Vergeeld en ouderdomsbarstjes: restauratie kunstwerk Mauritshuis wordt flinke klus

DEN HAAG - Het herstel van het oudste schilderij van het Mauritshuis in Den Haag - De bewening van Christus - wordt 'echt een flinke klus'. Dat vertelde conservator Ariane van Suchtelen dinsdagochtend tijdens de officiële aftrap van de restauratiewerkzaamheden, die donderdag van start gaan.
Het restaureren gebeurt voor de ogen van de bezoekers in het Mauritshuis, in een tijdelijk atelier dat voor het onderzoek speciaal in de tentoonstellingszaal is opgebouwd. 'De bewening van Christus' - een schilderij waarop wordt afgebeeld hoe Jezus na zijn dood van het kruis wordt gehaald - is tussen 1460 en 1464 gemaakt door Rogier van der Weyden en zijn atelier. Het is het enige werk van deze Vlaamse meester dat in Nederlands bezit is.
Het vernis van het kunstwerk is inmiddels vergeeld, waardoor de kleuren niet meer zo mooi overkomen. Dat moet dus worden verwijderd. Verder moeten retouches worden weggehaald. 'Overschilderingen verkleuren anders dan de originele verf. Dat ga je zien', legt de conservator uit.

Nog een bijzonder werk

'Ook moeten we de randjes van de ouderdomsbarstjes in de verf plaatselijk heel subtiel vastzetten. Daarna komt er een nieuwe vernislaag en daarop worden nieuwe retouches aangebracht, zodat die in de toekomst gemakkelijk te vervangen zijn.' Van Suchtelen spreekt dan ook van een 'flinke restauratie'. Het museum wil tijdens de werkzaamheden ook meer te weten te komen over het werk zelf. De klus gaat tot het eind van dit jaar duren.
Tegelijk met de openbare restauratie is in het Mauritshuis een bijzonder, verwant bruikleen te zien: 'De bewening voor het graf', ook van de hand van Rogier van der Weyden. Dit schilderij uit de collectie van de beroemde Galleria degli Uffizi in Florence was nooit eerder in Nederland.

Jan van Eyck

Rogier van der Weyden (1399-1464) wordt na Jan van Eyck (1390-1441) beschouwd als de belangrijkste Vlaamse schilder van zijn tijd. Hij had een enorm atelier en veel medewerkers. 'Een productiebedrijf waar je werk kon bestellen', weet Van Suchtelen. Het is volgens haar bekend dat de knielende bisschop op het schilderij de opdrachtgever was. Mogelijk is dit Pierre de Ranchicourt, de bisschop van Atrecht.
Het geleende werk werd destijds besteld door de familie De Medici. 'Ook in Italië was Van der Weyden een beroemdheid', legt Van Suchtelen uit. 'Tijdens zijn bezoek in 1450 werd hij aan vorstenhoven ontvangen.'