echt een beetje á la Couperus hè: Ik ben Hagenaar en niks anders dan dat. Waar ik ook naar toe ga, ik blijf een Hagenaar.'

Over de situatie in Nederland denkt hij niet veel na, Verhoeven maakt zich vooral zorgen over de situatie in de Verenigde Staten: 'Zeker de laatste vier, vijf jaar, die zo bedreigend is. Dat je het gevoel hebt dat er een verschuiving is naar rechts. Alle Amerikanen waar ik mee heb gewerkt, voelen hetzelfde. Ook zelfs nu Biden president is geworden, is er toch de angst dat er een verdere verschuiving naar fascisme komt.'