Bas Eenhoorn: Wond schietpartij De Ridderhof heelt nooit

De gemeente Alphen moet blijvend aandacht houden voor nabestaanden, slachtoffers en ondernemers, stelt Eenhoorn. ‘Er zal nooit een moment komen waarop je zegt: en nu zetten we er een punt achter. Hij kwam drie jaar geleden naar Alphen om orde op zaken te stellen in de gemeente, maar bleef na de schietpartij op 9 april 2011, waarbij Tristan van der Vlis zes mensen doodschoot en zeventien mensen verwondde, langer dan gedacht. Nu de fusie met Boskoop en Rijnwoude bijna een feit is, is het tijd om te vertrekken.

Eenhoorn heeft er alle begrip voor, zegt hij, dat er nu nog steeds mensen aan het graven zijn en willen weten of er destijds fouten zijn gemaakt. ‘Maar tegelijk heeft dat een negatief effect op een aantal mensen die last heeft van post-traumatische stress,’ voegt hij daaraan toe.

Hij denkt dat het incident altijd zal blijven leven in de herinnering van mensen. ‘Mijn opvolger heeft een belangrijke taak om dat alle aandacht te geven en open te staan voor vragen van ondernemers, van getuigen en van slachtoffers van dit vreselijke drama. En ik vind – en niet iedereen neemt me dat in dank af – ook voor de ouders van de dader.’

De burgemeester trad drie jaar geleden aan om rust te creëren in de Alphense politiek. Wat hij aantrof, was niet mis, zegt hij nu. ‘Wat mij opviel was dat men heel onvoorspelbaar was in het gedrag ten opzichte van elkaar. Men was niet echt betrouwbaar en het was volstrekt ondoorzichtig hoe verhoudingen lagen. En wat heel belangrijk was: er was een college gevormd dat grote frustratie had opgeleverd bij degenen die niet waren gevraagd om daaraan deel te nemen.’

Volgens Eenhoorn was er destijds maar één oplossing. ‘De persoonlijke verhoudingen waren zodanig dat er eigenlijk alleen maar iets mogelijk zou zijn als er nieuwe mensen zouden aantreden.’

Maar omdat er bij gemeenten geen tussentijdse verkiezingen kunnen worden gehouden, zat er niets anders op dan dat de zittende raadsleden en wethouders bleven. ‘En in die tussentijd heb ik geprobeerd om mensen ertoe aan te zetten om tenminste met respect met elkaar om te gaan en op een behoorlijke manier het debat te voeren. Ik was meer schoolmeester dan burgemeester, om te zorgen dat er orde was en ervoor te zorgen dat men op een behoorlijke manier tot besluitvorming kwam.’

Eenhoorn was in het verleden al in een groot aantal andere plaatsen burgemeester en ook nu blijft hij dat – in Vlaardingen. De rol van een burgemeester heeft hij in de loop van de jaren zien veranderen. ‘Alphen was geen uitzondering. Je ziet in Nederland steeds meer spanning op het lokale terrein. Dus moeten ook burgemeesters een duidelijke positie innemen. Dat is een uitdaging.'

'Een burgemeester kan niet langer alleen rondlopen in een mooi pak om hier en daar een opening te verrichten en een praatje te maken. Een burgemeester moet tegenwoordig zorgen voor een duidelijke orde. Hij moet opletten dat besluitvorming een open proces is, volstrekt inzichtelijk voor burgers. Zodat zij kunnen zien wat er gebeurt en het gevoel hebben dat ze invloed kunnen uitoefenen.’

Alphen vormt vanaf 1 januari een gemeente met Boskoop en Rijnwoude. Daar was vooral in de kleinere kernen verzet tegen van bewoners. Die zagen niet in waarom dat nodig is en vrezen dat hun belangen ondergesneeuwd raken.

Eenhoorn vindt het jammer dat die sfeer is ontstaan, zegt hij. De burgemeester erkent ook ruiterlijk dat de gemeenten een grote misrekening hebben gemaakt om over de naamgeving een referendum te houden. ‘Dat hadden wij niet moeten vragen aan de bevolking. We hebben een fout gemaakt. We hadden gewoon de naam van grootste gemeente moeten nemen, dat is gebruikelijk.’

De scheidend burgemeester heeft grote verwachtingen voor de toekomst van de nieuwe fusiegemeente, ook al vertrekt hij nu zelf naar Vlaardingen. ‘Wat in de komende tijd echt een uitdaging zal zijn – ook voor mijn opvolger – is om te proberen om de politiek gespannen verhoudingen toch wat verbeteren en ontspanning te brengen, wat meer respect over en weer. Ik weet dat een aantal politici daar al mee aan het werk is. Dus ik heb er heel goede verwachtingen van dat het goed gaat lopen.’