Bijzonder fenomeen in hortus: imposante agave bloeit na zestig jaar

De bloeiende agaves. | Foto's: Cunie Sleijpen, Theo Houthoff, fotobewerking: Omroep West
De bloeiende agaves. | Foto's: Cunie Sleijpen, Theo Houthoff, fotobewerking: Omroep West
LEIDEN - Ze staan al zestig tot zeventig jaar in de Hortus botanicus Leiden: vier imposante agave’s, met een bloemstengel van een paar meter hoog. En precies op het moment dat de hortus ze weg wilde doen, gebeurde dat wat nog nooit eerder gebeurde: ze gingen bloeien. 'Het is net is alsof ze dat hebben gehoord', aldus hoofd kassen Rogier van Vugt.
We wilden de planten wegdoen. Het is net is alsof ze dat hebben gehoord.
Rogier van Vugt - Hoofd kassen Hortus botanicus Leiden

Maar er is ook een meer aardse verklaring voor het bijzondere natuurfenomeen achter de Clusiustuin. Omdat de planten pas heel laat, in december vorig jaar, voor de overwintering naar binnen zijn gegaan en wellicht schrokken van de kille temperatuur, zou het kunnen dat ze bij het opnieuw buiten plaatsen opeens zijn gaan bloeien.
De 'Agave americana', zoals de planten officieel heten, zijn gespecialiseerd in het vasthouden van water. Ze zijn daarmee aangepast aan het leven in droge streken. Vandaar ook dat ze het misschien nu zo goed naar de zin hebben in Leiden.

Droge gebieden

De agave’s komen oorspronkelijk uit droge gebieden in Mexico en Midden-Amerika. Het kan lang duren totdat de plant volledig is volgroeid en gaat bloeien, maar dit kan ook al na veertig, zestig of tachtig jaar gebeuren. Als hij bloeit, is dat een imponerend en prachtig gezicht, aldus de hortus.
De bloemstengel kan namelijk wel tien meter hoog worden en er vormen zich honderd tot soms wel duizenden rechtopstaande geurige bloemen aan de zijtakken. De bloemen bevatten enorm veel nectar. 'Daar hebben bijen profijt van, want voor hen is het niet gemakkelijk om met deze droogte aan nectar te komen', aldus Van Vugt.

Dood

Na de bloei gaan de hoofdscheuten dood, maar aan de basis staan vaak kleine uitlopers. Die kunnen worden opgepot en straks weer nieuwe planten worden. Naast dat de Agave americana er mooi uitziet, wordt de plant in Mexico ook voor ander doeleinden gebruikt: de productie van de alcoholische drank mescal.