Haagse politie gaat toch meewerken met proef stopformulieren

© John van der Tol
DEN HAAG - De Haagse politie gaat meedoen met een landelijke proef met het gebruik van stopformulieren. De teams van de bureaus De Heemstraat en Hoefkade zijn hiervoor geselecteerd, schrijft burgemeester Pauline Krikke aan de gemeenteraad op vragen van D66, PvdA, Haagse Stadspartij en GroenLinks.
Het gaat niet om fysieke formulieren, maar om een speciale app waarin alle controles van de politie worden opgeslagen. Zo kan de politie bijvoorbeeld klachten over etnisch profileren beter behandelen. De politie kan simpel achterhalen hoe vaak een persoon is gecontroleerd en waarom.
D66, PvdA, Haagse Stadspartij en GroenLinks pleiten al meer dan anderhalf jaar voor het gebruik van stopformulieren door de politie. In de zomer van 2016 leidde dat bijna tot een crisis in het gemeentebestuur. Toen diende een meerderheid in de gemeenteraad een motie in die het college opdroeg om ervoor te zorgen dat de politie ermee zou gaan werken. De partijen hoopten dat dit zou bijdragen aan een 'herstel van vertrouwen tussen de politie en de inwoners van Den Haag en sommige wijken in het bijzonder'.

'Stopformulieren helpen niet'

Toenmalig burgemeester Jozias van Aartsen voelde daar echter niets voor. Hij verklaarde dat bij het Haagse korps 'ongeloofelijk veel' wordt gedaan om de relatie tussen burger en politie te verbeteren. Het invoeren van stopformulieren zou niet goed helpen, blijkt uit onderzoek in andere landen, zei hij.
De burgemeester voegde daaraan toe dat het voor hem 'onaanvaardbaar' zou zijn als de motie toch werd aangenomen. Dat gebeurde uiteindelijk toch, waarop de burgemeester zei dat hij niet zou worden uitgevoerd.

Acht pilots

De partijen gaven hun strijd de afgelopen tijd niet op. Recent werd duidelijk dat de politie er een proef mee zou gaat houden. De landelijk portefeuillehouder diversiteit van de nationale politie zei in een interview: 'Dit najaar worden in acht teams pilots gestart waarbij elke controle gelogd wordt, waardoor we straks weten hoeveel controles we doen'.
In de app kunnen agenten informatie opzoeken. 'Daarin kunnen ze zien of een bepaald kenteken bijvoorbeeld al zeven keer is staande gehouden in korte tijd, en of het dan zin heeft om die auto een achtste keer staande te houden,' lichtte een woordvoerder toe.

Voorbereidingen

Krikke schrijft nu dat het college zich 'sterk heeft gemaakt om te bevorderen dat ook in de stad Den Haag een dergelijke pilot zal worden gehouden'. De politie geeft hieraan gehoor. Volgens de burgemeester is de politie nu bezig met de voorbereidingen. Zoals het er nu naar uit ziet gaat de proef plaats vinden in de periode van december dit jaar tot mei 2018. Daarna is er een evaluatie.
Raadslid Hanneke van der Werf (D66) is blij. Zij noemt het 'goed nieuws voor de politie en de inwoners van de Schilderswijk'. Volgens haar is het goed om een beeld te krijgen op basis van welk gedrag de politie mensen staande houdt en dat het voor mensen duidelijk is wat de reden daarvoor is. 'Het geeft inzicht in het daadwerkelijke optreden van de politie op straat en beschermt zowel de burger als agent tegen willekeur en vooroordelen.'

'Etniciteit niet relevant'

De proef is niet bedoeld als middel om etniciteit te kunnen registeren. Van der Werf: 'Dat is voor ons ook niet relevant. Immers heb je in wijken die geen afspiegeling zijn van de gemiddelde bevolkingssamenstelling vrij weinig aan dat soort cijfers. Bovendien: politieagenten moeten zich vrij voelen om mensen op hun gedrag aan te spreken en zich niet geremd voelen wegens uiterlijke kenmerken. Op die manier waarborg je zowel de positie van de burger als de agent.'