Toezichthouder: 'Doe geen zaken meer met Voedselbank Krimpenerwaard'

SCHOONHOVEN - De toezichthouder voor goede doelen in Nederland, het CBF, raadt mensen en instanties af om zaken te doen met de 'Voedselbank Krimpenerwaard' in Schoonhoven. Het CBF (Centraal Bureau Fondsenwerving) heeft meerdere klachten over de voedselbank ontvangen, onder meer over belangenverstrengeling. Eerder dit jaar royeerde de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken, de landelijke organisatie voor voedselbanken, de vestiging in Schoonhoven als lid.
Tegenwoordig is er een nieuwe voedselbank – IJssel en Lek – in het gebied actief. 'Wij hebben bijna alle klanten van de Voedselbank Krimpenerwaard overgenomen. Ook krijgen wij nu goederen van de landelijke partners, zoals supermarktketens', zegt secretaris Frits Bruëns van de in Stolwijk gevestigde voedselbank. Zelf stelt de Voedselbank Krimpenerwaard nog altijd zo’n honderd gezinnen van voedsel te voorzien.
Omdat de naam 'voedselbank' niet beschermd is, kan de Schoonhovense organisatie gewoon doorgaan met het uitdelen van eten en drinken. De Voedselbank Krimpenerwaard staat al langer in een negatief daglicht. Klachten over oneerlijke verdeling van voedsel, een onregelmatige uitgifte, mogelijke fraude en intimidatie en bedreiging waren voor de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken reden een onderzoek in stellen.

Schulden

De uitkomsten daarvan leidden in maart tot het besluit de vestiging in Schoonhoven te royeren. 'Bij ons hebben meerdere mensen hun verhaal gedaan', zegt een woordvoerder van de landelijke vereniging. 'Zij zijn anoniem gebleven, omdat ze bang waren dat ze anders geen voedsel meer zouden krijgen.' De Voedselbank Krimpenerwaard heeft aangekondigd een juridische procedure te beginnen tegen de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken, maar daarover heeft de landelijke organisatie volgens de woordvoerder tot op de dag van vandaag niets vernomen.
De Schoonhovense voedselbank wordt nu gerund door Randa el Ayachi, in de jaren daarvoor door haar moeder Malika. De voedselbank kampt met schulden, onder meer bij Automobielbedrijf De Bruijn. 'Er staan nog wel wat rekeningen open en dat gaat om meer dan een paar honderd euro', zegt directeur Jan-Willem de Bruijn. Hij vreest dat hij het geld kwijt is.

Vrijwilligerswerk

Randa el Ayachi: 'Er komt bij ons geen geld meer binnen, dus dan kan je je rekeningen niet meer betalen. Maar we gaan onze schulden echt aflossen.' Volgens El Ayachi werken bij de voedselbank louter vrijwilligers. 'Niemand verdient iets. Ik en mijn familie steken er zelf juist alleen maar geld in.'
Het CBF plaatst de voedselbank op een zwarte lijst naar aanleiding van meerdere klachten over onder meer belangenverstrengeling en een gebrek aan transparantie. 'Uit de gegeven antwoorden van de voorzitter is gebleken dat de administratieve organisatie en interne controle te kort is geschoten', aldus de toezichthouder in een persbericht. 'Daarom waarschuwt het CBF gemeenten, donateurs en andere belanghebbenden om alert te zijn.'

Financiële tekorten

Volgens het CBF heeft de voedselbank pas na maanden een eerste reactie op vragen van de instantie gegeven. El Ayachi zegt dat zij de afgelopen maanden geen e-mails van het CBF heeft ontvangen. 'Ik zit nu in Marokko, maar als ik terug in Nederland ben, zal ik ze de hele boekhouding laten zien.' Het CBF stelt dat de andere bestuursleden van de voedselbank de mails wel hebben gezien. 'Maar drie bestuursleden zijn opgestapt, dat maakt de communicatie lastig', zegt CBF-directeur Roline de Wilde. Twee (ex-)bestuursleden bevestigen aan Omroep West dat ze niet meer actief zijn bij de voedselbank.
Uit de jaarrekening van 2016 blijkt dat de voedselbank 4.000 euro verschuldigd is aan RuRa media, het bedrijf van Randa el Ayachi. Volgens haar is dat voor de huur van een bedrijfsbus, 'nog voordat ik bij de Voedselbank betrokken was. Maar ik heb dat geld nooit gekregen en ik ben niet van plan om het nog te gaan factureren. Er is dus geen sprake geweest van belangenverstrengeling.' Uit de jaarrekeningen blijkt ook dat de voedselbank in 2016 een verlies van bijna 20.000 euro heeft gedraaid. In 2015 bedroeg het tekort ruim 9.500 euro.

Anonieme klachten

Het steekt El Ayachi dat de voedselbank in Schoonhoven op basis van anonieme klachten is afgeserveerd door de Vereniging van Nederlandse Voedselbanken. 'Daar kunnen wij ons niet tegen verweren, maar onze naam is wel door het slijk gehaald. In Schoonhoven worden wij nu met de nek aangekeken als die mensen die van de armen hebben gestolen.'
Volgens El Ayachi zal er binnenkort dan toch echt een procedure worden gestart tegen de landelijke organisatie. 'We hebben ons alleen kunnen verweren bij de interne beroepscommissie, maar dat is de slager die zijn eigen vlees keurt. Wij willen onze naam bij de rechtbank zuiveren.'

'Stemmingmakerij'

Volgens de voorzitter van de voedselbank is er sprake van 'stemmingmakerij'. 'Er zijn mensen die ons doelbewust onderuit willen halen.’ Welke mensen dat zijn, wil El Ayachi niet zeggen. Onlangs is er volgens haar ingebroken bij de voedselbank in Schoonhoven. Daarbij werd niets gestolen, maar wel voedsel beschadigd.
Het zou gaan om een 'bewuste actie'. 'Dit is geen gewone inbraak of diefstal geweest. Er is niets meegenomen. Dit is echt moedwillig geweest om de boel te saboteren', zei El Ayachi begin november tegen Omroep West. De politie bevestigt dat er aangifte van inbraak is gedaan. Het onderzoek daarnaar loopt nog.

Bestaansrecht

Ondanks alle tegenslagen wil El Ayachi doorgaan met het uitdelen van voedselpakketten. 'We zijn hier als familie al tien jaar mee bezig. Elke week maken we honderd pakketten klaar, maar ook al zouden dat er maar vijf zijn, dan nog hebben we bestaansrecht. We doen dit echt alleen met goede intenties.'