Gijzeling in ambassade in Den Haag wordt theaterstuk: 'Dit verhaal is zó rijk'

Gewapende mariniers voor de Franse ambassade tijdens de gijzeling
Gewapende mariniers voor de Franse ambassade tijdens de gijzeling © ANP
DEN HAAG - Bijna 45 jaar geleden was Nederland in de greep van een vijf dagen durende gijzeling in Den Haag. Over die gebeurtenissen in september 1974 gaat volgende maand een toneelstuk in première.
De Japanse gijzelnemers, leden van het gewelddadige Japanse Rode Leger dat een andere wereldorde nastreefde, hielden in de Franse ambassade destijds ambassadeur Jacques Senard en een aantal van zijn medewerkers vast. Ze wilden met hun actie een in Frankrijk vastgezette strijdmakker vrij krijgen. Ze kregen uiteindelijk hun zin en nog een vrijgeleide per vliegtuig naar Damascus bovendien, met Pim Sierks als gezagvoerder.
Gezelschap Firma MES is druk doende met de voorbereidingen voor het stuk. De makers en acteurs Roos Eijmers (33) en Daan van Dijsseldonk (32) spraken met de agente die in de ambassade door een Japanner in haar rug werd geschoten en met twee van de gegijzelden, een Nederlandse telefoniste en een administratief medewerkster. Ook met de toenmalige Nederlandse zaakgelastigde in Damascus was er al contact.

Stomme aanleiding

'Het stuk zal vooral gaan over hoe verschillende partijen de gijzeling hebben beleefd en hoe ze ermee omgingen', vertelt Eijmers. De impact was enorm. Een van de genoemde vrouwen bijvoorbeeld kon volgens de Haagse actrice de affaire pas echt goed afsluiten toen ze jaren later getuige was in de rechtszaak tegen een van de gijzelnemers. En politici worstelden hevig met de vraag in hoeverre er moest worden toegegeven om verder bloedvergieten te voorkomen, wat ook lukte.
De makers van het stuk moeten zich flink beperken. 'Dit verhaal is zó rijk, ook aan allerlei interessante details', vindt Eijmers. Ze kende het niet eens. 'Het stuk heeft eigenlijk een heel stomme aanleiding. Ik stuitte op de gijzeling toen ik de Ambassade van de Heilige Stoel opzocht op Google.'

Oude Amerikaanse ambassade

'Terrorisme wordt gezien als iets actueels, maar ook destijds was er al wel wat aan de hand', benadrukt Van Dijsseldonk. Het tweetal verbaast zich over hoe de zaken werden aangepakt. 'De Japanners schreven hun eisen op een papiertje, dat ze als een vliegtuigje naar buiten gooiden', vertelt Eijmers. Veel ervaring met dit soort kwesties hadden de bestuurders ook niet, vult Van Dijsseldonk aan. 'Het plan voor zo'n voorval was: het inrichten van een crisiscentrum.'
Dat crisiscentrum werd toen gevestigd op de plek waar De Gijzeling op 6 september in première gaat: het gebouw dat onlangs verlaten werd door de Amerikaanse ambassade in Den Haag, op luttele meters afstand van de toenmalige plek des onheils.