Intimidatie, fraude en vriendjespolitiek: dit ging er mis op Haagse hindoeschool

Algemene Hindoe Basisschool in Den Haag
Algemene Hindoe Basisschool in Den Haag © Omroep West
DEN HAAG - De Algemene Hindoe Basisschool in Den Haag ligt zwaar onder vuur van de Inspectie van het Onderwijs. Er is van alles mis: kwaliteit van het onderwijs schiet tekort, leerlingen en personeel voelen zich onveilig en bestuurlijk is het een bende. De Inspectie heeft onderzoek gedaan, maar de school wil niet dat het rapport openbaar wordt. De rechter beslist daar donderdag over. Omroep West maakte een reconstructie.
De centrale figuur in dit verhaal is oud-oprichter en oud-bestuursvoorzitter Lekhram G.. Enkele jaren geleden legt hij onder druk van de Inspectie zijn formele bestuursfuncties neer. Maar hij blijft wel tot februari van dit jaar adviseur van het bestuur en houdt alle touwtjes in handen. In twintig jaar richt G. meerdere verenigingen, stichtingen en bedrijfjes op om zijn activiteiten te kunnen ontplooien en liefst buiten beeld te houden.
Geld voor leerlingenvervoer, schoolspullen en schoonmaken van vieze toiletten verdwijnt in de zakken van schoolbestuurders. Dat is 30 jaar geleden de reden van G. om weg te gaan bij de Shri Vishnuschool en de Algemene Hindoe Basisschool op te richten. Nu lijkt die laatste school er zelf op stuk te lopen. G., die toen de opstand begon, is nu de boeman.

G. komt overal mee weg

G. komt jarenlang overal mee weg door de vrijheid van onderwijs, de intimidatie van personeel en medebestuurders en de beperkte machtsmiddelen van de Inspectie en het ministerie van Onderwijs. De vraag is of de Inspectie en het ministerie nu wel een vinger achter de misstanden bij de Algemene Hindoe Basisschool krijgen en daadwerkelijk kunnen ingrijpen.
Voordat G. een nieuwe school opricht, is hij voorzitter van de ouderraad op een andere Haagse hindoeschool: de Shri Vishnuschool. Door een verhuizing zou de school volgens het bestuur een tekort van tienduizenden guldens hebben opgelopen. De ouderraad, onder aanvoering van G., eist het vertrek van het schoolbestuur en bezet de school. Voorzitter G. spreekt schande over de gevolgen: 'Vieze toiletten zonder toiletpapier en een gebrek aan leermiddelen.'

Gedoe over schoolbussen?

Een ander punt waar ruzie over wordt gemaakt is wie het busvervoer van de leerlingen betaalt. Het bestuur vraagt de ouders om een eigen bijdrage. De actievoerders zijn het daar niet mee eens en verzoeken ouders het geld naar hen over te maken, omdat het bestuur het geld toch maar in eigen zak zou steken.
Uiteindelijk besluiten de actievoerders in 1994 een eigen hindoeschool op te richten: Vereniging Algemeen Hindoe-Onderwijs Nederland (V.A.H.O.N). G. wordt voorzitter van V.A.H.O.N en richt een aparte stichting voor het leerlingenvervoer op: Stichting Karmavadische Sanatan Dharm Mahasabha Nederland (KSD). In beide organen ontstaat na enkele jaren ruzie, omdat G. in zijn eentje de dienst uit zou maken. Zo moet het personeel drie procent van het salaris afstaan aan het leerlingenvervoer.

