De herfst is begonnen! Of toch niet?

Herfst in het Koekamp Den Haag
Het was een zonovergoten dag gisteren, met temperaturen rond de 23 graden. Toch hebben weerkundigen het al over de herfst. Volgens de meteorologische kalender begon die namelijk afgelopen weekend. En dat terwijl de 'normale herfst' nog drie weken op zich laat wachten. Hoe zit dat? Omroep West-weerman Huub Mizee legt het uit. © ANP
DEN HAAG - Het was een zonovergoten dag zondag, met temperaturen rond de 23 graden. Toch hebben weerkundigen het al over de herfst. Volgens de meteorologische kalender begon die namelijk afgelopen weekend. En dat terwijl de 'normale herfst' nog drie weken op zich laat wachten. Hoe zit dat? Omroep West-weerman Huub Mizee legt het uit.
'In de weerkunde maken we onderscheid tussen meteorologische en astronomische seizoenen', aldus Mizee. 'En weerkundigen houden vast aan de meteorologische seizoenen.'
Dat doen zij al sinds eind achttiende eeuw, toen er internationale afspraken over werden gemaakt. Sindsdien beschouwen weerkundigen drie opeenvolgende hele kalendermaanden als één seizoen:
  • 1 maart: lente
  • 1 juni: zomer
  • 1 september: herfst
  • 1 december: winter

Seizoenswisseling volgens de astronomische kalender

De astronomische seizoenen daarentegen, hebben geen vaste data. De meeste mensen denken dat de seizoenswisseling op de 21ste van de maand valt, maar dat is niet altijd het geval. 'Dit jaar begint de herfst op dinsdag 23 september. Dan staat de zon precies boven de evenaar, waardoor dag en nacht op aarde overal even lang duren', aldus Mizee.
De astronomische seizoenswisseling is dus afhankelijk van de stand van de zon. 'En doordat de baan van de aarde om de zon niet precies een cirkel is, maar een elips, duren de seizoenen niet allemaal even lang.', aldus Mizee.

Meteorologische seizoenen in de pas met het weer

Verwarrend? Inderdaad. En dat is één van de redenen waarom weerkundigen de meteorologische kalender aanhouden. 'Start- en einddata van de meteorologische seizoenen staan vast,' aldus Mizee uit. 'En het gebruik van drie opeenvolgende hele kalendermaanden maakt makkelijker om statistieken voor het seizoen uit te rekenen.'
Bovendien loopt het weer vaker in de pas met de meteorologische seizoenen dan de astronomische. 'Ga maar na: op 21 maart staat de zon even hoog als op 23 september. Op 20 maart is het astronomisch gezien nog winter, terwijl het op 22 september nog zomer is. Op beide dagen staat de zon vrijwel even hoog aan de hemel en duurt de dag vrijwel even lang!', aldus Mizee.