Grondwater in Delft zal komende jaren flink stijgen

Een van de pompen die grondwater van Gistfabriekterrein naar Noordzee transporteert.
Het gemaal op de hoek van ’t Haantje en de provinciale Prinses Beatrixlaan, waar vandaan massa’s diep grondwater vanaf het vroegere Gistfabriekterrein naar de Noordzee worden getransporteerd. © weekblad Delft op Zondag
DELFT - Gemeente Delft gaat vanaf volgende maand stoppen met het oppompen van het grondwater rond de oude Gistfabriek. Dit liet het college maandagochtend weten. Het verminderen van de grondwateronttrekking zal minstens 10 jaar gaan duren.
Al meer dan 100 jaar worden er dagelijks grote hoeveelheden grondwater opgepompt: in een denkbeeldig zwembad ter grootte van het hele Marktplein in Delft zou de hoeveelheid water elke dag bijna vijf meter hoog staan. Het gaat om zo'n 29.000 kuub per etmaal.
De gemeente wil de 28 pompen die nu worden gebruikt stap voor stap dichtdraaien. Per jaar zal worden bekeken wat de effecten zijn op de omgeving om zo te kunnen ingrijpen als het mis gaat in de bodem. Eerder onderzoek liet zien dat als het stopzetten abrupt zou gebeuren, dit veel schade zou veroorzaken aan gebouwen, constructies en infrastructuur. De nieuwe aanpak gaat volgens de gemeente zeer geleidelijk en zorgvuldig om dit te voorkomen.

Onduidelijkheid over schade

Als er toch schade ontstaat door de 'langzamere' aanpak, zal dit niet alleen in Delft te merken zijn. Ook dijken, wegen en huizen in Den Hoorn, Rijswijk en misschien zelfs delen van Den Haag kunnen de gevolgen ervaren. Hoe en door wie dit dan zal worden opgelost is nog niet duidelijk. Dat is dan ook nog een belangrijk punt van kritiek bij omwonenden.
'Het is een onderwerp dat de gemeente ontwijkt', zegt Hans van Bodegom van de Delftse belangenvereniging binnenstad Noord. Wij willen niet dat eigenaren eventuele schade zelf moeten vergoeden terwijl de gemeente een oud probleem van zichzelf probeert op te lossen.' In de wet staat dat de eigenaar van een huis verantwoordelijk is voor dit soort schade, behalve als er sprake is van grondwateronttrekking door de gemeente. 'We willen dat dit van te voren wordt erkend. Verder zijn we het eens met het plan.'

Nutteloos water

Het oppompen van het grondwater gebeurt al sinds 1916, toen de toenmalige Nederlandse Gist -en spiritusfabriek het gebruikte om het productieproces mee te koelen. Later werd DSM de eigenaar van dit terrein en had de grote massa's water niet meer nodig. Het is daarbij ook 'nutteloos' water geworden: het bevat te veel mineralen om nog te kunnen hergebruiken.
Daarom wordt dit water sindsdien meteen na het oppompen via een leiding naar de Noordzee getransporteerd. Dit kost de gemeente, die sinds een jaar eigenaar is van het terrein, nu zo'n 3 miljoen euro.