Jaar Haags college: van wooncrisis tot miljoenenblunder

DEN HAAG - Een uniek moment in de Haagse politiek: een lokale partij wint de gemeenteraadsverkiezingen en wordt de grootste partij van Den Haag, en weet toe te treden tot een nieuw college. Hart voor Den Haag/Groep de Mos presenteert samen met VVD, D66 en GroenLinks op 29 mei 2018 het coalitieakkoord ‘Den Haag, Stad van Kansen en Ambities’. Wat is er in het afgelopen jaar geleden allemaal gebeurd? Een kleine greep uit de (politieke) gebeurtenissen.

Juni 2018: Gedoe over Eneco-aandelen en de 'motie van treurnis'

De nieuwe toekomst van de Haagse gemeenteraad en het college begint op woensdag 6 juni vurig. De gemeenteraad voert een debat over het coalitieakkoord. De oppositie gaat er direct met een gestrekt been in. Pijnpunten zijn vooral de bezuinigingen op welzijn en het (nog) ontbreken van geld voor de bekostiging van de klimaatdoelen. Hiervoor is pas geld, wanneer energiebedrijf Eneco is verkocht en zo ver is het nog niet.
Den Haag wil de 16,5 procent van de Eneco-aandelen verkopen zodat er geld is voor de energietransitie en de bereikbaarheid van de stad. Maar dat is tegen het zere been van een deel van de oppositie. De partijen vrezen dat de groene koers van Eneco verdwijnt als de aandelen ‘verpatst’ worden op de vrije markt. Het ligt bovendien politiek zeer gevoelig omdat de vorige gemeenteraad nog in meerderheid tegen de verkoop heeft gestemd.
Op 20 juni verrast wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) de oppositie. Hij schrijft in een brief aan de gemeenteraad Den Haag dat het college de aandelen gaat verkopen, want dat staat in het coalitieakkoord. Die brief blijkt voor de oppositie te werken als een rode lap op een stier. De oppositie vindt dat de raad buitenspel wordt gezet en eist een extra raadsvergadering. Daar dienen de oppositiepartijen een motie van treurnis in tegen wethouder Guernaoui. Maar dit verandert niets aan het besluit.

Juli 2018: Het cultuurcomplex wordt tientallen miljoenen duurder

Een maand later dient zich slecht nieuws aan. Het cultuurcomplex dat op het Spuiplein verrijst, wordt een stuk duurder dan gepland. Het nieuwe onderkomen voor het Residentie Orkest, het Koninklijk Conservatorium, het Nederlands Danstheater en de Stichting Dans- en Muziekcentrum gaat geen 176 miljoen euro kosten maar 210 miljoen euro.
Oorzaken: tegenvallers in de bouw en ‘discussies’ daarover met de bouwer. De gemeente en bouwcombinatie Cadanz ruziën over wie deze extra kosten moet betalen. Om een loopgravenoorlog te voorkomen, neemt de gemeente een deel van deze extra kosten op zich, zegt wethouder Boudewijn Revis (VVD). ‘We kiezen voor doorpakken, in plaats van doormodderen’, vindt hij.
De oppositie denkt daar anders over en verwijt Revis dat hij zich in het pak laat naaien door de projectontwikkelaar. ‘Het college moet zijn poot stijf houden maar gaat nu gelijk op zijn rug liggen’, reageert Peter Bos van de Haagse Stadspartij. Ook coalitiepartner Hart voor Den Haag/Groep de Mos krijgt de wind van voren. Deze partij is toch altijd mordicus tegen het ‘geldverslindende’ cultuurcomplex geweest? En nu gaat de partij zodra het op het pluche zit, direct akkoord met extra kosten. Maar volgens fractievoorzitter Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag/Groep de Mos staat de partij met de rug tegen de muur. ‘Het cultuurcomplex wordt nu eenmaal gebouwd en daar kunnen we niet meer onderuit’, zegt hij. En dus stemt een meerderheid van de raad in met het duurdere cultuurcomplex.

Augustus 2018: Het overlijden van Willie Dille

Na drukke maanden die in het teken staan van verkiezingscampagne voeren en coalitieonderhandelingen, is de raad en het college wel toe aan vakantie. Het reces begint. Maar begin augustus gebeurt er iets dramatisch. PVV-raadslid Willie Dille maakt op 8 augustus een einde aan haar leven.
Twee dagen ervoor plaatst Dille een video op Facebook waarin ze zegt te zijn ontvoerd, mishandeld en verkracht door een groep moslims. Arnoud van Doorn, die voor de moslimpartij Partij van de Eenheid in de Haagse raad zit, zou hierachter hebben gezeten. Van Doorn ontkent de beschuldigingen. Burgemeester Pauline Krikke onderbreekt haar vakantie en komt terug naar Den Haag.
Aan het begin van de eerste raadsvergadering na de zomervakantie, op 20 september, herdenkt de gemeenteraad het overlijden van raadslid Willie Dille. ‘De zonnige zomer kreeg een zwarte rand’, zegt burgemeester Krikke.

