Onderzoeksraad: Den Haag liet bewust bouwers vreugdevuren gang gaan

Het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) gaat over het uit de hand gelopen Scheveningse vreugdevuur tijdens de afgelopen jaarwisseling. De badplaats kreeg te maken met een vonkenregen die van een tientallen meters hoge vuurstapel op het strand kwam, forse materiële schade opleverde en enkele lichtgewonden.

De bouwers van de vreugdevuren hebben de afspraken niet nageleefd, staat te lezen in het rapport. Onder meer het gebruik van vaten diesel in Scheveningen en andere brandversnellende middelen was tegen de afspraken. De Onderzoeksraad concludeert dat de gemeente Den Haag en de brandweer het risico van vliegvuur onvoldoende hebben onderkend.

Ook de organisatie van de vreugdevuren moet 'fundamenteel anders' vindt de OvV. De vuren moeten volgens de OvV in de toekomst worden benaderd als 'een publieksevenement met grote veiligheidsrisico's'. Zowel de bouwers als de hulpdiensten en de gemeente Den Haag moeten meer verantwoordelijkheid nemen voor de veiligheid van de bouwers, omwonenden en het publiek, is het advies van de OvV.

De Onderzoeksraad stelt een vergunningentraject voor, omdat er dan heldere voorschriften worden gegeven en er de mogelijkheid is tot inspraak van direct belanghebbenden, zoals omwonenden. Nu waren de afspraken tussen de bouwers en de gemeente alleen vastgelegd in een convenant dat stamde uit 2015, dat . Door middel van een vergunningentraject, zo schrijft de Ovv, 'kan de gemeente zich ervan vergewissen dat de organisatoren in staat zijn de verantwoordelijkheden te dragen. Vervolgens moet de gemeente hier, zoals gebruikelijk bij grote publieksevenementen, ook op handhaven.'

De gemeente probeerde de afgelopen jaren wel grip op de situatie te krijgen, maar de bouwers wilden zo min mogelijke bemoeienis 'van buitenaf', stelt de Onderzoeksraad. Daarnaast committeerden de bouwers zich niet aan de gemaakte afspraken. In het rapport staat ook dat 'de gemeente zaken deed met een welhaast fictieve partij': de stichting Vreugdevuur Scheveningen. 'Het was in de eerste plaats een 'papieren constructie' voor het overleg met de gemeente over veiligheidsafspraken en subsidiëring. 'De vele tientallen bouwers hadden geen formele band met deze stichting en voelden zich er niet altijd door vertegenwoordig. De vraag is dan ook met wie de gemeente eigenlijk afspraken maakte en wie zich daaraan gebonden voelden. Deze losse organisatie van de bouwers kan vanuit de historie worden verklaard. Al enige jaren zijn de vreugdevuren echter uitgegroeid tot een meer regulier grootschalig publieksevenement', aldus het rapport.

De vonken veroorzaakten veel schade aan huizen, auto's en fietsen. In de nasleep van de gebeurtenissen bleek dat er bij de vreugdevuren het nodige mis is gegaan. Zo bleek dat de afspraak tussen de bouwers en de gemeente was dat de torens in Scheveningen en Duindorp maximaal 35 meter hoog en niet groter dan 15 bij 15 meter mochten zijn. Op de ochtend van 31 december was de stapel van Duindorp 41 meter en die van Scheveningen 38 meter hoog. Ook zouden er verboden brandversnellers zijn gebruikt.

De OvV deed onderzoek op verzoek van de Haagse burgemeester Pauline Krikke. De Onderzoeksraad houdt in de gaten of de aanbevelingen serieus worden opgepikt. Binnen zes maanden moet de gemeente een reactie op de aanbevelingen geven. De Onderzoeksraad kan zelfs nog besluiten om een onderzoek naar de opvolging van aanbevelingen te doen.