In mijn straat liggen oude gasleidingen, wat nu?

Sloop pand Jan van der Heijdenstraat
Sloop pand Jan van der Heijdenstraat © Omroep West
DEN HAAG - Meer dan 3800 kilometer aan grijs gietijzeren gasleidingen in ons land worden versneld vervangen, nadat donderdag een rapport verscheen over de explosie in de Jan van der Heijdenstraat in Den Haag. Daaruit bleek dat er een scheur was ontstaan in zo'n leiding. Vijf vragen en de antwoorden over deze verouderde grijze gietijzeren leidingen.
  • Is er gevaar voor mensen die in een straat wonen met een verouderde leiding?
Volgens de Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en de netbeheerders is het Nederlandse gasnetwerk veilig. Leidingen waar de kans op scheuren het grootst is worden als eerste vervangen. Het gaat dan om plekken waar veel druk op de bodem staat, zoals op verkeersknooppunt.
  • Waarom was de leiding in de Jan van der Heijdenstraat dan niet vervangen?
De leiding in de Jan Van der Heijdenstraat lag niet in zo'n gebied waar een groot risco op scheuren was, toch is de leiding gaan lekken. Hoe dat precies kan is niet duidelijk geworden. Dat wordt nu verder onderzocht. Daarbij kijkt het SodM naar de invloed van het tramverkeer, boomwortels en de zuurgraad van de grond.
  • Wie controleert nu of het wel of niet veilig is?
De drie netbeheerders in Nederland: Stedin, Liander en Westland Infra, controleren of de leidingen veilig zijn. Dat deden ze eerst een keer in de vijf jaar. Dat speuren naar lekken wordt nu opgeschroefd naar een keer per jaar.
  • Wanneer worden de oude leidingen vervangen?
In 2009 is begonnen met het vervangen van de leidingen. Afgesproken was dat dat 30 jaar zou gaan duren. Nu gaat er extra haast gemaakt worden en moet de klus uiterlijk in 2035 geklaard zijn. Volgens het SodM kan dat niet sneller omdat de sanering nauwkeurig moet gebeuren in verband met onder meer de andere leidingen in de grond. Kijk hier wanneer oude leidingen bij jou in de buurt worden vervangen.
  • Wie is er verantwoordelijk?
De explosie wordt gezien als een ongeluk. Het OM heeft laten weten niet te vervolgen, omdat er geen steken zijn laten vallen. De netbeheerders gaan de leidingen vervangen. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SODM) houdt toezicht daarop. Het SODM valt onder het ministerie van Economische Zaken.
  • Hadden instanties dit aan kunnen zien komen?
Ja, zegt oud-hoogleraar Laurens Katgerman van de TU Delft. 'Het is een beetje naïef als je denkt dat die buizen niet kunnen scheuren. In de tijd dat ze gelegd zijn moet bekend zijn geweest dat gietijzer een bros materiaal is. Maar zolang dat materiaal niet belast wordt en er geen spanningen op komen dan gebeurt er niks. Die spanningen kunnen veroorzaakt worden door grondverzakking of meer verkeer in de straat. Daardoor kunnen trillingen ontstaan waardoor er kleine scheuren in de buis komen, als die groter worden dan krijg je een lek. '