Onderzoek Gerede Twijfel naar zaak Monique B. duurde 33 maanden

dient in 2013 met hulp van Omroep West de zaak in bij rechtspsycholoog Peter van Koppen. 'We vragen dan een aantal stukken op, zoals het pleidooi, het arrest en op basis daarvan besluiten we of we het hele dossier willen hebben’, legt Van Koppen uit. 'Het doel voor ons is een wetenschappelijke analyse te maken van de zaak. Er moeten voldoende onduidelijkheden in het bewijs zijn.'

Vervolgens gaat een groep studenten van de Vrije Universiteit Amsterdam aan de slag. 'Twee weken lang gaan ze alleen maar lezen. Daarna splitsen ze op. Een groepje kijkt naar het DNA-bewijs, een ander kijkt bijvoorbeeld of de dader tijd en gelegenheid had om de moord te plegen', zegt begeleider Annelies Vredeveldt. 'Meestal komen de vraagtekens heel snel al. In deze zaak kwamen we er achter dat er DNA-sporen helemaal niet onderzocht waren.'

De eerste drie tot vier maanden verloopt het onderzoek van Gerede Twijfel redelijk vlot. 'Daarna moesten we wachten op stukken van het Openbaar Ministerie. Uiteindelijk hebben we wel wat gekregen, maar er waren ook stukken waarvan werd gezegd dat ze er niet waren', zegt Vredeveldt. 'We worden meestal met groot enthousiasme tegengewerkt door het OM', voegt Van Koppen toe.

De studenten zetten alle mogelijke scenario’s op een rij en bekijken dan welk bewijs bij welk scenario past. 'De conclusie in deze zaak is dat er heel weinig bewijs is tegen haar. Er is geen scenario dat zeker waar is', zegt Van Koppen. 'Ze had niet veroordeeld mogen worden op basis van dit bewijs’, zegt Vredeveldt. ‘Een paar verdachte uitspraken is niet voldoende om iemand te veroordelen.'

Toch pleiten de onderzoekers Monique B. niet helemaal vrij. 'Er zijn zaken waarvan je zegt: er is zoveel bewijs voor de onschuld van de verdachte, dat we aannemen dat hij het niet gedaan heeft. Dat is in dit geval niet zo', aldus Van Koppen. Daarom wil hij niet spreken van een rechterlijke dwaling. 'Dat is het geval als iemand veroordeeld is voor een misdrijf waarvan we zeker weten dat hij het niet gedaan heeft. In dit stadium zijn we in deze zaak niet gekomen.'

Voor de projectgroep zit het werk erop. Van Koppen: 'Wat er nu met onze analyse gebeurt, is aan de veroordeelde of aan de advocaat of een journalist. Op het moment dat het boek klaar is, is het voor ons afgelopen.'

>> Lees alles over de zaak Monique B. in ons dossier omroepwest.nl/moniqueb