December 2018: Woningcrisis te lijf

Wethouder Revis presenteert zijn Woonagenda. Daarin staat hoe hij de crisis op de woningmarkt wil vlottrekken. Naast het bouwen van duizenden nieuwe woningen voor alle inkomens, neemt hij voor een liberaal een opvallende stap. De VVD’er kondigt aan dat hij gaat ingrijpen op de woningmarkt.
Zo wil hij mensen met speciale beroepen zoals leraren, verpleegsters en agenten voorrang geven op de woningmarkt. Ook moet iedereen die een woning wil huren tot 950 euro per maand een woonvergunning aanvragen bij de gemeente. Het inkomen wordt vervolgens getoetst en als iemand te veel verdient voor deze woning dan moet hij op zoek naar een duurder huis.
Revis vindt dat hij ‘onorthodoxe maatregelen’ neemt. Maar dat vindt het linkse deel van de oppositie niet. Volgens de PvdA en de Haagse Stadspartij komt het college alleen op voor de mensen met een middeninkomen, terwijl mensen met de laagste inkomens, de grootste problemen hebben. ‘Er worden te weinig betaalbare woningen gebouwd’, vinden ze.

Januari 2019: Vonkenregen op Scheveningen en explosie Jan van der Heijdenstraat

Het nieuwe jaar begint in Den Haag bijzonder slecht. Tijdens de jaarwisseling daalt een ware vonkenregen neer op Scheveningen. De vonken zijn afkomstig van het vreugdevuur op het Scheveningse strand. Wonder boven wonder, raakt niemand gewond maar de schade aan woningen, fietsen en de openbare ruimte is groot.
De vonkenregen zorgt voor urenlange debatten waarin de oppositie burgemeester Krikke verwijt dat ze geen regie heeft gehouden en de raad geen juiste informatie heeft gegeven. Inmiddels is het hele gemeentelijke dossier over de vreugdevuren openbaar gemaakt. De Onderzoeksraad voor Veiligheid doet onderzoek en komt na de zomer met de resultaten.
Op 27 januari doet zich een volgend drama voor. In de Jan van der Heijdenstraat in de Haagse wijk Laak is een grote explosie. Tien mensen raken gewond. De 28-jarige Sharwin ligt urenlang bekneld onder het puin maar wordt gered. Hij en zijn ouders overleven de ontploffing, maar ze raken ernstig gewond.

Maart 2019: Weer een huizenplan met het Kapsoneskwartier

Op 12 maart kondigt wethouder Revis een groots bouwplan aan. Rondom Den Haag Hollands Spoor komen duizenden nieuwe woningen. Eyecatcher is een toren van 180 meter hoog, ongeveer zestig verdiepingen dus.
Naast de kritiek op het gebrek aan betaalbare woningen, zorgt de naam van het ontwikkelgebied, het Central Innovation District (CID), voor gefronste wenkbrauwen bij de PvdA. Waarom niet gewoon een Nederlandse naam? De partij roept Hagenaars op om een betere naam te verzinnen en dat doen ze. De suggesties stromen binnen. Top drie is: de Haagse Buidel, de Tjoek Tjoekzone en het Kapsoneskwartier.

April 2019: Miljoenenblunder met bijstandsgeld

Begin april gaat het mis op het Haagse stadhuis. Op 4 april ontdekt de afdeling Sociale Zaken van de gemeente dat er in totaal 2,5 miljoen euro teveel is overgemaakt aan 69 mensen die een bijstandsuitkering krijgen. De gemeente betaalt ze een veel hogere premie, dan waar ze recht op hebben.
De gemeenteraad wil een spoeddebat over de kwestie en die wordt een week na de kapitale fout gehouden. Het grootste deel van het geld is dan al teruggehaald door de gemeente. Van de 2,5 miljoen euro, is 28 duizend euro door de bijstandsgerechtigden uitgegeven, weet de wethouder te melden. Met hen wordt een coulante betalingsregeling getroffen.
Ook stelt de gemeente een onderzoek in. Een extern bureau moet gaan uitzoeken wat er is misgegaan. Uit een eerste evaluatie blijkt dat de bedragen verkeerd zijn ingevoerd in het computersysteem. Dat heeft een technische of menselijke oorzaak, of een combinatie daarvan. In elk geval stond er een punt, waar een komma had moeten staan.