Zaak Mitch Henriquez: 'Beroepsverbod is signaal OM dat agenten ongeschikt zijn'

© archief
DEN HAAG - De twee agenten die terecht staan voor de fatale arrestatie van Mitch Henriquez in 2015 horen woensdag of hen een beroepsverbod wordt opgelegd. Het Openbaar Ministerie (OM) eiste in april een voorwaardelijke celstraf en een beroepsverbod van twee jaar voor mishandeling met de dood tot gevolg. 'Het signaal dat het OM hiermee afgeeft, is dat ze ongeschikt zijn voor hun vak,' zegt politiewetenschapper Jaap Timmer.
Volgens Jaap Timmer, politiesocioloog aan de VU in Amsterdam, komt het opleggen van een beroepsverbod bij politiemensen niet vaak voor. 'De rechter vindt het dan ongewenst dat je je functie nog uitvoert. En het idee is dat als je je werk weer hervat, je grondig herschoold moet worden.'
De officieren van justitie eisten een beroepsverbod, omdat de twee agenten volgens de aanklagers niets hebben geleerd van de fatale arrestatie in het Haagse Zuiderpark. 'Het geeft geen vertrouwen dat ze het in een volgende vergelijkbare situatie anders zouden doen,' zeiden ze in april bij het uitspreken van de eis. De twee agenten die in de rechtszaal DH01 en DH02 genoemd worden, doen al lange tijd bureauwerk. 

Brief van moeder

Ook de nabestaanden van Mitch Henriquez juichen een beroepsverbod toe. Moeder Maria schreef vorige week een brief aan korpschef Erik Akerboom waarin ze vraagt om ontslag als het tot een veroordeling komt. 'Als politieagenten worden veroordeeld voor een misdrijf dat de dood van een burger tot gevolg heeft, is het niet passend dat deze mensen nog in dienst van de politie staan, in welke functie dan ook,' schreef ze.
De inmiddels overleden korpschef van de Nationale Politie Gerard Bouman beloofde de twee agenten na de dood van Henriquez dat ze bij de politie konden blijven werken, ook al zouden ze worden veroordeeld. Tot groot ongenoegen van de familie Henriquez. 'Ik vind de uitspraken die uw voorganger heeft gedaan, een korpschef onwaardig,' schreef moeder Maria aan Akerboom.

Doekje voor het bloeden

'Ik kan me er in deze zaak wel iets bij voorstellen,' zegt Timmer over het geëiste beroepsverbod, 'want ontslag is denk ik niet meer haalbaar vanwege de belofte van Bouman. Die is niet meer terug te draaien. Een tijdelijk beroepsverbod is in die zin een doekje voor het bloeden.' Advocate Margrete van der Steeg staat veel agenten bij die vervolgd worden. Ze heeft haar twijfels bij een beroepsverbod voor agenten. 'De politieleiding gaat erover of iemand geschikt is of niet. Het is een beetje gek dat de strafrechter dat bepaalt.'
Advocate Van der Steeg noemt het een ingewikkelde situatie: 'Bouman zei dat ze mogen aanblijven. De rechter zegt straks misschien dat ze hun werk niet meer mogen doen. Hoe lost de politie dat op? De agenten blijven formeel in dienst.' Volgens Van der Steeg kan de politieleiding het vonnis van de strafrechter niet zomaar naast zich neerleggen. 'Als de korpschef zegt, ik heb lak aan de rechter, dan krijg je een hele bijzondere situatie.'

Wel administratief werk

Het OM eist geen algeheel beroepsverbod, maar een tijdelijk verbod op het uitvoeren van de politietaak. 'De lading achter het verhaal is, dat ze niet meer met burgers geconfronteerd worden,' legt politiewetenschapper Jaap Timmer uit. 'Ze mogen nog wel administratief werk doen. Of zich laten omscholen tot technisch rechercheur en internetrechercheren bijvoorbeeld.'
Hoe erg is het eigenlijk voor agenten om twee jaar bureauwerk te doen? Volgens Timmer is het een serieuze straf. 'Vaak zijn mensen met hun hele ziel en zaligheid agent geworden. Het is een afgang.' Hij benadrukt dat het ook een financiële straf is. 'Deze mannen hebben geen overmatig salaris. Avond-, nacht- en weekenddiensten brengen extra geld in het laatje. Als je bureauwerk doet draai je dat soort diensten niet meer. Dat scheelt per maand honderden euro's.'
Het gerechtshof doet woensdag 19 juni uitspraak.
Luister hieronder de podcast over de zaak Mitch Henriquez, gemaakt door rechtbankverslaggevers Anniek Enthoven en Sander Knura. Of abonneer je via iTunes of RSS op je favoriete podcastapp.