Expo over 'belangrijkste stad ter wereld' dit najaar in Rijksmuseum van Oudheden

Reliëf uit Assyrisch paleis. Assyrische soldaat leidt gevangen vrouwen weg
Reliëf uit Assyrisch paleis. Assyrische soldaat leidt gevangen vrouwen weg © RMO
LEIDEN - Het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden opent dit najaar een expositie over Nineveh. Dit was 2700 jaar geleden de hoofdstad van het Assyrische Rijk en volgens deskundigen toen belangrijkste stad ter wereld. Het lag in het huidige Irak, waar nu Mosul ligt.
RMO-directeur Wim Weijland is al twee jaar bezig met de voorbereidingen voor deze expositie. 'Onze ambassadeur in Bagdad ging al meerdere malen naar het Iraq Museum daar om bruiklenen los te peuteren en Nederlandse ministers wendden hun contacten aan.'
Weijland zelf werd afgeraden om naar Bagdad te gaan: te gevaarlijk. Intussen is een pakket van achttien beelden, sieraden en spijkerschriftteksten uit Bagdad toegezegd, maar Weijland juicht pas als hij ze op Schiphol ziet.

Gouden dodenmasker

'Maar ook zonder deze stukken wordt de expositie van circa 250 voorwerpen - waaronder kleitabletten, reliëfs en een gouden dodenmasker - de moeite waard', benadrukt hij. 'Maar de beelden, sieraden en spijkerschriftteksten uit Bagdad zijn wel de kroon op het geheel.'
Verder komen er bruiklenen van onder meer The Metropolitan in New York, het British Museum in Londen, het Louvre in Parijs en de Vaticaanse musea. 'Vondsten uit Nineveh, een stad met paleizen, tempels, een grote bibliotheek, parken en beelden zijn over de westerse wereld verspreid geraakt nadat de stad in de negentiende eeuw werd opgegraven', legt Weijland uit.

Oude Testament

Volgens de directeur van het Rijksmuseum van Oudheden is het 'een zeer ingewikkelde klus', maar is er aanleiding genoeg voor de tentoonstelling. 'We hebben meer exposities gehad over steden die een bekende klank hebben zonder dat iedereen meteen weet waarom, zoals Carthago. Nineveh heeft dat ook, bijvoorbeeld door het Oude Testament. Daarin vraagt God Jona naar Nineveh te gaan, maar die belandt in de buik van een vis.'
Daar bovenop komt de actualiteit van Mosul. De stad heeft zwaar te lijden onder terreurgroep IS. Veel Iraakse archeologische schatten zijn vernield tijdens de oorlog.

Voor het eerst

Op de tentoonstelling komen ook Spaanse replica's van metershoge beelden die door IS zijn vernietigd. Verder zullen er 3D-reconstructies te zien zijn van een paleiszaal die recent verloren ging.
Volgens Weijland is het in Leiden voor het eerst dat er een expositie wordt gewijd aan Nineveh op zich.