Koning Willem-Alexander: Haagse verzetsheld als voorbeeld voor Nederland

Rudi Hemmes.
Rudi Hemmes. © Omroep West
DEN HAAG - Hij is 'zo trots als een pauw', vertelt Rudi Hemmes. De koning noemde hem bij zijn naam tijdens de troonrede, omdat hij als inspiratie kan dienen voor Nederland.
'Van tevoren was mij gevraagd of ik eventueel met naam en toenaam genoemd wilde worden', vertelt Hemmes dinsdagmiddag. 'Ik kon me niet voorstellen dat dat ook echt zou gebeuren. Maar het gebeurde toch.' De verzetsheld mocht eerder op de dag naast prinses Beatrix plaatsnemen langs de route van de Glazen Koets.
Hemmes (20 juni 1923) is een van de laatst nog levende Engelandvaarders. Hij was zestien toen de Duitsers Nederland binnenvielen en kreeg toen hij hoorde dat de koninklijke familie wilden oppakken en het bombardement op Rotterdam 'een pesthekel' aan de Duitsers, vertelde hij ooit in een interview met de Stadskrant. Al snel begon hij auto's van bezetters te saboteren door suiker in de benzinetank te gooien.
Samen met een buurjongen uit Den Haag besloot hij in mei 1943 naar Engeland te vertrekken, waar ze na vele omzwervingen in februari '44 aankwamen. 'Elke nacht zag je de Engelsen overvliegen om de Duitsers aan te vallen. Ik dacht: als we naar Engeland gaan, dan kunnen we helpen de Duitsers eruit schoppen. 'Zul je voorzichtig zijn', zei mijn moeder. 'Maar ze vond het prachtig.'
In Engeland sloot hij zich aan bij de Prinses Irene Brigade. Op 8 augustus 1944 landde hij met de 1100 man sterke Brigade op de stranden van Arromanches in Normandië en hielp vervolgens mee om onder meer Tilburg te bevrijden. Na de oorlog werd hij gevraagd om soldaten op te leiden voor de luchtmacht.

Niet opscheppen

Vele jaren later besloot hij pas zijn verhaal te doen. 'Ik wilde niet opscheppen. Eigenlijk vond ik dat iedereen iets had moeten doen. Maar ik begrijp ook dat een hoop mensen dat niet konden. Dat je dit niet doet als je verantwoordelijk bent voor vrouw en kinderen. Soms waren mensen jaloers dat ik zoveel risico heb gelopen. Dat ik gewoon gezegd heb: ik ga er vandoor en ik ga naar Engeland. Maar ik had geen verplichtingen. De risico's daar denk je niet aan. Je realiseert je pas na afloop dat je vreselijk geboft hebt,' vertelde hij tegen de Stadskrant.
Rudi Hemmes kreeg voor zijn verdiensten diverse onderscheidingen. Sinds juni 2013 is hij ereburger van Den Haag. Koning Willem-Alexander herhaalde vandaag de woorden die Hemmes recent sprak: 'Ik voel me verantwoordelijk om door te geven aan jongere generaties dat je in verzet moet komen als het nodig is.'

Held

En de koning ziet hem als 'held', die met 'gevaar voor eigen leven een keuze voor de toekomst van ons land'. De koning in de troonrede: 'En nu, 75 jaar later, is het nog altijd de toekomst die hem drijft. Dat is niet alleen inspirerend – het is een opdracht aan ons allen.'
De verzetsheld zelf zegt dat hij zich niet kan herinneren dat iemand met naam en toenaam in de troonrede wordt genoemd. 'Een unicum. Dit had ik echt nooit verwacht. Ik ben van de schrik nog helemaal van de kaart.'