'Mogen ongevaccineerde kinderen worden geweigerd?' en vijf andere vragen over mazelen
Mazelen uitbraak op Haagse kindercrèche
DEN HAAG - Bij consultatiebureaus en huisartsen in Den Haag staat men op scherp na een mazelenuitbraak op een kinderdagblijf. Volgens de GGD is er kans op verdere verspreiding. Hoe gevaarlijk is mazelen eigenlijk? En hoe weet je als ouder of iedereen op een kinderdagverblijf ingeënt is?
Zes vragen over mazelen en het antwoord daarop.
1. Hoe bedreigend zijn mazelen?
Ten eerste, wie de ziekte al eens heeft gehad, is beschermd. Wie ingeënt is, loopt nog wel een zeer klein risico de ziekte te krijgen maar wordt dan meestal wel minder ziek. Het grote gevaar van mazelen is dat de ziekte zo besmettelijk is. Dat komt omdat het na besmetting wel zeven tot veertien dagen kan duren voordat je ziek wordt en je in de tussentijd makkelijk anderen kan aansteken. Volgens Johan Versteegen van de GGD Haaglanden is de kans toch relatief klein om besmet te worden omdat '95 procent van de kinderen inge-ent is.'
Mazelen begint met koorts, hoesten, neusverkoudheid en oogontsteking. Zo’n twee tot vier dagen later ontstaan er rode vlekjes. Het mazelenvirus kan ook middenoorontsteking en diarree veroorzaken. In ernstige, zeldzame gevallen leidt het tot longontsteking, stuipen of hersenontsteking. Dit alles meldt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Heel soms gaat iemand dood door mazelen. De laatste keer dat dat in Nederland gebeurde, was in 2014. Mazelen gaat meestal vanzelf over. Medicijnen zijn dan niet nodig.
2. Mogen kinderdagverblijven ongevaccineerde kinderen weigeren?
Nee, nog niet. Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer wil wel dat dit mogelijk wordt, maar momenteel wordt er nog aan een wet hiervoor gewerkt. Initiatiefnemer van dit wetsvoorstel en D66-kamerlid Rens Raemakers roept naar aanleiding van deze uitbraak de Kamer op om hiermee haast te maken: ' Na deze Haagse mazelenuitbraak is het zaak dat de politiek haar verantwoordelijkheid neemt en snel accoord gaat met het wetsvoorstel,' aldus Raemakers.
Op dit moment is een toelatingseis voor kindercentra officieel niet verboden, maar ouders van niet-gevaccineerde kinderen kunnen na een afwijzing alsnog naar de rechter stappen. Er is namelijk geen wettelijke grondslag om een kind te kunnen weigeren.
3. Hoe kan ik als ouder te weten komen of er ongevaccineerde kinderen op de crèche van mijn kind zitten?
Officieel kan dat niet in verband met de privacywet, zo zegt René Loman van de branche Kinderorganisaties. Bij het aanmelden op een kinderdagverblijf wordt wel gevraagd of ze ingeënt zijn, maar die gegevens worden alleen gebruikt voor de vaccinatiegraad van de gehele gemeente. Als het cijfer op individuele crèches bekend wordt, zou het te makkelijk worden om te achterhalen welk kind niet is ingeënt, aldus Loman. Toch vindt Nicole Gommers, een moeder van een kind dat mazelen gehad heeft dat ouders de vaccinatiepapieren moeten overleggen bij de aanmelding op een creche: 'Het recht van kinderen om niet besmet te worden en gezond te blijven, vind ik groter dan het recht om niet te vaccineren.'
4. Wat kan ik nu het beste doen als ouder?
De ouders van het getroffen kinderdagverblijf in Den Haag (waarvan de naam geheim blijft) zijn al op de hoogte gebracht. De GGD adviseert ouders om hun kinderen te controleren op vlekken. Als je kind tijdens de besmettelijke periode in contact is geweest met een patiënt, bel dan de huisarts of het consultatiebureau. Zij kunnen vertellen wat je verder het best kan doen. Belangrijk: ga niet zelf langs de huisarts of het consultatiebureau, de kans dat je kind anderen besmet is te groot.
5. Wanneer kan een kind met mazelen weer naar de crèche, zonder dat het anderen aansteekt?
Voelt een kind zich goed? Dan kan het volgens het RIVM gewoon naar een kindercentrum of school. Mazelen is al besmettelijk voordat iemand klachten krijgt. Thuisblijven helpt niet om te voorkomen dat anderen ziek worden.
Dat helpt alleen wanneer een kind in de besmettelijke periode niet naar school ging. Die periode bestrijkt de vier dagen voor het ontstaan van de vlekjes.
6. Waarom vaccineren sommige ouders hun kinderen niet?
De argumenten voor het niet-vaccineren van kinderen lopen uiteen. Van oudsher zijn al er mensen die om religieuze redenen tegen inenten zijn. Zo geloven reformatorische christenen dat gezondheid en ziekte ons niet toevallig treffen, maar dat zij onderdeel zijn van Gods plan. Daarin moet je volgens hen niet ingrijpen. Ook zijn er mensen die geloven dat het vaccin tegen bof, mazelen en rode hond ongewenste bijwerkingen heeft. Zo zou het volgens hen onder meer autisme veroorzaken, maar dat is nooit wetenschappelijk bewezen.
Mede door de groei van deze laatste groep 'anti-vaxxers', is de vaccinatiegraad de afgelopen jaren gedaald naar 90,2 procent. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie moet 95 procent van de peuters in een regio gevaccineerd zijn tegen het zeer besmettelijke mazelen om 'groepsimmuniteit' te garanderen. De overheid is echter voorzichtig met ingrijpen, omdat dat mogelijk tegen de grondwet indruist omdat het tot 'onderscheid kan leiden op grond van godsdienst en levensovertuiging'.
