Veel commotie over afschaffen zondagvoetbal door KNVB: 'Dit gaat ons leden kosten'

WIK in actie tegen oud-ADO Den Haag
WIK in actie tegen oud-ADO Den Haag © Orange Pictures
DEN HAAG - Voetbalbond KNVB maakte afgelopen vrijdag bekend dat de derde en de vierde klassen van het zondagvoetbal in het district West II verdwijnen. Dit is bij een aantal traditionele zondagclubs hard aangekomen. Zoals derdeklasser WIK uit Den Haag, dat bang is voor een daling van het aantal leden.
Bij WIK denken ze dat er veel problemen komen door de rigoureuze maatregelen van de voetbalbond. 'Allereerst onze accommodatie', zegt WIK-voorzitter Richard Lansink. 'We hebben drie velden beschikbaar op zaterdag. Nu hebben we achttien jeugdteams en volgend seizoen komen daar enkele jeugdteams bij en ook nog een G-team. Daarmee zijn onze velden voor een groot gedeelte bezet.'
Daarnaast gaat het niet alleen om één elftal, weet journalist van Haaglanden voetbal Ton Beije. 'De hele selectie moet naar één speeldag. Die selectie bestaat vaak uit 25 spelers die in totaal twee elftallen bevolken: het eerste en tweede. Weinig clubs laten hun eerste elftal spelen op zaterdag en hun tweede elftal op zondag. Dan kan het zijn dat sommige spelers twee dagen van hun weekend moeten opofferen voor de voetbalclub.'

Alleen voor standaardteams

De verplichte overstap van het zondagvoetbal naar het zaterdagvoetbal geldt namelijk alleen voor eerste elftallen, de zogeheten standaardteams. Recreatie-elftallen mogen nog steeds op zondag uitkomen. Voor teams uit de vierde klasse moet de nieuwe opzet van de KNVB al komend seizoen van start gaan, derdeklassers worden pas een jaar later verplicht naar de zaterdag te gaan.
Nederlandse voetbalniveaus van hoog naar laag in West II:
  • Eredivisie (landelijk: zaterdag en zondag door elkaar)
  • Eerste divisie (landelijk: zaterdag en zondag door elkaar)
  • Tweede divisie (landelijk: zaterdag en zondag door elkaar)
  • Derde divisie (landelijk: zaterdag en zondag los van elkaar)
  • Hoofdklasse (landelijk: zaterdag en zondag los van elkaar)
  • Eerste klasse tot en met vierde klasse (regionaal zaterdag en zondag los van elkaar)

Als in de nieuwe competitie twee van origine zondagteams tegenover elkaar staan, kan de dag des heren als speeldag worden gebruikt. Bij een wedstrijd van een zondagteam tegen een zaterdagteam, is zaterdag de speeldag.

Opgericht door marktkoopmannen

'WIK is van origine een zondagsclub', vertelt voorzitter Lansink. 'Opgericht door marktkoopmannen, een beroep dat vooral op zaterdag werd uitgeoefend. Nog steeds werken spelers van ons op zaterdag. Die kunnen moeilijk even hun baan opzeggen omdat ze op een andere dag moeten voetballen.'
Zondag is vanaf de oerdagen van het voetbal in Nederland dé speeldag. Daar kwam rond de Eerste Wereldoorlog verandering in. Eerst waren het de kantoorklerken die op zaterdag het edele balspel gingen spelen, later sloten ook gelovigen zich daar bij aan.

Zaterdag heeft de overhand

De zaterdag werd in de loop van de tijd steeds populairder als speeldag in de regio West II en nam de overhand. Steeds meer traditionele zondagclubs maakten afgelopen jaren de overstap naar het zaterdagvoetbal. Daardoor is er een gat ontstaan onderin de voetbalpiramide. 'Het was helaas niet meer mogelijk om goede en eerlijke competities te organiseren', zegt de KNVB dan ook over waarom ze de stap tot afschaffing heeft genomen.
Bijzonder, vindt Beije. 'Er zijn genoeg teams te vinden die een derde klasse kunnen vormen. Zeker als je de twee voetbalniveaus samenvoegt, moet dat lukken. 'Er zijn nog genoeg clubs in Delft en Rotterdam waar we een competitie mee kunnen vormen', vult Lansink aan.

