Tekenseizoen op hoogtepunt: vijf vragen over een tekenbeet

Een teek
Een teek © ANP
DEN HAAG - Vakantiegangers doen er goed aan om extra op te letten op teken: het ziekteverwekkende diertje is de komende weken namelijk het meest actief. Had je vroeger alleen kans op een tekenbeet als je in de natuur gelopen had, tegenwoordig zitten teken ook gewoon in je stadstuin. De teek kan de ziekte van Lyme veroorzaken. Omdat het beest het erg naar zijn zin heeft in een warmer en vochtiger wordend Nederland is in de afgelopen 20 jaar is de ziekte van Lyme verviervoudigd. Dat blijkt uit cijfers van het RIVM. Het hoeft niet, maar je kan er wel erg ziek van worden. Jaarlijks zijn er een tot anderhalf miljoen tekenbeten. Daarvan wordt in 27.000 gevallen een Lymeziekte vastgesteld.

Wat is de ziekte van Lyme?

De ziekte van Lyme kan optreden na een beet van een besmette teek. Als je gebeten wordt door een teek dan heb je ongeveer twee procent kans om de ziekte op te lopen. Maar hoe herken je de symtomen? Als eerste symptoom vormt zich in 30 tot 70 procent van de gevallen een groeiende rode vlek rond de plek waar de teek gezeten heeft, de zogenaamde Erythema Migrans (EM). Daarna krijgt de patiënt een soort griepachtige verschijnselen met (soms) koorts, intense vermoeidheid, gewrichtspijn en spierpijn. Ook kunnen er neurologische uitingen zijn zoals tintelingen en tijdelijke verlammingen. Bij de meeste patiënten verdwijnen de klachten na een behandeling met antibiotica. Toch ervaart 5 tot 20% van de patiënten na zes maanden, ondanks behandeling, nog klachten. Er kan dan sprake zijn van een chronische lymeziekte. De officiële cijfers spreken van 1000 tot 2500 mensen per jaar. Volgens de Stichting Tekenbeetziekten zijn deze cijfers aan de voorzichtige kant.

Wat te doen als je een teek op je lijf vindt?

Teken houden van vochtige donkere plekken: achter je oren, in oksels, knieholtes en bijvoorbeeld in de schaamstreek. Controleer jezelf altijd als je in de natuur bent geweest. Ook als dat alleen je achtertuin is. Het is raadzaam de teek zo snel mogelijk te verwijderen met een daartoe bestemde tekentang of een pincet. Pak de teek zo dicht mogelijk op de huid en trek hem er rechtstandig uit. Controleer of de kop ook meegekomen is. Desinfecteer het wondje met 70% alcohol of jodium.

Wat te doen als je besmet bent?

Als je een rode vlek ziet groeien op je huid na een tekenbeet of als je je niet lekker voelt na een beet, ga dan naar de huisarts en vertel dat je gebeten bent door een teek. De arts zal een antibioticumkuur voorschrijven. Het vaststellen van de ziekte van Lyme is nog heel moeilijk. De ene arts zal daarom terughoudend zijn met een antibioticumkuur, de andere arts zal het makkelijk geven. De Stichting Tekenbetenziekten pleit op dit moment voor onderzoek naar een betere diagnostiek opdat de ziekte makkelijker te constateren is.

Hoe snel kan de ziekte van Lyme worden vastgesteld?

Je lichaam heeft zes tot acht weken nodig om antistoffen te maken tegen de bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Dat betekent dat het bewijs dat je de ziekte van Lyme hebt door het testen op die antistoffen de eerste weken onbetrouwbaar is. Een negatieve testuitslag zegt dus niet met 100% zekerheid dat je de ziekte niet hebt. Ook een antibioticumkuur is lang niet altijd voldoende om de ziekte van Lyme te genezen. Blijf dus altijd alert op de ziekteverschijnselen.

Kunnen teken ook andere ziektes dan Lyme overbrengen?

Teken kunnen verschillende ziekteverwekkers bij zich dragen. Als deze samen met de ziekte van Lyme voorkomen, worden ze co-infecties genoemd. Voor veel van deze ziektes zijn nog geen goede testen beschikbaar of is onduidelijk wat de gevolgen zijn voor de gezondheid. De co-infecties kunnen zorgen voor zeer ernstige klachten. De Stichting Tekenbetenziekten zamelt geld in om meer onderzoek te doen naar de co-infecties opdat artsen de symptomen van deze ziekten eerder herkennen.
Meer op de website van Stichting Tekenbeetziekten

LEES OOK: Vijf tips om teken te voorkomen bij je huisdier