Jongeren Haagse Schilderswijk voelen zich opgejaagd door politie

DEN HAAG - Veel jongeren in de Haagse Schilderswijk voelen zich opgejaagd door de politie. Dat blijkt uit reportages en een documentaire van Omroep West. ‘Je voelt je niet meer op je gemak in je eigen wijk’, zeggen meerdere jongens.

Door Brian van der Bol en Erik Kooyman

Ze klagen over hardhandig optreden en intimidatie door politieagenten. De jongeren zeggen dat ze om de haverklap hun identiteitsbewijs moeten laten zien en dat ze boetes krijgen voor rondhangen op straat. ‘Wat nou op straat hangen? Ik sta hier voor mijn eigen portiek, mijn ouders betalen de huur. Als ik hier tegen de muur wil gaan zeiken moet ik dat zelf weten’, vertelt een jongen op de Delftselaan. Hij zegt meerdere keren te zijn ‘mishandeld’ door de politie. ‘Ze hebben me vier of vijf keer de tering en tyfus ingeslagen.’
Meerdere bewoners van de Schilderswijk zeggen te maken hebben gehad met politiegeweld. Ze vertellen dat ze tikken krijgen in de politiewagen en politiecel. Als ze daar een klacht over willen indienen worden ze van het kastje naar de muur gestuurd. Agenten noteren ‘verzet bij aanhouding’ en daarmee is de kous dan af. Jongeren voelen zich opgejaagd door de agenten in de wijk. De meesten willen anoniem blijven uit angst voor represailles van de politie.

Veel armoede en criminaliteit

Haseeb Butt, een 24-jarige student aan de Universiteit Leiden en bewoner van de Schilderswijk vindt dat de politie doorslaat. Butt zegt dat hij en meerdere mensen die hij kent vaak om hun legitimatie zijn gevraagd, terwijl daar geen aanleiding toe was. ‘Je voelt je als bewoner van Transvaal of de Schilderswijk bij voorbaat verdacht. Daar maakt de politie meer vijanden dan vrienden mee.’
De Schilderswijk is een van de armste wijken van Nederland en kampt van oudsher met veel sociale problemen en criminaliteit. De politie heeft sinds een paar jaar ingezet op een harde aanpak van de criminaliteit. Dat heeft succes: in het gebied van bureau De Heemstraat daalde het aantal straatroven en woninginbraken de afgelopen drie jaar fors. In 2010 waren er in het gebied nog vijf criminele jeugdgroepen actief, in 2013 nog ‘maar’ drie.

‘Zero tolerance beleid slaat door’

Maar de stevige aanpak heeft wel een keerzijde, vinden veel bewoners. Ze voelen zich, zeggen ze tegen Omroep West, gecriminaliseerd door de politie. Te vaak worden volgens hen onschuldige mensen opgepakt en agenten in de wijk zouden zich schuldig maken aan discriminatie en te vaak buitensporig geweld gebruiken.
Het Actiecomité Herstel van Vertrouwen, bestaande uit een groep burgers, heeft 69 klachten over de Haagse politie verzameld. ‘Het zero tolerance beleid dat wordt gedragen door de gemeenteraad, wordt door de politie geïnterpreteerd als een vrijbrief om te pas en te onpas geweld te gebruiken. En ook nog om mensen op grond van hun etniciteit te gaan uitschelden, zoals voor kut-Marokkaan’, zegt Yasmina Haifi, voorzitter van de actiegroep.

Veel jongeren worden aangehouden

Michel de Roos, chef van politiebureau De Heemstraat in de Schilderswijk, erkent dat veel van de ongeveer 2.000 aanhoudingen die de agenten van bureau jaarlijks verrichten jongeren zijn. ‘En dat een groot deel van die jeugd niet tevreden is met het politieoptreden snap ik ook.’ Maar van discriminatie is volgens hem geen sprake.
Geweld is altijd het uiterste middel voor de politie, zegt De Roos. Volgens de bureauchef zijn agenten dagelijks bezig met het onderhouden van een netwerk in de wijk. ‘We hebben hele goede contacten met heel veel verenigingen, buurthuizen en scholen. De banden met het overgrote deel van de wijk zijn goed. Maar we zijn er ook voor het bestrijden van de criminaliteit, criminele jongeren worden aangepakt.’

Criminaliteit gedaald

Mede om die reden is de criminaliteit in de laatste 3 jaar met 30 procent gedaald, zegt de Roos. De harde aanpak heeft volgens hem als enige doel om de wijk veiliger te maken. ‘Als je ziet wat voor impact het op iemand heeft als hij op straat van zijn portemonnee wordt beroofd of als er in een woning wordt ingebroken. Wij willen dat soort persoonlijke drama’s zoveel mogelijk voorkomen.’
Er zijn mensen in de Schilderswijk die de harde aanpak van de politie toejuichen. ‘Het is goed dat de politie optreedt tegen de jongens op straat. Iedereen weet dat 90 procent crimineel is’, zegt een ondernemer op de Hoefkade. Hij heeft veel last van de jongeren, zegt hij. ‘Ze hangen voor mijn deur, zijn onbeschoft en stelen spullen uit mijn winkel.’ De ondernemer wil zijn verhaal niet op camera vertellen uit vrees voor represailles. Ook wil hij zijn naam niet noemen. ‘Morgen is deze winkel hier ook nog. Ik ben bang dat een van mijn ruiten eruit gaat. En hoe bewijs ik wie het heeft gedaan?’
(later meer)
» De documentaire 'Als iedereen verdacht is' is zaterdag 29 maart vanaf 17.00 uur te zien op TV West en wordt ieder uur herhaald.
» Lees alle berichtgeving over dit onderwerp in ons dossier