Eerste grote uitdaging nieuwe coalitie Den Haag: wordt Den Haag kinderpardongemeente of niet?

September 2018.  Leden van kinderrechtenorganisatie Defence for Children voeren in Den Haag actie tegen de uitzetting van Howick en Lili. | Foto ANP
Demonstratie tegen uitzetting Lili en Howick Caption DEN HAAG - Leden van kinderrechtenorganisatie Defence for Children voeren actie tegen de uitzetting van Howick en Lili. De in Nederland opgegroeide asielkinderen worden teruggestuurd naar Armenie. ANP ROBIN VAN LONKHUIJSEN fotograaf Robin van Lonkhuijsen stad Den Haag beeldnummer 60399174 beelddatum 06-09-2018 11:57:09 bron ANP
DEN HAAG - Ruim een half jaar na de gemeenteraadsverkiezingen staat de coalitie in Den Haag voor een van de eerste grote uitdagingen. De inzet: moet Den Haag net als meer dan zestig andere steden en dorpen in ons land een kinderpardongemeente worden?
Oppositiepartij NIDA dient daarvoor donderdag tijdens de gemeenteraadsvergadering een voorstel in. Of dat het gaat halen, is nog maar de vraag. Zeker is wel dat de coalitie verdeeld is. GroenLinks en D66 stemmen vóór. 'Als wij dit steunen, kan dat een effect hebben op de landelijke politiek', zegt raadslid Serpil Ates van GroenLinks. Coalitiegenoot en grootste partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos is juist fel tegen. 'Uitgeprocedeerd is wegwezen', vindt fractievoorzitter Arjen Dubbelaar. Ook de VVD voelt er niets voor. En daarmee loopt er een breuklijn dwars door de partijen die de stad besturen.
De kwestie van het kinderpardon werd weer actueel na de fel oplopende discussie in Nederland over de uit Armenië afkomstige Lili en Howick. Die tieners zouden worden uitgezet, maar uiteindelijk gebruikte staatssecretaris Mark Harbers zijn discretionaire bevoegdheid om van de regels af te wijken waardoor ze toch mochten blijven.

Geen binding

NIDA wil nu dat Den Haag zich aansluit bij andere gemeenten die de staatssecretaris oproepen een oplossing te vinden voor de ongeveer 400 andere kinderen in ons land die dreigen te worden uitgezet, maar wel geworteld zijn in ons land. ‘Voor deze kinderen dreigt nog altijd uitzetting naar een land waar zij geen binding mee hebben en de taal niet spreken', aldus NIDA. Die partij wijst er ook op dat in Den Haag een aantal kinderen is dat dreigt te worden uitgezet.
Fractievoorzitter Adeel Mahmood noemt het 'raar' dat Den Haag als stad van vrede en recht nog steeds niet z'n verantwoordelijkheid heeft genomen en zich nog niet heeft aangesloten bij het initiatief. 'Wij mogen deze kans niet missen. We hadden het voortouw moeten nemen, maar beter te laat dan nooit.'

Intensief gesproken

In het coalitieakkoord hebben Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks niets over de kwestie opgenomen. Het staat de raadsleden dus in principe vrij te om te stemmen wat ze willen. Maar achter de schermen wordt er toch intensief over gesproken. Al was het alleen maar om te voorkomen dat wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) wordt opgezadeld met een opdracht waarvoor zijn eigen partij niets voelt.
'Dit is inderdaad een splijtend onderwerp', ziet PvdA-leider Martijn Balster vanuit de oppositiebanken. 'Maar ik hoop dat we een progressieve meerderheid hebben.' Zijn partij is ook voor. 'We moeten hier als stad van vrede en recht heel ruimhartig mee omgaan. Want er zijn naast Lili en Howick nog veel meer schrijnende gevallen. En die kinderen moeten we gewoon niet terugsturen.'

Niet eensgezind

Toch, is nu al duidelijk, heeft het gemasseer op de achtergrond er niet toe kunnen leiden dat de coalitie eensgezind gaat stemmen. GroenLinks is enthousiast over het voorstel van NIDA. Raadslid Ates zegt zelf in de stad ook gevallen te kennen die vergelijkbaar zijn met Lili en Howick. Volgens haar toont dat aan hoe de kwestie nog speelt.
'Het gaat om kinderen die hier zijn geworteld. En die vaak al een keer een ontwrichtende situatie hebben meegemaakt. Ze zijn al een keer gevlucht, we kunnen het hen niet aandoen om dat nog een keer te moeten meemaken. Wij moeten juist zorgen voor een veilig gevoel.'

Effect op landelijke politiek

Hoewel het voorstel van NIDA dus vooral een oproep aan het kabinet is, is het wel belangrijk, zegt Ates. 'Gemeenten zijn zich aan het verenigen. Ook andere grote steden hebben zich aangesloten. Dat kan een effect hebben op de landelijke politiek.'
D66 wil nog niet al te veel vooruit blikken op het debat van donderdagavond. Maar een woordvoerder laat weten dat de democraten de motie van NIDA gaan steunen, omdat ze 'zich kunnen vinden in de strekking' ervan.

Supersneu

Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de VVD denken daar totaal anders over. 'Het is supersneu dat het kinderen betreft', zegt fractievoorzitter Dubbelaar van die eerste partij. 'Maar we hebben ook spelregels afgesproken. Als je het recht niet hebt om hier te zijn, moeten we keihard zijn. Want we kunnen niet de hele wereld hier opvangen.'
Dubbelaar benadrukt dat het voorstel 'vooral symboolpolitiek van de bovenste plank' is. De gemeenteraad van Den Haag gaat niet over de opvang van kinderen, maar de Tweede Kamer en het kabinet, is zijn stelling. 'Het Binnenhof moet dit regelen.' Dat vindt ook Frans de Graaf van de VVD: 'Wij doen niet mee aan deze symboolpolitiek. De gemeente volgt gewoon landelijk beleid', reageert hij.

Uiterst schrijnend

De Haagse Stadspartij gaat ook voor het plan stemmen. 'Het is uiterst schrijnend dat kinderen die hier zijn en vanwege onze geweldige bureaucratie heel lang moeten wachten op een beslissing, alsnog worden uitgezet. Dat kan je niet maken. Bovendien is de impact op de levens van die kinderen heel groot, terwijl de invloed op het landelijk beleid nihil is', zegt fractievoorzitter Joris Wijsmuller.
Hij zit nu weer in de oppositie, maar was de afgelopen vier jaar wethouder. En weet dus uit ervaring hoe dit soort dingen kunnen werken. 'Het hoeft niet per se', zegt hij. 'En het hangt ook een beetje af van de toon. Maar dit soort meningsverschillen in een coalitie kan wel degelijk iets doen met de onderlinge sfeer en het vertrouwen.'