Hoe zit het nou met dat Spuikwartier in Den Haag? 9 vragen over het nieuwe 'Cultuurpaleis'

DEN HAAG - De plannen zijn gepresenteerd: Den Haag krijgt een nieuw centrum voor dans en muziek op de plek van het dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater, die worden gesloopt. Omdat er de afgelopen jaren zoveel is gebeurd rond het Spuiplein hebben we hieronder de 9 belangrijkste vragen over dit onderwerp op een rijtje gezet.
Hoe zat het ook alweer met de bouw op het Spuiplein?
Tot een jaar geleden ging iedereen er nog vanuit dat er een ander gebouw zou komen. Dat heette toen officieel het Spuiforum, maar werd al snel door iedereen het Cultuurpaleis genoemd. Dat plan ging niet door. Er was veel verzet in de stad. En de Haagse Stadspartij - een van de grote tegenstanders in de gemeenteraad - won bij de verkiezingen van 2014. Die partij ging ook een wethouder leveren, Joris Wijsmuller. Die is nu verantwoordelijk voor het nieuwe plan.

Hoe heet dan het nieuwe gebouw?

Het huidige voorstel beslaat een heel gebied: het Spuikwartier. Maar het pand waarin onder meer het Residentie Orkest en Nederlands Danstheater zalen krijgen en het Koninklijk Conservatorium worden ondergebracht, heeft geen naam. De ontwikkelcombinatie en de architect Patrick Fransen die het gebouw voor het grootste deel ontwierp spreken van het Onderwijs en Cultuur Cluster (OCC). Maar het kreeg via sociale media al snel tal van andere bijnamen: de tondeuse, de radiator, het frietbakje.

Wat gaat er precies gebeuren?

In ieder geval komt er dat OCC (laten we het zo voorlopig nog maar noemen!). Verder zouden er aan de kant van de Schedeldoekshaven twee torens met winkels en ongeveer 300 woningen moeten komen. En aan de achterkant van het complex een groot hotel met 150 kamers.

Wie gaat dat bouwen?

Het consortium Boele & van Eesteren/Visser & Smit Bouw gaan in ieder geval dat OCC realiseren. Een andere bouwer, Heijmans, heeft vanwege oude afspraken met de gemeente het zogenaamde eerste ontwikkelrecht op een deel van het Wijnhavenkwartier - onder meer de toren van het ministerie; het dichtst achter de huidige zalen. Heijmans mag dus beslissen of het de andere onderdelen van het plan wil uitvoeren. Zo niet, dan gaat Boele & van Eesteren dat ook doen, aldus een woordvoerder van de gemeente.

Kan de gemeenteraad nu nog 'nee' zeggen tegen dit plan?

Nou… Eigenlijk niet. De gemeente koos voor een nieuwe procedure. De gemeenteraad heeft vorig jaar de eisen vastgesteld waaraan bouwers moeten voldoen. Daarbij ging het onder meer om hoogte van het gebouw, de kosten en het aantal parkeerplekken voor fietsen. De winnende combinatie voldoet daaraan. Het plan werd als ‘excellent’ beoordeeld. De raad kan dus nu niet meer zeggen: 'We vinden het gebouw niet mooi, het moet er maar niet komen'. Wel kan er nog een debat worden gevoerd over de vraag of het plan écht aan de eisen voldoet. Maar dat kan er eigenlijk niet meer toe leiden dat het plan wordt afgeblazen.

Joris Wijsmuller is als wethouder verantwoordelijk. Hij is van de Haagse Stadspartij. Die wilde toch geen grote nieuwbouw in dit gebied?

Wijsmuller en de HSP verzetten zich in het verleden sterk tegen het oude cultuurpaleis. Dat klopt. En ze wilden het liefst de zaal van het Nederlands Danstheater behouden. Volgens Wijsmuller protesteerde hij in het verleden vooral tegen de massaliteit van het oude Spuiforum. Hij vond het te hoog en zou een te groot deel van het Spuiplein in beslag nemen. Ook was het te duur. Dit plan vindt hij wel te verdedigen. Het past beter in de omgeving, is niet zo groot en goedkoper. Bovendien wordt het Spuiplein nu groen.

Even voor de zekerheid: hoe duur wordt het ook alweer?

Het oude plan voor het cultuurpaleis kostte 181 miljoen. Dit is iets goedkoper: 176,6 miljoen. Daarin zitten ook de gemaakte kosten voor bijvoorbeeld de bouw van het Zuiderstrandtheater. Critici zeggen dat de plannen duurder worden, omdat er nog bepaalde bedragen bij moeten worden opgesteld. Wijsmuller bestrijdt dat steeds.

Wat is dan nu verder de planning?

Met de bouw van het nieuwe onderkomen van de cultuurinstellingen (het OCC dus) wordt in 2016 begonnen. Dat moet in 2019 klaar zijn. De rest van de plannen – de torens, het hotel – zouden ongeveer tegelijkertijd moeten worden ontwikkeld. Maar dat deel mag ook iets later klaar zijn: uiterlijk 2022.

En als ik nog meer wil weten en alle plannen helemaal tot in detail wil lezen?