'Tbs'ers door de ogen van een schilder' in expositie in Den Haag

Siebe Riedstra,  secretaris-generaal bij het ministerie van Veiligheid en Justitie, verricht met het hangen van het laatste portret de openingshandeling
Siebe Riedstra, secretaris-generaal bij het ministerie van Veiligheid en Justitie, verricht met het hangen van het laatste portret de openingshandeling © website Henk Hage
DEN HAAG - Forensisch psychiatrische patiënten laten zien als mens. Dat wil de Pompestichting bereiken met het exposeren van portretten die schilder Henk Hage maakte van tbs'ers in het Brabantse dorp Zeeland. De expositie is nu te zien in het ARTrium van de ministeries van Binnenlandse Zaken en Veiligheid en Justitie in Den Haag.
'Het is een hele
', vertelt Goof van Gemert, divisiedirecteur Forensische zorg van het ministerie van Justitie. 'We hebben in Nederland zo'n 1200 tbs'ers en die worden eigenlijk nooit in beeld gebracht omdat dit - als de tbs'ers weer de samenleving ingaan -
onvoordelig
voor hen is. En vooral omdat het hele negatieve gevoelens oproept bij slachtoffers of nabestaanden als ze met hen geconfronteerd worden.'
'Maar deze portretten zijn op zich niet herkenbaar. Ze geven wel de kern weer van de persoon, het karakter van de tbs'er weer door de ogen van de schilder. Dat is een heel bijzonder gegeven.'

Kennismaken

Tbs'ers horen erbij, benadrukt Van Gemert. 'Deze mensen zijn er nu eenmaal in de samenleving. We hebben gelukkig een hele goede behandeling voor hen zodat ze daarna op het rechte pad blijven. Door ze op deze manier geportretteerd te hebben, kun je met hen kennismaken, zeg maar.'
Het is niet de bedoeling om met de expositie het heersende beeld van tbs'ers recht te zetten. 'Nee, helemaal niet', benadrukt Van Gemert. 'De tentoonstelling geeft gewoon een beeld van een hele speciale groep tbs'ers - long stayers - die voorlopig niet vrijkomen, omdat ze te gevaarlijk zijn voor de samenleving. De expo is bedoeld voor wie het interessant vindt om te weten wat er in zo'n tbs-instelling gebeurt en wat voor mensen daar zitten.'

Gefilmd tijdens schilderen

Tijdens de expo wordt ook een film vertoond. 'In die film zie je de schilder in gesprek met de tbs'er die hij schildert. Op beeld zie je noch de schilder noch de tbs'er, maar je hoort het gesprek dat plaatsvindt terwijl de tbs'er geschilderd wordt. Zo zie je het schilderij ontstaan.'
Het zijn hele normale gesprekken die niet alleen maar over tbs gaan. 'Je hoort gewoon een mens, maar wel één met een hele specifieke geschiedenis. Het is heel boeiend om te zien wat er gebeurt met het penseel van de schilder. Je ziet in het schilderij dat gemaakt wordt terug wat er in zo'n gesprek gecommuniceerd wordt.'