Seksuele intimidatie op festivals: wat valt er tegen te doen?

Het is moeilijk om mensen op een festival te controleren. 'Een grote menigte is altijd moeilijk om te beschermen en te beheersen', begint Schaap. 'Hoe groter de menigte, hoe moeilijker het is om te zien wat er precies gebeurt en om er op tijd bij te zijn.'

Mensen die zestig euro hebben neergelegd voor een kaartje zijn bewuster van waarom ze naar een festival gaan', vervolgt hij. 'Ze gaan met een doel naar bijvoorbeeld een dancefeest. Dit terwijl groepen op een openbaar festival op de dag zelf denken: we gaan een kijkje nemen en misschien wel rotzooi trappen.'

Parkpop is zo'n openbaar festival. Meisjes zeggen dat ze tijdens het optreden van rapper Ronnie Flex voor het podium ingesloten werden door een groep van zo'n tien tot vijftien jongens. 'Vervolgens is er aan hen gezeten', aldus een politiewoordvoerder. Nog tijdens het gratis muziekfestival konden twee verdachten worden aangehouden. Het gaat om Hagenaars van 13 en 17 jaar.

Een paar jaar geleden waren er bij carnaval in Keulen ook veel aangiftes van seksuele intimidatie. 'Bij zo'n evenement is het moeilijk om overzicht te houden', weet Schaap. 'Mensen kunnen overal heen. Bij een besloten evenement is het terrein in ieder geval afgesloten en weet je wie er allemaal binnen zijn.'

Voor mensen die festivals organiseren heeft Schaap tips. 'Je kunt mensen aanspreken die niet binnen het profiel vallen dat je van je bezoekers verwacht. Als ze binnenkomen kun je iets tegen ze zeggen, dan weten ze dat ze in de gaten worden gehouden. Daarnaast kun je ze tijdens het festival scherp in de gaten houden. Je kunt ze natuurlijk niet weigeren bij een openbaar evenement. Ook kun je ook borden plaatsen waarop staat dat er cameratoezicht is.'

De inrichting van het terrein is volgens Schaap ook belangrijk. 'Voorkom locaties waar aanranding makkelijk kan gebeuren. Een donkere hoek, een wc-groep waar geen toezicht is. Maar zorg ook voor informatievoorziening aan het publiek. Waar kan ik terecht als er iets is aan de hand is?'

Volgens de veiligheidsadviseur ligt het ook aan de programmering van een festival. Op verschillende optredens komen verschillende mensen af. 'Naar een optreden van Ronnie Flex komt een jonger publiek dan bij andere muzikanten.'

Schaap begrijpt als expert dat zaken als aanranding niet helemaal kunnen worden voorkomen. 'Het is moeilijk om tussen tienduizenden mensen het overzicht te houden', weet hij. 'Als er ergens op het terrein iets is, dan gaan de beveiligers die kant op. Dan is er weer minder controle op een ander gedeelte van het festival. Daarnaast moeten veiligheidsdiensten goede trainingen krijgen en geïnstrueerd worden.'

Guus Dutrieux, organisator van Parkpop wil het publiek meer betrekken om seksuele intimidatie te bestrijden. 'Natuurlijk kan het publiek elkaar beschermen tegen dit soort ongein. Als je naast iemand staat te dansen en je ziet dat gedrag, dan kun je ook ingrijpen', vertelt hij. 'Tot de beveiliging erbij is. Ook kun je signalen afgeven als je het ziet.'

'We gaan kijken hoe we het nog beter kunnen doen', vervolgt Dutrieux. 'We willen seksuele intimidatie natuurlijk voorkomen. Daarnaast moeten we hopen dat mensen meer respect voor elkaar krijgen. Het is een maatschappelijk probleem dat zich uit op festivals. Iedereen moet veilig, rustig en onbetast kunnen leven.'

Schaap raadt mensen die worden aangerand aan om dit meteen te zeggen tegen de ordediensten. 'Die kunnen dan actie ondernemen. Bij een afgesloten terrein zijn de mensen nog binnen, die kunnen dan makkelijk worden opgespoord. Daarnaast kun je wellicht voorkomen dat andere mensen nog worden aangerand.'

Aanranding komt het meest voor bij vrouwen en meisjes. 'Het is natuurlijk niet de bedoeling dat ze drukke plekken op festivals vermijden', zegt Schaap. 'Gillen heeft weinig zin. Mensen hebben er allerlei associaties mee. Men kan zich wel bewust maken van de sociale normen in een groep waar ze zich bevinden. En heb het er met vrienden over wat je zou doen als het jou zou gebeuren. Hoe zou je daarna handelen?

Schaap wil nog een belangrijke factor toevoegen. 'Bij het dienstenoverleg moeten ook relatief kleine incidenten worden besproken. Zaken als aanranding en zakkenrollers. In een overleg tussen de festivalorganisatie, gemeente en hulpdiensten worden er altijd grote zaken besproken. Het gaat langer over hoe je moet reageren als een vliegtuig op een festivalterrein neerstort dan hoe te handelen bij seksuele intimidatie of andere kleinere zaken. Dit terwijl er nooit een vliegtuig neerstort, terwijl relatief kleine incidenten veel meer voorkomen. De kleinere zaken moeten vaker worden besproken in zo’n overleg.'