De moord op Maria Schermer; hoe zat het ook alweer?

Op vrijdagmiddag 6 maart 2009 slaat de thuishulp van mevrouw Schermer alarm wanneer de bejaarde dame niet opendoet. Als ze ook haar telefoon niet opneemt, wordt samen met een buurman besloten de politie te bellen. Agenten breken met een stootijzer de deur open en zien dan

Op de muur zitten bloedspatten.

Het huis blijkt doorzocht: meerdere laden en kasten in de werk- en slaapkamer zijn overhoop gehaald. Er liggen geldkistjes, tassen en papieren op de grond. Op kasten, laden, kledingstukken, een handtas en een geldkistje zitten bloedvegen.

Al voordat de agenten bij mevrouw Schermer naar binnen gaan, zegt de buurman tegen de politie dat een thuishulp in het verleden duizend euro van de bejaarde vrouw had gestolen. Het blijkt dat twee jaar eerder inderdaad aangifte is gedaan. Mevrouw Schermer noemt bij de politie nooit een naam, maar de buren zeggen nu dat ze haar voormalige thuishulp Monique B. ervan verdacht.

Dan blijkt dat Monique op de ochtend van de moord een telefoontje pleegde naar de Troefmarkt om te vragen of de boodschappen van mevrouw Schermer al waren bezorgd. Vreemd, omdat Monique haar thuishulp niet meer is en de boodschappen ook al maandenlang niet meer op vrijdag maar op donderdag worden gebracht. Alles bij elkaar is het voor de officier van justitie genoeg aanleiding om Monique te verdenken.

Monique wil tegen de politie niets vertellen; ze beroept zich op haar zwijgrecht. Dat doet ze op aanraden van haar advocaten, die er kennelijk van uit gaan dat de zaak zichzelf wel oplost. 'Dit was op zijn zachtst gezegd ongelukkig', erkennen de raadslieden later in de rechtbank. Want er liggen de nodige bewijsstukken die schreeuwen om een verklaring.

Zo is er het telefoontje naar de Troefmarkt, zijn er sporen van Monique in de doorzochte werkkamer, maar is er ook een gesprek opgenomen dat ze in de gevangenis met haar man voert. Daarin vertelt ze dat ze op zoek was geweest naar de bankpas en werd betrapt. 'En toen?', vraagt haar man, 'Heb je één keer gestoken?' Monique antwoordt: 'Oh, daar wil ik het nog geeneens over hebben.' Haar man lijkt dat te begrijpen: 'Zo ernstig is het dus?'

De rechtbank veroordeelt Monique B. tot levenslang. 'Want we weten niet waarom ze het heeft gedaan en of het nog eens kan gebeuren'. Monique lijkt zich nu te realiseren dat ze toch echt iets moet gaan vertellen en legt in aanloop naar het hoger beroep, bijgestaan door een nieuwe advocaat, eindelijk verklaringen af. Ze vertelt dat de buurman, degene die in eerste instantie naar haar wees, haar heeft gedwongen het telefoontje naar de Troefmarkt te plegen. Ze is zo bang dat hij haar man en dochter iets zou aandoen, dat ze uiteindelijk zelfs belastende uitspraken doet tegen haar man in de gevangenis.

Maar de rechercheurs geloven in dit stadium van het onderzoek al niets meer van haar verhaal. 'Monique heeft echt de hele dag over die verklaring gedaan', zeggen ze, nota bene tegen de buurman wanneer ze hem verhoren. 'En wij keken elkaar ook af en toe aan van: wat zit ze allemaal voor onzin te vertellen? Want het slaat nergens op.' De buurman krijgt geen enkele kritische vraag.

Het gerechtshof bepaalt in hoger beroep dat er voor bedreiging door de buurman geen enkel bewijs in het dossier zit. Daar komt bij dat de buurman alles ontkent en dat zijn zus en moeder dat bevestigen.

Maar tegen Monique ligt volgens het hof genoeg bewijs om haar te veroordelen tot zestien jaar cel voor gekwalificeerde doodslag.

Sindsdien doet de man van Monique er alles aan om alsnog haar onschuld te bewijzen. 'Ze hebben de dader niet gepakt', schrijft hij vier jaar geleden aan Omroep West. 'Ze hebben er één gecreëerd.' De omroep besluit de zaak op te pakken en helpt hem uiteindelijk contact te zoeken met Gerede Twijfel, een projectgroep die afgesloten strafzaken opnieuw napluist.

Gerede Twijfel heeft nu geconcludeerd dat in het onderzoek 'veel fout is gegaan'. Belangrijke bewijsstukken zijn niet onderzocht, rapportages over schoensporen zijn inconsequent, bij het berekenen van het tijdstip van overlijden worden meerdere fouten gemaakt en de verdediging van Monique bij de rechtbank laat nogal te wensen over.

Volgens Gerede Twijfel zijn er meerdere scenario's die de dood van mevrouw Schermer kunnen verklaren en is Monique B. onterecht veroordeeld. Het onderzoek van Gerede Twjfel kan er voor zorgen dat de zaak heropend wordt.

>> Lees alles over de zaak Monique B. in ons dossier omroepwest.nl/moniqueb