Raad voor de Rechtspraak beantwoordt vragen over strafeis doodrijder Donnie

DEN HAAG - De zaak rond het doodrijden van de 13-jarige Hagenaar Donnie Rog leidde tot veel ophef, onbegrip en misverstanden. De Raad voor de Rechtspraak probeerde op zijn website duidelijkheid te scheppen.
Vrijdag sprak de rechter het vonnis uit tegen de man die Donnie Rog doodreed. Dat was zwaarder dan de eis van het Openbaar Ministerie. De Raad voor de Rechtspraak probeert aan de hand van antwoorden op vijf vragen uit te leggen hoe het komt dat rechtszaken rond dodelijke verkeersongelukken zo ingewikkeld zijn.
Wordt er in het algemeen licht gestraft In Nederland?
Dat is een wijdverbreid misverstand. Nederlandse rechters straffen juist relatief juist hoog, vergeleken met andere landen.
Hoe kan voor de dood van een kind dan een taakstraf worden geëist?
Anders dan bij moord of doodslag, waarvoor de rechter vaak jarenlange celstraffen oplegt, is bij dodelijke ongelukken meestal geen sprake van opzet. Automobilisten hebben vrijwel nooit de bedoeling een ongeluk te veroorzaken, laat staan iemand te doden. Ze maken wel fouten, die dodelijke gevolgen kunnen hebben. Dat is ook voor bestuurders een enorm drama. Daarom zijn de opgelegde straffen veel lager dan wanneer er opzet in het spel is.
Gaat de rechter nooit uit van opzet?
Jawel. Hij kan iemand veroordelen voor moord of doodslag als iemand bewust een ander aanrijdt of zodanig gevaarlijk rijdt dat hij willens en wetens de kans op een fatale aanrijding aanvaardt. In alle andere gevallen onderzoekt de rechter in hoeverre de chauffeur schuld heeft aan het ongeluk.
Hoe wordt de schuld aan een dodelijk ongeluk bepaald?
Is het ongeluk het gevolg van een enkele overtreding die iedereen wel eens begaat, dan volgt er geen veroordeling voor het misdrijf dood door schuld in het verkeer. Dat gebeurt wel als er sprake is van aanmerkelijk onoplettend en onvoorzichtig rijgedrag, een grove verkeersfout of roekeloos rijgedrag (de ernstigste categorie). Bij de lichtste mate van schuld leggen rechters vaak een paar maanden celstraf op (eventueel te vervangen door een werkstraf) en een rijverbod van een jaar. Roekeloos rijden leidt al snel tot 8 maanden cel en 3 jaar rijverbod. Als er drank in het spel is, gaan de straffen omhoog.
Hoe heeft de rechtbank Donnies ongeluk beoordeeld?
De officier van justitie ging uit van aanmerkelijk onoplettend en onvoorzichtig rijgedrag, de rechtbank ziet de zaak als een grove verkeersfout. Aan de 6 maanden cel is een maand toegevoegd voor het wegrijden na het ongeluk. Omdat de verdachte daarna nog verkeersovertredingen heeft begaan en er zorgen zijn over zijn impulsieve gedrag, zijn er nog 2 maanden voorwaardelijk opgelegd, met een proeftijd van 6 jaar. Daarnaast ook nog een rijverbod van 4 jaar.