Verloren schets van Rubens ontdekt in Haagse kunsthandel: 'Dit is heel bijzonder'

© Hoogsteder & Hoogsteder
DEN HAAG - In de Haagse kunsthandel Hoogsteder & Hoogsteder is een verloren gewaande schets van de Vlaamse schilder Peter Paul Rubens ontdekt. De olieverfschets die werd aangetroffen achter het schilderij 'De seculiere hiërarchie in aanbiddingen' is erkend als authentiek, een unicum.
Bij Hoogsteeder & Hoogsteeder ontvangen ze geregeld mails van kunstbezitters die denken dat ze een verloren meesterwerk hebben ontdekt. 'Vandaag hadden we iemand die dacht dat ie een echte Goya had gevonden', vertelt eigenaar Willem Jan Hoogsteder. De meeste 'ontdekkers' melden zich met een vermeend werk van de Vlaamse barokschilder Rubens: 'Hij heeft ontzettend veel schetsen gemaakt, waardoor er ook veel mensen zijn die denken er een gevonden te hebben.' Toch is het al decennia geleden dat er een olieverfschets van Rubens is ontdekt.
Meestal kunnen ze bij de handel aan de Lange Vijverberg via foto's al zien dat een werk niet authentiek is, maar de Vlaamse eigenaar van 'De seculiere hiërarchie in aanbidding werd gevraagd' om langs te komen met het doek. 'Toen we zagen dat er verf onder zat, werd het interessant.'

'In goede staat 5 miljoen waard'

Vervolgens is kunsthistorica van het bedrijf Emilie den Tonkelaar onderzoek gaan doen. Zij ontdekte dat de schets deel uitmaakt van een reeks ontwerpen die Rubens begin 17de eeuw maakte. Het was dus een bekend werk, vertelt ze. Bevestiging dat de schets echt van Rubens is, vond Den Tonkelaar in een verborgen aanduiding op het doek die aangeeft om welk deel van die reeks het gaat. 'Soortgelijke aanduidingen werden ook gevonden op andere werken van Rubens.'
Ook experts zijn overtuigd van de echtheid van de schets: in het Rotterdamse Museum Boijmans van Beuningen is het door een tiental Rubens-kenners erkend als authentiek. Problematisch is wel dat het doek in niet beste staat verkeerd. In 350 jaar is het behoorlijk gehavend geraakt en op verschillende plekken overgeschilderd. 'Een schets van Rubens in goede staat is zo'n 5 miljoen waard, maar we hebben geen idee hoe het doek uit de restauratie komt, dus naar de waarde van het schilderij kunnen we nu alleen gissen', aldus Hoogsteder.

Verloren gewaand

Of en hoe het doek gerestaureerd gaat worden, wordt nog onderzocht. Uiteindelijk is die beslissing aan de eigenaar van het schilderij, Hoogsteder & Hoogsteder adviseert alleen. Ze zijn er in ieder geval dolenthousiast. Den Tonkelaar: 'We wisten dat de schets bestond, maar als die in 350 jaar niet wordt teruggevonden, ga je er vanuit dat deze verloren is geraakt. Dat die nu alsnog opduikt, is heel bijzonder.'