Hoe G. van lastige mensen af komt

In maart 2010 loopt de ruzie in het V.A.H.O.N-bestuur zo hoog op dat G. tijdens een bestuursvergadering de secretaris bijna te lijf gaat. Dat blijkt uit een brief die Omroep West in handen heeft: G.: 'Mijn handen jeuken. Als jullie hem niet snel laten verwijderen, dan zal hij via het raam naar buiten gaan.’ Het bestuur vraagt G. zijn taken neer te leggen.
Als jullie hem niet snel laten verwijderen, dan zal hij via het raam naar buiten gaan
Lekhram G.
G. laat dat niet zomaar gebeuren. Hij laat een aantal kritische bestuursleden, van wie de wettelijke termijn is verstreken, bij de Kamer van Koophandel (KvK) uit het handelsregister verwijderen. Hij benoemt een aantal andere leden en organiseert een algemene ledenvergadering. Daarvoor worden alleen 'vriendjes' uitgenodigd, zeggen de afgezette bestuursleden later in een rechtszaak.
De nieuwe bestuurders worden geaccepteerd, en het nieuwe bestuur besluit de statuten te wijzigen en de vereniging om te bouwen tot een stichting. De Vereniging Algemeen Hindoe Onderwijs Nederland blijft V.A.H.O.N heten maar wordt een stichting. Het grote verschil is dat een stichting geen rekening hoeft te houden met leden, ledenvergaderingen, bestuursverkiezingen en zittingstermijnen.

De Inspectie

Ondertussen is de Inspectie ook wakker geworden. Na klachten over het slechte werkklimaat neemt de Inspectie de schoolfinanciën onder de loep. Het rapport van de Inspectie spreekt boekdelen. Bijna alle ondervraagde leraren hebben gezegd geen toestemming te hebben gegeven voor de inhouding van drie procent op het salaris voor het leerlingenvervoer. Het bestuur van de school kon zich daarover niet verantwoorden. Volgens het rapport betekent dit dat de school nog een schuld heeft openstaan voor het nog te betalen salaris van de leraren.
Het bestuur schrikt zich rot, blijkt uit de geheime notulen. 'Waarschijnlijk zal V.A.H.O.N een groot bedrag terug moeten storten op rekening van het ministerie.' Volgens de Inspectie gaat het om bijna 40.000 euro onderwijsgeld dat in twee jaar tijd illegaal aan andere dingen dan onderwijs is besteed.

Gerommel bij het leerlingenvervoer en geld in eigen zak

Ook bij de stichting voor het leerlingenvervoer (KSD) rommelt het. Als bestuursleden in maart 2010 de boekhouding willen zien, reageert G. op dezelfde manier als bij de school: hij laat opnieuw bestuursleden uitschrijven bij de KvK. In hun plaats komen nieuwe bestuursleden.
En dat is niet alles. G. laat de sloten van het kantoor van KSD vervangen. Drie maanden lang kan alleen G. het kantoor in, totdat de rechter hem dwingt ook de rest van het bestuur een nieuwe sleutel te geven. Maar dan blijkt de boekhouding zoek. En die komt ook niet meer boven water.
Aangezien de boekhouding nergens te vinden is, vraagt het KSD-bestuur de bankafschriften op. Daarin staan kasopnames, betalingen en overboekingen die G. op eigen houtje op naam van KSD doet. Het gaat om 47.000 euro, waaronder 21.000 euro cash. Ook maakt G. 6.000 euro over naar zichzelf en zijn vrouw 'als aflossing van een lening'. De rest van het bestuur weet van niets. Na zes jaar wordt G. veroordeeld tot het terugbetalen van 32.000 euro plus rente.

Ministerie staat machteloos

Het ministerie van Onderwijs heeft geen succes met het terugkrijgen van het geld dat is gebruikt voor het leerlingenvervoer. Van de rechtbank tot de Raad van State: uiteindelijk leidt het tot niets. Volgens de laatste uitspraak in 2013 kan de school hard maken dat de chauffeurs van het leerlingenvervoer zijn betaald met een gemeentelijke subsidie en niet met geld van het ministerie.
Bovendien vindt de rechter dat leerkrachten die het niet eens zijn met de 'vrijwillige bijdrage' van drie procent van het salaris zelf daartegen bezwaar kunnen maken. Maar het personeel doet dat niet, omdat ze zich geïntimideerd voelen. Waar iedereen bij is wordt gevraagd in te stemmen met de bijdrage. Dat doet iedereen. Leraren zijn bang om nee te zeggen en hun baan te verliezen, zeggen betrokkenen die anoniem willen blijven.

