Voorlopig einde aan emotionele discussie over Haags cultuurpaleis

Vriend en vijand zijn het over een ding eens; de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater hebben hun beste tijd gehad. En ook het gebouw van het Koninklijk Conservatorium is verouderd. De gemeenteraad beslist in 2009 dat er iets nieuws moet komen voor het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en het Koninklijk Conservatorium.

Architectenbureaus

Het college van burgemeester en wethouders schrijft een ontwerpwedstrijd uit voor architectenbureaus. In 2010 wordt die gewonnen door het bureau Neutelings Riedijk uit Rotterdam. Het Spuiforum kost dan nog 260 miljoen euro.

Maar door de economische crisis groeit het verzet tegen dit hoge bedrag. Daarom verlaagt het college de begroting voor het cultuurpaleis naar 181 miljoen euro. Neutelings Riedijk past het ontwerp aan en verkleint en verlaagt het gebouw.

Met deze begroting en dit ontwerp gaat het college van burgemeester en wethouders in november 2012 naar de gemeenteraad. De raad moet groen licht geven voor de verdere uitwerking van de plannen.

Discussie in PvdA

Dat blijkt niet zo makkelijk. De hele oppositie is tegen het plan maar ook binnen collegepartij PvdA ontstaat discussie over het miljoenenproject. Kritische fractieleden vinden de uitgave onverantwoord in deze tijden van bezuinigingen. Ook ontbreekt het aan steun voor het project in de stad. Verschillende PvdA’ers dreigen tegen te stemmen waardoor het cultuurpaleis zal stranden.

Uiteindelijk komt het niet zover en negeert slechts een PvdA’ er de fractiediscipline. Maar de geest lijkt hiermee wel uit de fles. Het verzet in de partij groeit de maanden na deze raadsvergadering. En de sympathie voor een alternatieve renovatievariant van de actiegroep Dooievaar neemt toe.

181 miljoen

In mei 2013 presenteren de wethouders Marnix Norder (PvdA) en Marjolein de Jong (D66) de uitgewerkte plannen voor het cultuurpaleis. Het cultuurpaleis kan gebouwd worden voor 181 miljoen euro, zo verzekeren de bestuurders.

In aanloop naar de vergadering waarin de gemeenteraad moet beslissen over de uitgewerkte plannen, houdt de PvdA in juli van dit jaar een ledenvergadering over het cultuurpaleis. Deze avond verloopt zeer emotioneel en eindigt in een grote tegenvaller voor wethouder Norder en de PvdA-fractie.

Een meerderheid van de leden keert zich namelijk tegen het Spuiforum en roept de fractie op om te stoppen met het cultuurpaleis. Niet lang daarna stapt PvdA-raadslid Mustafa Okculu uit de fractie omdat hij zich niet kan vinden in het standpunt van zijn partij over het Spuiforum.

Harde eis

De PvdA-fractie zit met de afwijzing in zijn maag en kan niet zonder meer instemmen met het cultuurpaleis. Maar voor coalitiepartijen D66 en VVD is een nieuw Spuiforum een harde eis en over afstel- of uitstel valt niet met ze te praten.

Om het plan te redden komt het college met een tussenoplossing. Voordat er definitief besloten wordt over nieuwbouw, werkt een projectgroep het alternatieve renovatieplan uit. Dit plan wil het college vervolgens als gelijkwaardig alternatief naast de nieuwbouwplannen leggen. Als renovatie beter en goedkoper blijkt te zijn dan nieuwbouw, dan kiest het college hiervoor. Wel moet de raad alvast instemmen met het verstrekken van een krediet van 181 miljoen euro. Dit gebeurt op 18 juli.

'Renoveren duurder'

Na de zomer van dit jaar blijkt uit de uitwerking van het college dat renoveren niet beter en goedkoper is dan nieuwbouw. Sterker, renoveren kost 7,5 miljoen euro meer en ook de jaarlijkse exploitatiekosten zijn hoger.

Deze conclusie haalt de PvdA kennelijk over de streep. De PvdA-ledenvergadering van afgelopen maandag verloopt een stuk rustiger dan die in juli en de leden spreken steun uit voor het cultuurpaleis. Zelfs een motie die verzoekt om uitstel van het besluit, haalt het niet. Daarmee is de weg geplaveid voor het cultuurpaleis. Coalitiepartijen PvdA, VVD, D66 en CDA sluiten donderdagavond de rijen en kiezen voor nieuwbouw. Alleen PvdA-raadslid Gerard Verspuij is niet te vermurwen en blijft tegen. Ook de hele oppositie ziet niets in het miljoenenproject en diende een motie van wantrouwen in tegen wethouder Norder. De motie kreeg onvoldoende steun en werd verworpen.