'Zangertje erbij'

Het dictaat van de KNVB beperkt zich niet alleen tot de gladiatoren op het veld. Ook daarbuiten verwachten ze bij WIK dat er mensen zullen afhaken. 'Vrijwilligers bij de club kunnen vaak ook alleen op zondag. Als je het eerste elftal weghaalt op zondag, zullen er veel mensen wegblijven. Maar ook lagere teams zullen wellicht de biezen pakken. Na een wedstrijd van het eerste is het vaak gezellig. Treedt er een zangertje op, mensen blijven hangen. Goed voor de inkomsten. Dat valt weg als een eerste elftal wordt weggehaald van die dag. Dan zullen andere teams ook sneller weggaan.'
Maar zag WIK deze competitiewijziging dan niet aankomen? 'De laatste keer dat we iets hoorden van de KNVB over een nieuwe competitieopzet was in mei', legt Lansink uit. 'Dit komt als een volslagen verrassing. We hebben sinds dit seizoen een nieuwe competitieopzet en die verandert alweer.'

KNVB: 'Kunnen ons voorstellen dat het als een verrassing komt'

De KNVB zelf zegt dat ze het hele jaar al bijeenkomsten heeft georganiseerd waarbij met clubs werd gepraat over dit onderwerp. 'Het kan zijn dat clubs hierbij niet aanwezig zijn geweest', zegt een woordvoerder van de nationale voetbalbond. 'Dus we kunnen ons voorstellen dat het voor die clubs redelijk als een verrassing komt. Toch zijn we van mening dat we deze uitkomst meerdere malen te kennen hebben gegeven.'
Voetbaljournalist Beije heeft zijn oor te luister gelegd bij de verschillende Haagse voetbalclubs en kreeg te horen dat de KNVB weinig tot niets heeft gedaan aan de communicatie. 'Er zouden vragenlijsten zijn gestuurd naar clubs. Maar de clubs die ik heb gesproken, hebben die lijsten niet ontvangen. Er zou een enquête zijn gehouden bij zesduizend voetballers. Maar niemand weet van iets.'

Vier opties

WIK heeft nu vier opties. De eerste optie is zich neerleggen bij de verplichte overstap. Iets wat ze op de burelen van de Haagse club niet zien zitten. De tweede optie is een overstap van het standaardelftal naar een ander district waar wel op zondag wordt gevoetbald, namelijk West I (bevindt zich voornamelijk in Noord-Holland en Utrecht) of Zuid I (regio Dordrecht, West- en Midden-Brabant en Zeeland). Het is een overstap die de KNVB toejuicht, maar die bij WIK geen gehoor vindt. 'Dan moeten onze spelers om elf uur 's ochtends weg, om die middag in Schagen te voetballen. Dat is niets.'
De derde optie is met geld een elftal samenstellen en zo volgend seizoen promotie naar de tweede klasse bewerkstelligen. 'Daar zijn wij de club niet naar', zegt Lansink. 'We willen gewoon met onze eigen jongens voetballen. Geen dure spelers van buitenaf halen. Daar hebben we het geld ook niet zomaar voor. We hebben net met subsidie van de gemeente vier extra kleedkamers neergezet. Die staan er straks voor niets omdat het ledenaantal afneemt.'

Dringend beroep op de KNVB

Een vierde optie zou zijn om verder te gaan als recreatieteam op zondag. Ook dat is niets voor een club als WIK en vele anderen verenigingen in de derde en vierde klasse. 'Die spelers willen uitkomen in een competitie waar je tegen eerste elftallen speelt', stelt Beije. 'Niet de anonimiteit van de reserveteams.'
Welke stappen moeten er worden genomen om tot een compromis te komen? Lansink: 'Wij betalen contributie aan de KNVB om dingen zo goed mogelijk voor ons op te lossen. Ze moeten nog eens naar ons luisteren. Hier is het laatste woord nog niet over gezegd. Wij doen daarom een dringend beroep op de KNVB om in ieder geval een derde klasse zondag in West II aan te blijven bieden en deze in stand te houden.'