Uitspraak Haagse euthanasie-arts: zorgvuldig handelen of moord?

© ANP
DEN HAAG - Een voormalig verpleeghuisarts uit Den Haag hoort woensdagmiddag of zij rechtmatig heeft gehandeld bij de euthanasie op een dementerende vrouw. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) is dit niet het geval en heeft de arts zich schuldig gemaakt aan moord of doodslag. De officier van justitie eiste twee weken geleden geen straf tegen de arts, maar wil wel dat ze schuldig verklaard wordt.

UPDATE: Haagse arts niet schuldig aan moord na euthanasie demente vrouw

De inmiddels 68-jarige Haagse arts hielp in 2016 een dementerende vrouw met euthanasie. Toen de vrouw te horen kreeg dat ze dementie had, heeft zij een wilsverklaring opgesteld waarin ze aangaf dat ze euthanasie wilde op het moment dat ze opgenomen zou moeten worden in een verpleeghuis. Later voegde ze hier aan toe: 'En als ik zelf de tijd daar rijp voor acht'. In het verpleeghuis gaf de vrouw regelmatig aan te willen sterven, maar ook verschillende keren nog niet dood te willen.
De arts, die inmiddels met pensioen is, heeft voor de euthanasie overlegd met twee artsen die gespecialiseerd zijn in het toetsen van euthanasiewensen. Ook is er uitgebreid gepraat met de familie van de vrouw. Deze staat tot op de dag van vandaag achter de verpleeghuisarts. 'Er is in mijn ogen geen strafbaar feit gepleegd, maar het uitvoeren van een zeer duidelijke en meerdere malen uitgesproken wens', schreef de dochter van de vrouw in een slachtofferverklaring die tijdens een vorige zitting werd voorgelezen. 'Het recht om aan deze martelende ziekte te ontkomen, mag niemand worden ontnomen. De arts heeft mijn moeder uit de geestelijke gevangenis gehaald waar ze zich hevig tegen verzette.'

Eer en geweten

Het OM is van mening dat de arts naar eer en geweten heeft gehandeld, maar acht deze toch niet onschuldig. Volgens justitie was het niet honderd procent duidelijk of de vrouw op dat moment nog steeds euthanasie wenste. 'De arts is onzorgvuldig geweest in haar onderzoek naar de doodswens. Er is geen sprake geweest van levensbeëindiging op verzoek, maar van moord of doodslag. De arts is de hele dunne, maar fundamentele grens overgegaan', zei de officier van justitie tijdens het slotpleidooi.
Het is voor het eerst dat een arts wordt vervolgd voor het verlenen van euthanasie. Volgens de advocaat van de arts is er dan ook sprake van een proefproces. 'Het is een regelrechte nachtmerrie om als beroepsbeoefenaar in een verdachtenbank terecht te komen op verdenking van moord, terwijl je naar eer en geweten hebt gehandeld.' Het OM gaf tijdens de rechtszaak zelf ook al aan dat het met deze zaak meer duidelijkheid wil krijgen over hoe de euthanasiewet moet worden uitgelegd.

Zorgvuldigheidscriteria

Het is nu aan de rechter om te oordelen of de arts zorgvuldig genoeg heeft gehandeld. 'Als arts weet je dat euthanasie strafbaar is tenzij je de zorgvuldigheidscriteria volgt', verklaart de Haagse Levenseindekliniek de stap van het OM. 'Je gaat er alleen niet vanuit dat je handelen tot moord kan leiden.'