Japan in rep en roer om ontdekking in collectie Museum Volkenkunde Leiden

Dr. Matthi Forrer met één van de zes schilderingen door Hokusai.
Dr. Matthi Forrer met één van de zes schilderingen door Hokusai. © Museum Volkenkunde
LEIDEN - Het is groot nieuws in Japan: in de collectie van Museum Volkenkunde in Leiden zijn zes aquarellen van de wereldberoemde Japanse kunstenaar Katsushika Hokusai (1760-1849) ontdekt. Dat heeft een onderzoeker die verbonden is aan het museum in Nagasaki bekendgemaakt.
De ontdekking doet veel stof opwaaien in Japan: verschillende landelijke televisiezenders doen verslag van de vondst en het nieuws siert de voorpagina’s van vrijwel alle nationale kranten. Hokusai is in Japan een zeer bekend kunstenaar.
Wie precies de maker van de zes aquarellen is was lang onbekend, tot nu toe dus. Wat wel bekend was, is hoe ze in Leiden terecht zijn gekomen. De schilderingen komen uit de Japan-verzameling van Philipp Franz von Siebold, die van 1823 tot 1829 als arts werkzaam was in Nagasaki en zich vervolgens in Leiden vestigde. Naar hem is ook het Japanmuseum Sieboldhuis in Leiden vernoemd.

Wereldberoemd

Onderzoeker Dr. Matthi Forrer ontdekte de identiteit van de schilder tijdens een van zijn vele bezoeken aan het Siebold Archief in Burg Brandenstein, waar een uitgebreid archief van Siebolds verzamelingen wordt bewaard. Hij stuitte daar op aantekeningen van Siebold die Hokusai als maker aanwijzen.

Hokusai staat bekend om zijn fascinatie voor Westerse schilderkunst en de toepassing daarvan in zijn eigen werk. Zijn serie houtsneeprenten ‘Zesendertig gezichten op de berg Fuji’, met als topstuk ‘De grote golf bij Kanagawa’, maakte hem wereldberoemd. Toen hij 190 jaar geleden de schenking aan Franz von Siebold deed, kon niemand voorspellen dat Hokusai later wereldberoemd zou worden.
De werken zijn nog niet te zien voor het publiek. Museum Volkenkunde onderzoekt momenteel de mogelijkheden om de schilderingen tentoon te stellen.