'Benoeming commissaris van de koning is te geheimzinnig voor burgers'

Hij wil dat inwoners in de toekomst meer invloed krijgen op de keuze. Schouw verdedigt donderdag in de Tweede Kamer een eigen voorstel om een einde te maken aan de kroonbenoeming van commissarissen van de koning en burgemeesters.

Door deze eis uit de grondwet te halen, kan er later makkelijker worden geëxperimenteerd met andere manieren om die vacatures te vervullen. Het zal nog jaren duren voor het zover is: de wijziging van de grondwet moet eerst nog door de Eerste en Tweede Kamer worden aangenomen.

In de huidige procedure doet een vertrouwenscommissie het werk in volstrekte geheimzinnigheid. Volgens Schouw worden ze in elk geval goed voorbereid op hun taak. Alle leden van de vertrouwenscommissie krijgen een speciale training van een paar dagen voor het afnemen van sollicitatiegesprekken. In die cursus leren ze wat voor soort vragen ze moeten stellen aan kandidaten en dat ze niet door elkaar moeten praten. 

Op het Binnenhof circuleert nu al het gerucht dat partijen als de PvdA of VVD de topbaan in de provincie Zuid-Holland willen claimen met eigen kandidaten. Maar volgens Schouw komen dat soort afspraken al jaren niet meer voor. 'Het laatste woord is aan de vertrouwenscommissie en die maakt een eigen keuze', zegt hij.

Kandidaten die reageren op de vacature van commissaris van de koning van Zuid-Holland moeten ook een pasfoto insturen. Dat blijkt uit de tekst voor de baan die donderdag in de Staatscourant is geplaatst. De advertentie is alleen te zien op internet, omdat de courant al een tijd niet meer op papier verschijnt.

Kandidaten worden er niet veel wijzer van. Ze moeten de profielschets opvragen bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. In die schets staan de eisen waaraan een commissaris van de koning moet voldoen, zoals bestuurlijke ervaring.

Screening door de AIVD

In de advertentie is wel te lezen dat de kandidaten zullen worden gescreend door de AIVD en de Belastingdienst. Reageren kan nog tot 3 oktober door een brief te sturen aan Koning Willem-Alexander.