Hoe voorkom je forse schulden? Geef in Den Haag tijdelijk je vaste lasten uit handen

Hulp bij betalen vaste lasten moet schulden voorkomen I
Hulp bij betalen vaste lasten moet schulden voorkomen © Omroep West
DEN HAAG - De betaling van de energierekening of woninghuur tijdelijk uit handen geven, zodat betalingsachterstanden niet tot een forse schuld leiden. Huishoudens in Den Haag die kampen met beginnende schulden, kunnen vanaf donderdag op deze manier hulp krijgen via het zogenoemde Vaste Lasten Pakket. Een proef die bij succes landelijk wordt uitgerold.
'Ik sta soms voor de keuze: betaal ik een rekening of doe ik juist boodschappen? Dan kies ik toch vaak voor de boodschappen.' De Haagse Beata Bruijn (49) moet het na aftrek van vaste lasten met 150 euro per maand doen.
Eten, drinken, kleren of persoonlijke verzorging. Vanwege problematische schulden zijn het zaken waarbij elke aankoop zwaar drukt op haar huishoudboekje.
We besteden met elkaar elf miljard euro aan mensen in financiële problemen
- Inge Luttikhuizen van Schuldenlab070
Gevecht tegen schulden
'In het dagelijks leven vind ik dit het moeilijkst richting mijn kinderen, omdat ik vaak nee moet verkopen’, gaat Bruijn verder. ‘We zitten behoorlijk krap bij kas, want aan het eind van de maand kunnen we soms geen eten kopen. Het is een constant gevecht.’ Net als zij kampen duizenden Hagenaars met forse schulden. Een op de vijf huishoudens in de stad heeft betalingsproblemen.
En het worden er eerder meer dan minder, ondanks verschillende initiatieven van gemeente en instanties om via het Schuldenlab070 met nieuwe ideeën het tij te keren. De nieuwe poging die donderdag wordt gelanceerd, moet daar verandering in brengen. 'We besteden met elkaar elf miljard euro aan mensen die in financiële problemen zitten', vertelt Inge Luttikhuizen van Schuldenlab070. 'Dit bedrag kan omlaag en kan ook op een andere manier besteed worden.'
Vaste Lasten Pakket
Tijdens de proef kunnen 150 huishoudens met beginnende geldzorgen, of personen die inmiddels uit de schulden zijn geholpen, via het Vaste Lasten Pakket een aantal jaar bijgestaan worden met de financiële huishouding. Een vast contactpersoon regelt dat onder meer verhuurders, verzekeraars en telecomaanbieders uit de portemonnee van de deelnemer worden betaald. Wat overblijft is door het huishouden verder vrij te besteden.
Forse schulden voorkomen door vaste lasten uit te besteden
Het betalen van de vaste lasten moet volgens Sylvia de Bruijn van het preventieproject niet onderschat worden. 'Sommige vaste lasten komen op verschillende momenten of ze blijven ook niet altijd constant. Zie bijvoorbeeld huurverhogingen. En het is elk jaar weer spannend hoe hoog de premie voor de zorgverzekering wordt. Als je al krap bij kas zit, geven hoge rekeningen veel stress en het missen van betalingen kan grote consequenties hebben.'
Wat zijn forse schulden?
- De gemeente Den Haag spreekt over problematische schulden als een huishouden gemiddeld 36.468,- euro als schuld heeft uitstaan.
- In 2018 hebben zich 26.736 mensen bij de gemeente gemeld met een verzoek om informatie, advies of een hulpvraag met betrekking tot hun schuldsituatie.
Niet iedereen lukt het even goed om geldzaken goed te regelen. 'We zien bijvoorbeeld jongeren die dit niet van thuis uit hebben meegekregen. Of soms is de taal een probleem, waardoor brieven over betalingen niet begrepen worden', legt De Bruijn uit.
Financieel voordeel
De overheid en de bedrijven die de vaste lasten innen, betalen beiden mee aan de proef. Omdat onbetaalde rekeningen bedrijven veel geld kosten, krijgen deelnemers aan het project een korting op de maandelijkse facturen. Tijdens de proef in Den Haag bedraagt dat voordeel dertig euro per maand. Een bedrag dat volgens De Bruijn een welkome aanvulling is als je al weinig te besteden hebt.
De vaste lasten zijn en blijven ook voor Beata Bruijn een uitdaging. 'Ik hou graag alles in eigen hand, waardoor ik de huur soms later betaal om toch te kunnen eten. Het blijft een gevecht.' Als ervaringsdeskundige voor Onzichtbaar Den Haag probeert ze sinds een tijdje lotgenoten te helpen de weg omhoog weer te vinden. 'Zorg dat je niet verder in de problemen komt, ga niet aanmodderen maar pak de kans die het Vaste Lasten Pakket biedt.'
De proef met het Vaste Lasten Pakket duurt een halfjaar. Huishoudens met financiële uitdagingen kunnen zich nog aanmelden. Als deze aanpak werkt, krijgt het een vervolg in andere gemeenten.