Weer een nieuwe stichting erbij

In de tussentijd haalt het V.A.H.O.N-schoolbestuur het busvervoer weg bij KSD en zet in oktober 2012 daarom een eigen stichting op: Stichting Ondersteuning Leerlingen V.A.H.O.N. Voorzitter is opnieuw G.. Hoewel hij weggaat als voorzitter van de school, is G. tot februari dit jaar bestuursadviseur. Tot de dag van vandaag doet de school, ondanks alle misstanden, nog zaken met de stichting van G..
De ouderbijdragen en het geld dat op de salarissen van het personeel wordt ingehouden gaan direct naar die stichting. Maar wie betaalt de chauffeurs en de variabele kosten van de bussen? Daarover moet het Inspectierapport donderdag duidelijkheid geven. Betrokkenen die anoniem willen blijven zeggen dat de school daarvoor opdraait… met onderwijsgeld.

Personeel ontslagen

Vorig jaar september krijgt G. ruzie met begeleidster Kajel Singh, die de 'vrijwillige bijdrage' weigert te betalen. Zij wordt op staande voet ontslagen. Ook directeur Rosita Ramcharan moet haar biezen pakken wanneer zij het waagt te vragen om loonsverhoging waar zij, volgens externe deskundigen, recht op heeft. Bovendien weigert zij mee te werken aan de benoeming van G. tot directeur bedrijfsvoering.
Beiden gaan met succes in beroep tegen hun schorsing. De beroepscommissie maakt in april gehakt van alle argumenten die G. en zijn bestuur erbij halen om Singh en Ramcharan te kunnen lozen. Onder interim-directeur Edu Dumasy wordt Singh volledig gerehabiliteerd. Dumasy noemt de handelwijze van de toenmalig bestuursadviseur 'onrechtmatig'. Ook met mevrouw Ramcharan is de school in gesprek over een oplossing.

Slecht onderwijs

De schorsing van Singh en Ramcharan lijkt de deksel van de beerput te hebben gehaald. De kwaliteit van het onderwijs is hard achteruit gegaan, zeggen ouders en leerkrachten tegen Omroep West. G. haalt steeds meer goedkope, onbevoegde leerkrachten uit Suriname voor de klas. Leiding ontbreekt om in te grijpen.
Ouders en leerkrachten trekken vervolgens bij de Inspectie voor het Onderwijs aan de bel. Die stuurt G. naar huis en start een onderzoek. Volgens bronnen bij de Inspectie wordt zwaar geschut ingezet met meerdere Inspecteurs. Zelfs de minister wil op de hoogte worden gehouden.

En hoe zit dat met die vieze toiletten?

De hygiëne op de toiletten is één van de eerste aandachtspunten voor interim-directeur Dumasy. 'Er wordt nog onderzocht hoe de leerlingen het best hun handen in de toiletten kunnen drogen.' Maar dat is niet de enige zorg. De leermiddelen ontbreken, zegt een ouder ons onlangs: 'Kinderen moeten drie potloden, een gum en een puntenslijper meenemen, anders hebben ze niets om mee te schrijven. Waar blijft dat geld?'

LEES OOK: Onderwijsinspectie over Hindoeschool: kwaliteit en veiligheid zijn ondermaats

Voor dit verhaal heeft Omroep West gesproken met meerdere betrokkenen: ouders, leerkrachten en (oud-)bestuurders van de Algemene Hindoe Basisschool. Alle bronnen willen anoniem blijven uit vrees voor hun positie of die van hun kinderen. Het betoog wordt onderbouwd met gerechtelijke uitspraken, notulen en brieven. Het grootste deel is openbaar; daar wordt in het artikel ook naar verwezen of gelinkt.