Tien jaar na de dood van Michiel Gijzemijter: 'Als je wat weet, kom naar voren alsjeblieft'

DEN HAAG - 'Geen misdrijf', dat concludeert de politie na de dood van Michiel Gijzemijter (20). Zijn lichaam wordt op 28 december 2008, rond half vijf 's ochtends, gevonden in een uitgebrande garagebox aan de Burgemeester Keijzerlaan in Leidschendam. Deze vrijdag is Michiel precies tien jaar dood. Zijn familie is ervan overtuigd dat hij vermoord is en wil dat justitie de zaak opnieuw bekijkt. Maar daarvoor is nieuwe informatie nodig. Daarom doet de zus van Michiel - Esther - een oproep: 'Als je wat weet, kom naar voren alsjeblieft.'
Ze denkt er niet dagelijks aan, maar wel vaak, vertelt Esther (36). 'Er hoeft maar een klein dingetje te gebeuren en je wordt er weer aan herinnerd.' Ze wil duidelijkheid voor haar ouders, vooral haar moeder heeft het er nog altijd zwaar mee.
'Dat open eind is verschrikkelijk. Michiel woonde nog thuis, ze heeft het nooit af kunnen sluiten.' Daarom hebben Esther en haar man Bas zich vastgebeten in de zaak, want er zijn veel dingen die niet kloppen volgens het stel.

'Geen reden om zelfmoord te plegen'

Zo houdt Esther het nog altijd voor onmogelijk dat haar broertje zelfmoord zou plegen: 'Hij had geen reden om zichzelf wat aan te doen.' Michiel werkte bij de Jumbo en was bijna klaar met zijn opleiding tot brandweerman. 'Hij had alles op de rit.'
Zes dagen voor zijn dood krijgt Esther haar tweede kind, een dochter. 'Dit wil ik later ook als ik groot ben', zegt Michiel tegen zijn moeder wanneer hij het meisje in zijn armen heeft. 'Dat klinkt niet als iemand die zich een paar dagen later van het leven berooft.'

'Nog een keer een feestje bouwen'

Toch komt Michiel niet meer thuis na een avondje in jeugdsoos Dormibella in Leidschendam. Hij heeft wat gedronken en een blowtje gerookt. Volgens Esther wilde hij nog een keer een feestje bouwen voordat hij serieus aan de slag zou gaan als brandweerman.
Rond 03:15 uur vertrekt hij uit de soos, rond 04:30 uur krijgt de brandweer een melding van de brand in de garagebox. Rechts naast een oude Opel vinden ze het lichaam van Michiel.

Kijken bij een open garagedeur

Esther legt uit hoe de politie vertelt wat zij denken dat er gebeurd is met Michiel. Volgens de politie zou hij op weg naar huis de deur van de garagebox open hebben zien staan en naar binnen zijn gegaan om te kijken. Vervolgens zou de deur dichtgewaaid zijn. Omdat het die nacht vriest, stookt Michiel een vuurtje in de garagebox. Dat zou hem fataal zijn geworden. Michiel zou gestikt zijn, denkt de politie.
'Ik weet niet of je in sprookjes gelooft, maar ik denk dat dit verhaal zo naast een boek van Andersen zou kunnen liggen', oordeelt Esther over deze theorie. Zij vraagt zich af hoe je, als het donker is, vanaf 140 meter kan zien dat de deur van een garagebox openstaat.

Brandweerman in opleiding doet zoiets niet

Ook weet ze zeker dat een brandweerman in opleiding nooit een vuurtje zou stoken in zo'n kleine ruimte. Daarbij snapt ze niet dat hij niet heeft geprobeerd te vluchten toen het vuur uit de hand liep. 'Dan gaat je overlevingsinstinct in werking. Dan vlieg je wat mij betreft tegen de muur op, maar je blijft er niet instaan. Zeker niet als brandweerman, daar geloof ik helemaal niks van.'
Maar wat is er dan gebeurd? Esther houdt rekening met een paar scenario's: Michiel zou iets gezien kunnen hebben wat niet voor zijn ogen bedoeld was. Of heeft haar broertje ruzie gekregen en kreeg hij klappen? Misschien raakte hij bewusteloos door een stoeipartij? Een ding weet ze zeker: de brand in de garagebox is gesticht om sporen te vernietigen.

Wie had er toegang tot de garagebox?

Wat Esther heel graag wil weten: wie had er toegang tot de garagebox? Michiel had er niks te zoeken, volgens zijn zus. 'Hoe is hij daar terechtgekomen? 'Dat is de million dollar question.' En waarom werd zijn fiets zestig meter verderop gevonden, en zaten er sleepsporen op de nieuwe banden? Allemaal vragen die ze beantwoord wil zien.
Ze gaat in gesprek met justitie en vraagt om het dossier. Uiteindelijk lukt het om de zaak in 2012 opnieuw te laten bekijken. Nu concludeert justitie dat Michiel 'een onnatuurlijke dood onder verdachte omstandigheden is gestorven', zegt Esther. Een onnatuurlijke dood kan ook zelfmoord zijn en verdachte omstandigheden betekent niet automatisch dat er sprake is van een misdrijf. De zaak van Michiel wordt dan ook niet opnieuw geopend.

'Geen aanwijzingen voor misdrijf'

'In zijn algemeenheid kunnen we wel zeggen dat dit geen cold case is, omdat het bij cold cases gaat om onopgeloste misdrijven', laat het Openbaar Ministerie weten. 'In deze casus zijn geen aanwijzingen gevonden voor een misdrijf.' Nu tien jaar later wil Esther ze alsnog proberen om de zaak opnieuw bekeken te krijgen.
Zij en haar familie hebben de Haagse advocaat Job Knoester in de arm genomen. Volgens Esther zou de officier van justitie die werkte aan het onderzoek na de dood van Michiel ook bij het parket werken die de zaak in 2012 opnieuw bekijkt. 'Dat lijkt erop alsof de slager zijn eigen vlees keurt', vindt ze. Volgens het Openbaar Ministerie is die zogeheten 'review' gedaan: 'onder leiding van een andere officier van justitie en een andere politie-eenheid.'

'Wat ze hebben is pril'

'Wat ze hebben is nog heel pril', zei Knoester eerder tegen Omroep West. Het uiteindelijke doel is om via het gerechtshof een nieuw onderzoek af te dwingen. Maar daarvoor is meer nieuwe informatie nodig.
Esther en haar man zijn daarom zelf aan het speuren geslagen. Hun volledige sociale omgeving wordt op dit moment opnieuw bekeken en doorgelicht. Na een doorbraak in de oude moordzaak van het Limburgse jongetje Nicky Verstappen is Esther benaderd door iemand met nieuwe informatie. Ze heeft hem doorverwezen naar de politie en hoopt dat hij zich daar ook heeft gemeld. Het zou een nieuw aanknopingspunt kunnen bieden en een eerste stap zijn op de lange weg naar een afsluiting.