Den Haag krijgt herinneringscentrum Oranjehotel

Scheveningse gevangenis 'Oranjehotel'
Scheveningse gevangenis 'Oranjehotel'
DEN HAAG - ‘Verhalen over onrecht, onderdrukking en moord zijn juist nu een aanhoudende waarschuwing voor iedereen om de vrijheid en het recht in onze democratie zorgvuldig te bewaken,’ aldus de initiatiefnemers van het ‘herinneringscentrum Oranjehotel’. En zij krijgen nu een vaste plek om dat verhaal te vertellen. De beruchte Doodencel 601 in de gevangenis van Scheveningen wordt daarvan het hart. Verder komt er een herdenkingsruimte en een informatie- en expositiecentrum.
De oprichting van het Herinneringscentrum Oranjehotel wordt mogelijk omdat ook de gemeente Den Haag
. Verder geeft het stadsbestuur een structurele bijdrage aan de exploitatiekosten van het herinneringscentrum van 100.000 euro per jaar. Het rijk, de provincie en het Veteranenfonds leveren ook een bijdrage. De planning is dat het herinneringscentrum in 2018 geopend kan worden.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden ongeveer 26.000 mensen op last van de bezetter vastgezet in de Scheveningse gevangenis. Onder hen veel verzetsstrijders, waardoor het cellencomplex de geuzennaam ‘Oranjehotel' kreeg.  Na de oorlog werd cel nummer 601, de ‘Doodencel', als gedenkplaats gewijd. Sindsdien organiseert de stichting Oranjehotel jaarlijks op de laatste zaterdag van september een herdenking.

Gevangenis dicht, nu tijd voor monument

Sinds de sluiting van de penitentiaire inrichting Haaglanden in 2009 hebben de stichting Oranjehotel en het Rijk, de gemeente Den Haag en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed nagedacht over de vraag hoe de gedenkplaats in stand kon worden gehouden na de sloop van het cellencomplex.
Dit heeft uiteindelijk geleid tot het plan voor het herinneringscentrum Oranjehotel. Een deel van de voormalige cellenbarakken wordt niet gesloopt, maar verbouwd tot een herinneringscentrum, waarvan Doodencel 601 het hart vormt.

Ook monument in de duinen

Op het terrein komt een nieuw te bouwen informatiecentrum en achter de vijf meter hoge gevangenismuur wordt een herdenkingsruimte ingericht. Aan de overkant van de Van Alkemadelaan, in de duinrand, komt een duinmonument, dat een verbinding legt met de fusilladeplaatsen op de Waalsdorpervlakte.
‘Het Oranjehotel staat symbool voor moedige mensen die ondanks de onderdrukking de moed niet opgaven en zich bleven verzetten,’ aldus de initiatiefnemers. ‘Maar het verhaal van het Oranjehotel laat ook zien hoe een rechtssysteem dat niet onafhankelijk is kan leiden tot willekeur en bruut geweld.’