Oppositie Den Haag: zwakkeren de dupe van wens tot lage lasten

Het Haagse college van burgemeester en wethouders maakte donderdag bekend dat de stad het financieel moeilijk heeft. Omdat Den Haag veel geld uitgeeft aan de jeugdzorg en de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) én omdat er minder geld komt van het Rijk, moet flink worden ingegrepen. Daarom wordt geld uit reserves gehaald, gespeculeerd op een flinke winst van Eneco en wordt er uiteindelijk 33 miljoen euro bespaard op jeugdzorg en Wmo.

De oppositie is verbaasd over de gekozen oplossingen. De PvdA wijst erop dat Den Haag nog steeds de allergoedkoopste woonstad van Nederland is, met een zeer lage onroerendezaakbelasting (OZB). Die had beter iets verhoogd kunnen worden, in plaats van te bezuinigen op zorg. 'Met een kleine verhoging van de gemeentelijke lasten en leges kunnen we de afbraak van de zorg en welzijn volledig voorkomen', aldus fractievoorzitter Martijn Balster.

Volgens hem is zijn partij 'totaal verbijsterd'. 'Het stadsbestuur verkiest lage lasten voor een select gezelschap boven het welzijn van de inwoners van Den Haag. Het opvangen van het financiële tekort is een klap in het gezicht voor jongeren in nood en ouderen in eenzaamheid.'

Ook ChristenUnie/SGP wijst erop dat het college de lasten niet heeft durven verhogen, maar dat wel wordt bezuinigd. 'Het gevolg is wel dat de zorg aan ouderen en kinderen verschraalt', ziet ook fractievoorzitter Pieter Grinwis.

Hij signaleert ook een bijzondere manier van rekenen. Zoals bekend willen de gemeenten die aandelen hebben in Eneco, die verkopen. Dat proces loopt nu. Maar ondertussen rekent het stadsbestuur er wel op dat de aandelen volgend jaar nog veel meer dividend opleveren dan nu het geval is. Volgens Grinwis 'verzint' het stadsbestuur hiermee geld dat er niet is. En loopt het hiermee ook vooruit op de uiteindelijke verkoop. 'Een goocheltruc,' oordeelt hij dan ook.

De Partij voor de Dieren ziet eveneens een wankele onderbouwing van de begroting en mist vooral aandacht voor duurzaamheid. Dit terwijl er volgens fractievoorzitter Robert Barker haast is geboden. 'Den Haag moet nú ingrijpen om een leefbare en klimaatneutrale stad te worden. Van de meeste plannen uit het coalitieakkoord is in de begroting geen spoor te bekennen. Zo blijft het coalitieakkoord een lijstje goede voornemens.'

Ook de SP hekelt de bezuinigingen op de zorg terwijl lasten niet omhooggaan. Fractievoorzitter Lesley Arp stelt dat het 'compleet onduidelijk' is hoe die bezuinigingen worden opgevangen. Zij wijst erop dat het streven is dat mensen straks minder zware zorg gaan krijgen. Dat is volgens haar al de bedoeling sinds de verantwoordelijkheden van het Rijk naar gemeenten gingen en sindsdien niet gelukt. 'Wij vinden het ongepast dat coalitiepartijen pronken met de lage lasten in onze stad, terwijl deze grote bezuinigingen op de zorg vooral terecht gaan komen bij de meest kwetsbare burgers.'

Fractievoorzitter Daniëlle Koster van CDA geeft een compliment voor de sluitende begroting. 'Dat moet een hele klus zijn geweest', zegt ze. 'Helaas blijft het bij dit compliment. De zorgen over de toekomst overheersen. Ondanks de genomen maatregelen de afgelopen jaren blijft het tekort op jeugd en WMO maar stijgen en stijgen.'

Daarnaast maakt het CDA zich ook druk over de woningmarkt. 'We zien vooral gewone gezinnen en de werkende armen de dupe worden van het beleid van dit college', zegt de oppositiepartij. 'Ondanks alle beloften worden tot nu toe vooral de onderkant en de bovenkant van de markt bediend. Er worden te weinig woningen gebouwd voor starters en gezinnen met een middeninkomen. Door dit tekort aan woningen zijn de prijzen van de huizen torenhoog.'

De Haagse Stadspartij vindt dat de begroting een 'onthutsend beeld' geeft van de financiële problemen van de gemeente. 'Met wanhopige kamikazeacties wordt getracht dit gat te dichten', vindt raadslid Joris Wijsmuller. De partij weet van de problemen van de jeugdzorg en Wmo maar noemt de voorgestelde maatregelen 'asociaal'.

'Ik noem het gewoon bezuinigen. Bizar. Dit gaat heel veel ellende opleveren voor mensen die die zorg gewoon keihard nodig hebben.' Wijsmuller zegt ook dat het geld uit de Eneco-aandelen nog helemaal niet zeker is. 'Boevendien is het geld dat niet gebruikt mag worden om gaten in de begroting te dichten, maar is bedoeld om duurzaamheidstransities te financieren.' Volgens de partij worden er allerlei boekhoudstrucs uitgehaald om tijdelijk geld vrij te spelen, waarbij de rekening naar de toekomst wordt doorgeschoven.

De coalitiepartijen kijken ondertussen tevreden naar de plannen van hun eigen wethouders. 'Het stadsbestuur slaagt erin de moeilijke uitdagingen op te lossen in een tijd van financiële tegenwind. De door het Rijk veroorzaakte tekorten zijn knap weggewerkt en zo kan Den Haag de komende jaren blijven inzetten op betaalbare woningen, goede bereikbaarheid, meer banen en een veilige, leefbare en groene stad', aldus Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de grootste partij in de stad.

En ook GroenLinks wijst naar het Rijk dat verantwoordelijk zou zijn voor de financiële tegenwind voor Den Haag. 'Het Rijk moet zijn verantwoordelijkheid nemen en een eerlijke vergoeding geven voor zorg aan de gemeenten. Alle rek is er nu wel uit en het kan niet zo zijn dat kwetsbare groepen in de stad de dupe worden', stelt fractieleider Arjen Kapteijns.

Hij vindt dat Den Haag nu op een verantwoorde manier de tekorten oplost door een beroep te doen op de reserves. Maar dat kan niet zo blijven. 'Daarom moet het rijk nu ook bijspringen om de zorgtekorten op te lossen. Als dat niet gebeurt, ontkomen we er niet aan om moeilijke keuzes te maken en ook naar hogere belastingen te kijken.'