COLUMN: Aanpak huiselijk geweld is meer dan keihard straffen

In het strafrecht - op zichzelf al eeuwen oud - is de aanpak van huiselijk geweld nog een relatieve nieuwkomer. Pas sinds 2000 is de structurele aanpak echt van start gegaan. Vreemd eigenlijk. Want het is nauwelijks te bevatten hoeveel problemen we kunnen voorkomen.

Eigenlijk is het niet meer dan schuiven met etiketten: zo is ongeveer een derde van alle moord en doodslag een extreme vorm van huiselijk geweld. 119.000 kinderen en 200.000 volwassenen zijn naar schatting jaarlijks slachtoffer. Er wordt ook wel eens gekscherend gedaan over verdachten die 'zeker een slechte jeugd' hebben gehad, maar kinderen die opgroeien in een onveilige thuissituatie raken op de lange termijn zelf geregeld van het rechte pad of zijn op een andere manier zichzelf en de maatschappij tot last. Het is maar net welke sticker je erop plakt. Maar de kern, het huiselijk geweld, is de oorsprong van veel ellende.

'Huiselijk geweld aanpakken' klinkt daarom lovenswaardig. Eenvoudig ook. Het zijn maar drie woorden. In de praktijk blijkt het een van de lastigste dingen in ons vak.

Simpelweg een straf eisen als vergelding helpt namelijk niet, er moet een gewelddadig patroon worden doorbroken. We moeten verder kijken dan alleen de verdachte en wat die heeft gedaan: het hele systeem rond zo iemand moet worden aangepakt. Dus kijken we  - in samenwerking met de gemeente, Veilig Thuis en onze justitiepartners -  naar het gezin, naar hulpverleners en professionals die eromheen staan, naar het sociale netwerk.

Sommigen noemen dat 'soft'. Dat mag, snap ik misschien ook wel. Want je probeert iemand met de nodige aandacht weer op het rechte pad te krijgen, we zijn niet in de eerste plaats bezig met keihard straffen en vergelden. Maar daarmee komen we er ook niet. En als het niet helpt, wat hebben we dan uiteindelijk bijgedragen aan de maatschappij?

Wie iets verder kijkt, naar de gevolgen op lange termijn, ziet de enorme impact die huiselijk geweld heeft op daders, slachtoffers, kinderen, de maatschappij. Die ziet ook het belang om voor de aanpak ervan inderdaad achter de voordeur te komen. En dan kunnen we zo'n voorvechter als Pauline Krikke goed gebruiken.

Uw hoofdofficier,

Bart Nieuwenhuizen