Welstandscommissie: kwaliteitsbewaker of muggenzifter?

DEN HAAG - De Welstandscommissie in Den Haag is momenteel de spelbederver voor de bouw van het Cultuurcomplex op het Spuiplein in Den Haag. Tot twee keer toe heeft de commissie het ontwerp van het complex afgekeurd waardoor er ten minste zes weken vertraging is opgelopen.
Volgens de Welstandscommissie is het ontwerp van het nieuwe Cultuurcomplex nog
. Het gebouw - dat plaats moet bieden aan het Koninklijk Conservatorium, het Nederlands Danstheater en het Residentie Orkest - moet aan alle zijden even mooi zijn. Dat is het volgens de commissie nu niet. Ook zou de kwaliteit van het materiaal dat gebruikt wordt onvoldoende zijn. Reden voor de Welstandscommissie om
van het 177 miljoen euro kostende project.
De Welstandscommissie doet dat op persoonlijke titel, het is een onafhankelijk orgaan. Het bestaat uit ervaringsdeskundigen. Zij toetsen grote en kleine bouwprojecten aan de Welstandsnota. Den Haag heeft vijf leden: een paar architecten, een landschapsarchitect en een stedenbouwkundige.

Volgens de laatste modegril

'Het is goed dat de Welstandscommissie er is', vindt Jacob Bijl van de Vereniging Vrienden van Den Haag. Deze vereniging zet zich in voor het behoud van stedenbouwkundige kwaliteit in de stad. 'Het zorgt voor een systeem van 'checks and balances'. Dat betekent dat een architect met een opdrachtgever niet in hun eentje volgens de laatste modegril iets geks kunnen doen, maar dat er meerdere mensen naar kijken.'
Hij erkent dat er vaak kritiek is op de Welstandcommissie. 'Dat komt omdat de commissieleden hun eigen collega's moeten beoordelen. Dat zorgt soms voor wrevel. Bovendien doet een Welstandscommissie het nooit goed. Als het niets doet is het niet goed. Als ze een dakkapel van je buurman goedkeuren terwijl jij het lelijk vindt, dan is het niet goed. Er is altijd discussie.'
De Welstandscommissie adviseert het college. Dat betekent dat wethouders het advies naast zich neer kunnen leggen. Voor het Cultuurcomplex geldt dat niet. Een meerderheid van de gemeenteraad heeft in 2014 een motie aangenomen waarin staat dat het ontwerp pas goedgekeurd kan worden als er groen licht is gegeven door de Welstandscommissie.

'Niet marchanderen met kwaliteit'

Het was een motie van Michel Rogier van het CDA. Hij is blij dat deze motie in 2014 is aangenomen. 'Het is een duur gebouw', zegt hij. 'Dan moet je niet gaan marchanderen met de kwaliteit en de materiaalkeuze.'
Woensdag moet wethouder Joris Wijsmuller (HSP) tijdens een commissievergadering aan de gemeenteraad uitleggen wat hij gaat doen om het prestigieuze bouwproject op het Spuiplein op de rails te houden. In een brief aan de gemeenteraad schreef hij eerder dat hij verwacht voor het eind van dit jaar een goedgekeurd ontwerp klaar te hebben.