Toen er nog geen VAR of gele kaart was: scheidsrechters gehuldigd

Deze scheidsrechters werden vrijdagavond in het zonnetje gezet.
Deze scheidsrechters werden vrijdagavond in het zonnetje gezet. © Willem van der Linden
DEN HAAG - Je kunt het je bijna niet voorstellen: Er is een tijd geweest dat de VAR (de videoscheidsrechter) of een gele kaart nog niet bestond. In die tijd, we spreken over zo'n vijfentwintig tot veertig jaar geleden, liepen er op de Haagse voetbalvelden scheidsrechters rond die je met de kennis van nu gerust helden kunt noemen. Vrijdagavond werden ze in Den Haag gehuldigd.
Ook was er van een solide basisadministratie bij de voetbalbond nog niet echt sprake. Je moest als scheidsrechter maar hopen dat de mannen (vooral mannen toen nog) die op het wedstrijdformulier stonden, ook daadwerkelijk in de opstelling waren opgenomen. Geen spelerspas, geen foto: er werd gerotzooid tot en met, je kon er als arbiter alleen maar het beste van maken.

Mario van der Ende

Het was ook de tijd dat beroemde scheidsrechters het levenslicht zagen. Onder hen Mario van der Ende. Gelauwerd als toparbiter, Lid van Verdienste van de KNVB, Ridder in de Orde van Oranje-Nassau, in 2004 verkozen tot Scheidsrechter van de Eeuw, beloond met de hoogste FIFA-onderscheiding en winnaar van de Sportaward van de gemeente Den Haag. Je mag wel zeggen: een Haagse jongen die carriere heeft gemaakt, maar in 1977 wel moest beginnen bij ESDO 3 tegen Naaldwijk 7 in de zesde klasse van de afdeling Den Haag. Als je nu scheidsrechter wordt, sla je die moeilijke fase in de laagste klassen over. Voor je het weet denk je dan dat je aardig kunt fluiten. Daar hebben die gehuldigde helden zo hun gedachten bij...
Die Mario van der Ende stond vrijdagavond met tal van maten van de Haagse Scheidsrechters Vereniging (HSV) in hun clubgebouw aan de Albardastraat in Den Haag. De reden: Hij en anderen werden op de jaarvergadering van deze eminente club gehuldigd voor jarenlange inzet en lidmaatschap. De jubilarissen, die er niet allemaal bij konden zijn: Cor Vogelesang (25 jaar lid), Ron de Wolf (25), Peter Vreeswijk (25), Henk Martin (40), Peter Oskam (40), Jan de Pauw (40), Mario van der Ende (40), Henk Lukassen (40), Martin van Heesch (50) en Wim Nederlof (50). Mannen van het eerste uur, toen de scheidsrechter altijd in het zwart ging en kunstgras nog niet bestond.

Van leraar tot burgemeester

Die HSV behoort tot de oudste scheidsrechtersclubs van Nederland. Het is de vereniging die jarenlang trainingsdagen hield op sportcentrum Papendal (en dan wisten ze daar in Arnhem: Den Haag is er). En waar altijd plek is geweest voor iedereen. Met Van der Ende werd een leraar Nederlands en Maatschappijleer toparbiter, maar je kunt als scheidsrechter altijd ook nog burgemeester worden (Peter Oskam, Capelle aan den IJssel). Henk Martin, om er nog een te benoemen, is o.a. actief als degene die ervoor zorgt dat eredivisionist ADO Den Haag altijd op tijd de wedstrijdballen heeft en leidt eens in de veertien dagen de ballenjongens in het Cars Jeans Stadion.
In de HSV zien deze- en veel andere arbiters elkaar wekelijks terug. Of ze nu topamateurs fluiten of veel lager. De een is er vaker dan de ander. Maar als ze elkaar zien is dit onderdeel vast vertegenwoordigd: de Haagse humor. Die keert altijd terug. Haagse scheidsrechters zijn daar trots op. En gebruiken de droge humor als extra hulpmiddel. Zo ook tijdens de huldiging. Waar Van der Ende dan verhaalt over kritiek op scheidsrechters. En hoe hij die pareerde. Beroemd werd zijn citaat: 'Als er iemand zegt dat hij wel een aardige opticiën voor mij weet, mag dat best. Dan zeg ik na de volgende verkeerde pass van hem dat we misschien beter met zijn tweeën kunnen gaan.'