Kinderalimentie betalen in het buitenland: 'Wat heeft Marokko hier mee te maken?'

Alaoui Mrani stelt dat hij altijd netjes alimentatie in Nederland heeft betaald. Hij is vooral verbaasd over het feit dat de rechter in Marokko blijkbaar iets vindt van een Nederlandse alimentatiezaak. ‘Wat heeft Marokko hier mee te maken?’ Wij vroegen het Jamal el Hannouche, een advocaat die gespecialiseerd is in Marokkaans familierecht.

'Meestal gaat het om zaken waar nog helemaal geen alimentatieregeling is getroffen, ook niet in Nederland. Je mag in Marokko procederen, omdat je als Marokkaan in Nederland altijd ook je Marokkaanse nationaliteit behoudt. Ook is er geen wet die zegt dat een kinderalimentatie-uitspraak over en weer erkend moet worden. Als er wel al een uitspraak in Nederland is in een alimentatiezaak, kan de Marokkaanse rechter dat nog eens dunnetjes over doen. Daarom zijn het meestal de vrouwen die daar naar de rechter stappen.'

'Marokkaans-Nederlandse vrouwen verwachten in Marokko een hogere vergoeding te krijgen en stappen daarom meteen daar naar de rechter. In Marokko zijn alleen mannen "onderhoudsplichtig" en moeten dus alimentatie betalen als er kinderen in het spel zijn. De overheid in Marokko betaalt niet mee aan de kosten van de kinderen en verwacht dat in principe ook niet van de moeder en dus komen al deze kosten te liggen bij de man.'

'Marokkaans-Nederlandse vrouwen worden door Marokkaanse rechters doorgaans in het gelijk gesteld. De bedragen zijn vaak ook fors, omdat ze meestal met terugwerkende kracht over een periode van meerdere jaren worden opgelegd. Het gaat dan al gauw om duizenden euro's. Een andere verklaring voor de hoge bedragen is dat rechters in Marokko geen rekening houden met het sociale stelsel in Nederland. Mensen met kinderen kunnen hier onder meer aanspraak maken op huurtoeslag, kinderbijslag en kindgebondenbudget, zaken die in Marokko niet bestaan.' 

'Veel Marokkaanse Nederlanders vinden het Nederlandse kinderalimentatiesysteem onrechtvaardig. Vroeger kon het toegekende bedrag in Nederland zelfs uitkomen op nul euro. Tegenwoordig is er wel een minimum van 25 euro per maand voor één kind of 50 euro of meer voor twee kinderen, maar dat wordt begrijpelijkerwijs nog steeds als weinig gezien.'

'Ja, bijvoorbeeld uit rancune. Er stappen ook vrouwen naar de Marokkaanse rechter die er financieel geen belang bij hebben, bijvoorbeeld omdat ze een bijstandsuitkering in Nederland hebben. Als de man van de Marokkaans rechter alimentatie moet betalen aan zijn ex-vrouw en zij heeft een bijstandsuitkering dan moet ze het geld gelijk weer afstaan aan de Nederlandse overheid. Als ik navraag bij de vrouw doe, blijkt dan dat zij het belangrijkste van de zaak in Marokko vinden om de man op zijn plek te zetten. Daar werk ik als advocaat dus niet aan mee.'

'Ik adviseer de mannen die voor de Marokkaanse rechter moeten verschijnen áltijd dat ze zichzelf moeten verdedigen. Niet naar Marokko gaan omdat je vindt dat de Marokkaanse rechter er niets mee te maken heeft, is geen goed idee. Als je met papieren kunt bewijzen dat je in Nederland al kinderalimentatie betaalt, gaat de rechter daar meestal wel in mee. Het gaat juist mis als mannen zich niet verweren.'

'Als de echtscheiding niet in Marokko is vastgelegd en erkend, zal een Marokkaans rechter afgaan op het verhaal van de vrouw. Vervolgens is het aan de man om daar verweer tegen te voeren. Als dat uitblijft, heb je het probleem dat de rechter zich alleen maar laat leiden door wat de vrouw beweert. En dan krijg je dat die rechter automatisch gaat toewijzen aan de vrouw, tegen vaak hoge bedragen. Dan krijg je als man een uitspraak waar je niet blij van wordt.'

De gevolgen van een alimentatievonnis in Marokko kunnen groot zijn voor de betrokkenen. Een man met zo'n uitspraak aan zijn broek kan het land niet meer in komen, of als hij wel naar Marokko gaat de kans lopen door de overheid te worden gegijzeld totdat hij het volledig opgelegde bedrag aan alimentatie heeft betaald. En als de gegijzelde dat al zou willen betalen, is nog de vraag of hij het kán betalen.'

'Jazeker, want je moet niet alleen allerlei Nederlandse documenten gaan laten vertalen, je moet ook dure advocaten betalen en soms zelfs afreizen naar Marokko. Terwijl de man denkt: 'Ik heb hier toch een Nederlandse uitspraak en daar voldoe ik aan.' Maar die Marokkaanse rechter weet dat waarschijnlijk niet, omdat de vrouw daar niet over heeft verteld.'

'De uitspraken van de rechters in kinderalimentatiezaken van Marokkaanse Nederlanders zijn vaak nattevingerwerk. Nederlandse rechters kijken naar wat de kinderen nodig hebben én wat de vader kan betalen. Een Marokkaanse rechter heeft vaak geen flauw idee hoe het hier zit met kinderbijslag, kindgebonden budget, de inkomsten en het uitgavenpatroon van de ex-partners. Dus er wordt redelijk naar willekeur een bedrag vastgesteld.

Ook is de Marokkaanse rechter niet kritisch genoeg als gaat om het achterhalen van de precieze reden waarom er in Marokko een kinderalimentatiezaak wordt aangespannen. Terwijl de Marokkaanse rechter wel degelijk weet dat er een dubbele nationaliteit is, dat de vrouw, de ex-man en kinderen in Nederland wonen. Dat is een gekke situatie. De rechters zijn daar niet heel kritisch op, terwijl je dat wel zou verwachten.'

Dat is lang niet altijd de vrouw die de zaak aanspant. Er wordt vaak vooraf afgesproken dat de vrouw weinig of niets betaalt aan de advocaat, in de hoop dat de man wordt veroordeeld tot betaling van kinderalimentatie. En op zo'n moment hoor ik dan ook van cliënten dat ze er zelf vrij weinig aan overhouden, maar dat het grootste gedeelte naar de advocaten in Marokko gaat voor het werk dat ze hebben verricht.'