Schokkend of niet? Westlandse politiek is verdeeld over uitkomsten rapport

DEN HAAG - De meningen over het rapport van waarnemend burgemeester Agnes van Ardenne van de gemeente Westland zijn verdeeld. Het rapport is opgesteld naar aanleiding van de kwestie 'Kwekers in de Kunst' waarbij oud-burgemeester Sjaak van der Tak op eigen houtje subsidie toezegde aan de kunstinstelling. Van Ardenne is geen vergelijkbare voorbeelden tegengekomen maar er zijn de afgelopen vier jaar wel negen situaties geweest die niet volgens de juiste procedure zijn verlopen.
Van Ardenne heeft het rapport in opdracht van de gemeenteraad uitgevoerd. Aanleiding was de kwestie 'Kwekers in de Kunst'. Oud-burgemeester Sjaak van der Tak beloofde vlak voor zijn vertrek een ton subsidie aan deze kunstinstelling, zonder dat de wethouders hiervan op de hoogte waren. Ook de raad werd er niet bij betrokken. Van Ardenne kreeg de opdracht om deze zaak te onderzoeken en te kijken of er vergelijkbare kwesties zijn geweest in de afgelopen jaren.
Conclusie van de burgemeester is dat er geen voorbeelden zijn gevonden die vergelijkbaar zijn met het dossier Kwekers in de Kunst. Toch zijn er wel negen situaties geweest in de afgelopen vier jaar waarbij de regels niet in acht zijn genomen. Namen en rugnummers geeft ze niet, maar ze beschrijft de observaties wel.

Beloftes doen

Zo is er een geval waarbij een individuele wethouder beloftes doet aan een bedrijf of een organisatie over een initiatief. Zonder collegebesluit worden ambtenaren aan het werk gezet. Ook zijn er naast de raadsvergadering, vergaderingen met coalitiepartijen en wethouders, dus zonder de oppositie. Een soort pre-raad. Dat wordt als oneerlijk ervaren, want de oppositie heeft zo een informatieachterstand. Bovendien bemoeien individuele wethouders en raadsleden zich met het werk van de ambtenaren en beïnvloeden zo de adviezen die ambtenaren geven aan de raad en het college    
'Het zijn schokkende uitkomsten', vindt LPF-fractievoorzitter Dave van der Meer. 'Er gebeuren dingen die niet mogen. Er worden voordeeltjes gegeven aan externe partijen, wethouders bemoeien zich met het werk van ambtenaren waardoor ondernemers voordelen krijgen. Dat zijn zaken die verwacht je in Italië maar niet hier.'

Niet onder de indruk

CDA-fractievoorzitter Piet Vreugdenhil is minder onder de indruk. 'Ik herken wel iets in deze negen observaties', zegt hij. 'Het zal vast ook wel eens gebeuren, want mensen willen vaak wat gedaan krijgen van wethouders. Maar belangrijk is vooral dat vergelijkbare voorbeelden zoals het dossier Kwekers in de Kunst niet zijn gevonden. Daar ben ik opgelucht over.'
Van Ardenne doet in haar rapport een aantal aanbevelingen. Zo stelt ze dat het proces rond de besluitvorming in het Westland tegen het licht gehouden moet worden, zodat iedereen weet welke rol hij of zij heeft. Ook moet iedereen alert zijn op mogelijke belangenverstrengeling.

Alert zijn

Piet Vreugdenhil: 'Daar sluit ik mij bij aan. Wethouders moeten weten welke rol ze hebben en hoever ze kunnen gaan. Daar moeten ze alert op zijn. Maar het moet ook niet zo zijn dat het werk van wethouders te veel beknot worden. Ze moeten wel kunnen blijven praten met mensen.'
Van der Meer heeft een andere oplossing. De bestuurlijke kliek moet weg, vindt hij. 'Het is een naar binnen gekeerde bestuurscultuur geworden omdat te veel mensen te lang op een plek zitten. Ze krijgen hun eigen waarheid en ze stellen hun eigen regels. Dan gebeuren er dingen die het daglicht niet kunnen verdragen.'
Donderdagavond praat een raadscommissie van de Westlandse gemeenteraad over het rapport.