Jongeren in Kaag en Braassem: ‘Je komt hier makkelijker aan een pilletje dan aan sterke drank’

KAAG EN BRAASSEM - ‘Heb je een nootje voor me?’ Als jongere in Roelofarendsveen, Oude Wetering of Leimuiden hoef je alleen maar deze vraag naar een dealer te appen en binnen een kwartiertje heb je een xtc-pil. En iedere jongere heeft wel zo’n nummer in zijn telefoon staan. Of kent iemand die het nummer van een dealer heeft.
Het drugsgebruik onder jongeren in de dorpen van de gemeente Kaag en Braassem is al jaren een
. Het is voor jongeren jonger dan 18 vaak eenvoudiger om aan drugs dan aan drank te komen, vertellen verschillende jongeren aan Omroep West. ‘Je hebt hier binnen tien minuten wat pillen, op een fles sterke drank moet je een uur tot anderhalf uur wachten’, zegt een 18-jarige jongen uit Roelofarendsveen.
Bovendien zijn drugs, zeker xtc-pillen, goedkoper dan alcohol. Volgens veel jongeren is in bepaalde vriendenkringen de sociale druk om ook drugs te gebruiken groot. ‘Als een 23-jarige een ventje van 14 vraagt even drugs te gebruiken, dan kan die daar bijna niet tegenop. Uiteindelijk word je bijna gedwongen. Je houdt het niet tegen bij die kleine mannetjes’, vertelt de jongen uit Roelofarendsveen.  

Groot politieonderzoek

In de gemeente in het Groene Hart is al maanden een omvangrijk politieonderzoek naar het drugsgebruik aan de gang. In december werden 4 personen opgepakt die worden verdacht van drugshandel. Eind maart kwam daar een vijfde verdachte bij. Een van de vermeende drugsdealers is voorlopig vrij, omdat hij volgens het jeugdstrafrecht wordt berecht.
Volgens de politie verkochten de dealers ook soft- en harddrugs aan minderjarigen, van wie sommigen 14 jaar zijn. Inmiddels zijn 68 jongeren uit de gemeente verhoord door de politie en hebben 45 (soft)drugsgebruikers een taakstraf bij Halt moeten doen. Een aantal harddrugsgebruikers wordt door het Openbaar Ministerie vervolgd.  

'Verdachten zijn geen drugsdealers'

De advocaten van de verdachten stellen dat hun cliënten helemaal geen drugshandelaren zijn. ‘Hij heeft weleens wat drugs geregeld voor vrienden, maar is zeker geen dealer’, zegt onder andere Luigi Tricoli. Hoe zijn cliënt aan de drugs kwam, weet de advocaat niet. ‘Maar het is tegenwoordig niet zo moeilijk om aan drugs te komen.’  
Een andere advocaat, Tim Farber, meent dat de zaak ‘minder groot is dan het Openbaar Ministerie doet voorkomen’. ‘Mijn cliënt verkocht weleens wat, maar hij maakte er geen winst mee. Het was zeker geen grootschalige drugshandel.’

Codetaal

Volgens jongeren op straat zijn er in Roelofarendsveen, Leimuiden en de omliggende dorpen wel degelijk dealers actief die flink aan hun handel verdienen. Sommigen zouden nog altijd vrij rondlopen. Vrijwel iedereen zegt wel een of meerdere van de opgepakte ‘dealers’ te kennen. Dat geldt ook voor twee jongens die op een mooie donderdagmiddag in april rondhangen in een parkje bij een winkelcentrum in Oude Wetering.
De lijst met drugs die volgens de jongens beschikbaar zijn, is lang: xtc, cocaïne, ketamine, lsd, amfetamine, 2C-B (een psychedelische drug), ghb, mmcat (een soort xtc) en lachgas. De drugs worden thuis gebruikt, in keten, in het bos of op straat. ‘Dit zijn kleine dorpen, maar er gebeurt hier veel’, zegt een van de jongens. Om aan de drugs te komen, moet je wel de codetaal voor de drugs kennen. Naast ‘nootjes’ kun je vragen om ‘snoepjes’ of ‘kauwgommetjes’. En als je zin hebt in een jointje stuur je: ‘Ga je mee een peukie roken?’

Harde kern

De politie kent deze codetaal natuurlijk ook. Volgens burgemeester Marina van der Velde (VVD) werd de politie ingeschakeld nadat de gemeente 2 jaar geleden klachten kreeg over een groep jongeren die overlast veroorzaakte op een ligweide aan de Galgekade in Roelofarendsveen. Zo vernielde die groep onder meer net nieuw straatmeubilair. ‘Samen met jeugdwerkers en politie hebben we nader naar die groep gekeken', vertelt Van der Velde. 'Toen kwamen we er achter dat in die groep ook drugs werd gebruikt.’
Uit vervolgonderzoek van de politie bleek de drugsproblematiek in Kaag en Braassem nog groter is dan gedacht. ‘Het was een harde kern met daaromheen een groep van vijftig, zestig jongeren waarvan de meeste 18 jaar of jonger zijn', zegt de burgemeester. 'Ik schrik ervan dat jonge kinderen al drank en drugs gebruiken en zich niet bewust zijn van de effecten op hun hersenen. Wij willen deze problematiek bespreekbaar maken en aanpakken.’

Whatsapp

Volgens Van der Velde leidde het politieonderzoek in ieder geval tot een schrikeffect. Twee jongens die een jointje roken in een fietsenstalling bij een carpoolplaats in Leimuiden, onderschrijven dit. Ze hebben allebei een taakstraf gekregen vanwege het gebruik van cannabis. Een van de jongens moest ‘vier uur schoffelen en een videootje kijken’, vertelt hij laconiek.
Dat de politie tientallen jongeren heeft afgeluisterd en Whatsapp-berichten heeft meegelezen, maakte op hem meer indruk. ‘Tijdens het verhoor had de agent een dikke stapel papier voor zich liggen.’ Ontkennen was daardoor zinloos. Volgens de twee jongens zijn veel jongeren in Kaag en Braassem sinds de start van het politieonderzoek gestopt met het gebruik van (hard)drugs.

‘Nog steeds gemakkelijk om aan drugs te komen’

Maar een 19-jarig meisje dat om de hoek woont bij de carpoolplaats, gelooft dat niet. ‘Je kan in Leimuiden nog steeds heel gemakkelijk aan drugs komen. En als de politie een plek ontdekt waar wordt gebruikt, gaan de jongeren gewoon ergens anders naartoe.’ Zelfs de dood van een 21-jarige jongen uit Oude Wetering na het gebruik van xtc tijdens een festival in Amsterdam, heeft volgens veel jongeren niet tot minder drugsgebruik geleid.