Stukken razzia Joods kinderweeshuis in Leiden openbaar: 'Nu dringt door wat er echt is gebeurd'

LEIDEN - Erfgoed Leiden en Omstreken heeft archieven vrijgegeven van de afvoering van tientallen joodse kinderen uit een weeshuis in Leiden in 1943. De Duitse bezetter voerde de kinderen af. Nu 75 jaar later is de geheimhoudingsplicht vervallen voor de archieven, waardoor de stukken openbaar zijn gemaakt. 'Het dringt nu tot je door wat er echt gebeurd is', aldus directeur Cor de Graaf.
De stukken waarop alle namen staan van de tientallen kinderen die zijn afgevoerd, tellen zeven pagina's. De archieven waren geheim vanwege privacy of landsbelang. Het vasthouden bekijken van de archieven, noemt De Graaf confronterend. 'Je ziet de namen van de kinderen, de leeftijden, ze zijn soms maar een paar jaar oud. En dan worden ze weggevoerd naar Duitsland. Op 17 maart 1943 is het hele weeshuis leeggehaald.'
Erfgoed Leiden en Omstreken weet dat een aantal kinderen de oorlog heeft overleefd. 'We weten niet of ze nog in staat zijn om hier naartoe te komen, maar zij zijn natuurlijk van harte welkom om de stukken te komen bekijken.' Volgens De Graaf zijn onderzoekers vooral geïnteresseerd in de stukken voor het reconstrueren van de geschiedenis van Leiden in de Tweede Wereldoorlog.

Opgepakt na kopen bosje radijsjes

Naast de stukken met de namen van de weeskinderen zijn er ook andere handgeschreven politierapporten uit 1943 vrijgegeven. 'Hierin staan veel kleinere verhalen uit de oorlog. Bijvoorbeeld over mensen die een bosje radijsjes hebben gekocht. Zij werden opgepakt, omdat ze het kochten buiten de tijd dat joden dat mochten kopen. Het zijn zaken die een enorme impact hebben gehad op mensenlevens.'