Jaar Haagse raad: Partijen laten PvdA volkomen links liggen

Onafgebroken zat de PvdA na de Tweede Wereldoorlog in het college van Den Haag en draaide daardoor meer dan zeventig jaar aan de bestuurlijk knoppen. Tot de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018. De partij halveerde en heeft nog maar drie zetels over.

Het is een dieptepunt van een daling die sinds 2010 aan de gang is. In 2006 haalde de PvdA nog 15 zetels, vier jaar later daalde de partij naar tien en weer vier jaar later, in 2014, zakte de partij verder naar zes. Daarna kelderde de PvdA dus naar drie zetels.

Het gevolg is dat de partij aan de zijlijn stond bij het vormen van een nieuwe coalitie. De vier grootste partijen Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks slaagden er deze zomer in, om een coalitieakkoord te schrijven. De PvdA is daardoor in de oppositiebankjes terecht gekomen. Deze rol is wennen voor de sociaaldemocraten en blijkt nog weinig effectief.

Omroep West bekeek hoeveel moties en amendementen de partijen hebben ingediend in de periode april 2018 tot en met 14 maart 2019, en hoeveel daarvan zijn aangenomen. Moties en amendementen zijn voorstellen van politieke partijen waarover de gemeenteraad tijdens raadsvergaderingen stemt. Hiervoor hebben we gebruik gemaakt van de gegevens op de website van de gemeente Den Haag.

Uit deze gegevens blijkt dat de PvdA het afgelopen jaar tachtig moties en amendementen heeft ingediend. Hiervan heeft slechts veertien procent (11 voorstellen) voldoende steun van de rest van de raad gekregen.

Zo is er een actieplan aangenomen om de positie van Haagse huurders in de vrije sector te versterken, stemde een meerderheid voor het PvdA-voorstel om de gedenksteen te behouden van de in 1392 vermoorde Aleid van Poelgeest en komt er op verzoek van de PvdA een onderzoek naar het instellen van betaalde vrijwilligerscoördinatoren in bibliotheken voor kinderen die huiswerkbegeleiding hebben.

Maar het grootste deel van de PvdA-voorstellen haalde het niet. Ruim 86 procent (69 voorstellen) werd door de gemeenteraad weggestemd. Daarmee scoort de PvdA slechter dan oppositiepartijen Haagse Stadspartij en het CDA die beiden drie zetels hebben, net zoveel als de PvdA.

De Haagse Stadspartij haalde 27 procent (12 voorstellen) van de voorstellen binnen en keeg 73 procent (32 voorstellen) niet door de raad. Het CDA sleepte 41 procent (7 voorstellen) binnen en kreeg geen meerderheid voor 59 procent (10 voorstellen).

PvdA-fractievoorzitter Martijn Balster wijt het gebrek aan steun voor zijn voorstellen, aan de verrechtsing van het college. 'Vooral op sociaal-economisch gebied. De echte VVD-agenda regeert. Groep de Mos volgt deze agenda en de rest sluit zich erbij aan', zegt Balster.

Balster heeft ook kritiek op de houding van de coalitie. 'Die mag wel wat opener zijn. Je ziet dat de vier partijen elkaar ontzettend goed vasthouden, waarschijnlijk omdat ze zo verschillend zijn. Maar hierdoor is er weinig ruimte.'

Collegepartij VVD heeft juist kritiek op de opstelling van de PvdA. De VVD heeft jarenlang samen met de PvdA in het Haagse college gezeten maar vindt dat de sociaaldemocraten zijn veranderd. 'Ik vind het treurig', reageert VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf. 'We hebben lang samen gewerkt en ik ken de PvdA als een partij die water bij de wijn kan doen en compromissen kan sluiten. Nu is de PvdA onverzoenlijk. Ze dienen moties in waarvan ze weten dat ze niet aangenomen worden. Dat is jammer.'

Balster ontkent dit. 'Natuurlijk weet je van sommige moties dat ze het niet halen, maar van sommige verwacht je toch steun en die krijgen we niet. Toch blijven we proberen om met goede voorstellen te komen zodat het beleid progressiever en linkser wordt.'

De Graaf heeft een oproep aan de PvdA. 'Zet die constructieve pet weer op. De coalitie heeft een uitgestoken hand. Kijk maar naar de Haagse Stadspartij en het CDA. Die krijgen meer aangenomen dan de PvdA.'

Ondanks de slechte score is Balster optimistisch. 'Ik klaag niet. Het debat op het gebied van betaalbaar wonen verschuift in ons voordeel. Dat is winst.'